1956 yılında hazırlanan İstanbul Metrosu projesi, 200 milyon liraya mal olacakmış!

İstanbul 4 sene sonra metroya kavuşacak.

  İstanbul halkını otobüs azabından ve trafik derdinden kısmen kurtaracak olan metronun projesi kat'i olarak şeklini almıştır. Metro Şirketi'nin başmühendisi Bernard Gaudry 6 Şubat tarihinde Prof. Gökay'a projeyi bizzat verecektir.

 Yapılan hesaplara göre, İstanbul metrosu 200 milyon Türk Lirası'na mal olacak ve inşaat 4 senede tamamlanacaktır. İnşaatta Türk işçisi, yerli malzeme kullanılmasına azami itina gösterilecek, ancak burada bulunmayan mütehassıslar ve malzeme Fransa'dan getirtilecektir. 

 İstanbul metrosu bir çok bakımlardan dünyanın en modern metrosu olacaktır. Proje hazırlanırken hükümet ve belediyenin her hususta

 rızası alındığı için, kabul edileceğine muhakkak nazarıyla bakılmaktadır. 11 kilometre uzunluğundaki İstanbul Metrosu Mecidiyeköy'den başlayacak ve Şişli - Osmanbey - Harbiye - Elmadağ - Taksim - Galatasaray - Tophane - Karaköy yeraltı yolunu takiple Galata Köprüsü ile Atatürk Köprüsü arasına konulacak yeni bir köprü ile Eminönü'ne bağlanacak ve Çarşıkapı - Beyazıt - Aksaray yeraltı hattından Yenikapı'ya ulaşacaktır. Bu suretle İstanbul, halkın yaya da geçebileceği yeni bir köprü kazanacaktır.

 Metro hattının başlangıç noktaları olan Mecideyeköy ve Yenikapı'da 500'er metre uzunluğunda 2 büyük yeraltı hangarı inşa edilecek ve icabında bunlar sığınak olarak da kullanılabilecektir. Metronun elektrik hatları tünelin üstünden geçeceği için, herhangi bir hava taarruzunda bütün metrodan istifade edileceği ve 250.000 kişinin buraya emniyetle sığınabileceği hesaplanmıştır.

 Avrupa'daki metroların vasati seyir süresi 25 kilometre olduğu halde, İstanbul Metrosu vasati 28-30 kilometre yol alacak ve 14 duraklı 11 kilometrelik mesafeyi 23 dakikada katedecektir. Fransa'da tecrübe edilen lastik tekerlikli arabalar da İstanbul Metrosu'nun başka bir hususiyetini teşkil edecektir. Bu şekilde hiç gürültüsüz ve süratli seyahat imkan dahiline gireceği gibi, kaza ihtimali de ortadan kalkacaktır. Yolcular istasyonlardan asansörlerle inip çıkacaklardır.

 İstanbul'da metronun büyük bir ihtiyacı karşılayacağı ve Mecidiyeköy - Yenikapı hattından sonra, sağlanacak gelirlerle yeni hatların inşasının kolaylaşacağı tahmin edilmektedir. Paris'te 1900'de tek hatla çalışmaya başlayan metro bugün 13 hatla ihtiyaca kafi gelmemektedir. Hatta, Levent'in süratli gelişmesi hesaba katılarak Mecidiyeköy hattının Levent'e kadar uzatılmasını isteyenler mevcutsa da, bunun şimdilik yetersiz olacağı bildirilmektedir.

 Hükümet, ecnebi firmalar tarafından kredi açıldığı takdirde, mütebaki kısmı için gerekli döviz tahsisini yapmayı kararlaştırmıştır. Mali hususlarda anlaşmaya varılırsa, İstanbul halkının 1961 senesinde metroya kavuşacağı anlaşılmaktadır. 

(1956 yılında Reşat Altın 98 liraymış.)

Cumhuriyet Gazetesi 27 Ocak 1956

Abdullah Kutalmış MIZRAK/Emlakkulisi.com