5 soruda ev teşvik sistemi nedir?

Açıklamalar çok yeni olduğu ve henüz bir sistem belirlenmediği için vatandaşın kafası iyiden iyiye karıştı. Akla takılan sorulara, konut üreticilerinin verdiği yanıtlar şöyle:

Kimler faydalanacak?

Başbakan Davutoğlu dün yaptığı açıklamada, bu destekten ilk konutunu alacak bireylerin faydalanacağını söyledi. Destekten faydalanmak isteyenler bankada konut hesabı açarak para yatırmaya başlayacak. Hesap sahibi, en az 3 yıl sonra birikimini konut peşinatı olarak kullanmak şartıyla devlet yardımı almaya hak kazanacak.

Kanun yürürlüğe girdikten sonra, bir bankayla anlaşarak, ‘Ben konut için hesap açmak istiyorum’ deyip o hesaba para yatırmaya başlayan kişi, hesaba yatırılan para 5 yıl tutulup daha sonra kullanıldığında devlet yüzde 15’ini verecek. 100 bin lira biriktirmişse 15 bin lira, 50 bin biriktirmişse 7 bin 500 lirasını devlet verecek.

Teşvike hak kazanmak için  mutlaka 5 yıl beklenecek mi?

Teşvik uygulaması kademeli olacak. Yani 5 yıl için yatırım yapmaya başlayan ancak üçüncü yılında konutu almak isteyen kişi için de teşvik verilecek. Davutoğlu, “Beş yıl için yüzde 15 olan destek, dört yıl için yüzde 12, üç yıl için yüzde 10 olacak. Üç yıl tasarruf teşvik edilmiş olacak. Erken çekimlerde de kademelendirme uygulanacak” dedi.

İkinci ve üçüncü evini almak isteyenlere destek yok mu?

Ev sahibi olan ancak ikinci ya da üçüncü evini almak isteyenler sistemden faydalanamayacak. Fakat emlak Konut GYO Genel Müdürü Murat Kurum, orta vadede sistemin onlara da yansıyabileceğini kaydetti.

Kurum, düzenlemenin genişleyerek oturması durumunda bunu hem bankaların, hem de inşaat şirketlerinin çeşitli kampanyalarla destekleyebileceğini söyledi. Kurum, “Peşinatın yüzde 15’ine devletin desteği olması, ev satışına direkt yansır. Ekonomi ve özel olarak inşaat sektörü ile onun beslediği yaklaşık 250 yan sektöre direkt katkıdır. İlk evini alacaklar için düşünülüyor ama ikinci, üçüncü evini alana da dolaylı katkı sağlar, bankalar ve şirketler mutlaka destek verir” dedi.

Destek en fazla kaç lira olacak?

Önemli sorulardan biri ise hangi tip konutlara destek verilecek? Sadece ucuz konutlar mı teşvikten faydalanacak? Kişi eğer 1 milyon liralık bir ev almak isterse de destekten yararlanabilecek mi? Murat Kurum, amacın tasarruf yaratmak olduğunu vurgulayarak, “Bizim çok fazla bir stokumuz yok ama alt gelir grubuna hitap eden konutlarda ciddi satış olur. Bir taraftan da amaç bankalarda birikim sağlamak, o yüzden ‘şu kadar lira olur’ diye bir düzenleme yapılacağını sanmıyorum. Burada asıl amaç ev sahibi olunması. Direkt alt gelire de odaklanacak diye bir şey yok. Önemli olan tasarruf ile ev sahibi olunması” diye konuştu. 

200 bin TL’lik ev için kaç liralık peşinat biriktirmek gerekecek?

200 bin liralık bir ev için bankadan kredi çekmek isteyen kişinin yüzde 25 peşinat miktarı olan 50 bin lirayı peşin ödemesi lazım. 50 bin lira peşinatı beş yılda denkleştirmek için kişinin aylık 800 lira biriktirmesi gerekiyor. Dar gelirli ve asgari ücretli için her ay bu miktarı tasarruf etmek imkansız.

Bu sorunun net bir cevabı yok ama KONUTDER Başkan Yardımcısı Ali dumankaya, “Bankalar da bunu çeşitli modellerle destekleyecektir. Orta vadede pozitif bir süreç oluşturulur. Zaman gösterecek ama aileler ülkemizde bir şekilde konu ev alınması olunca birbirlerini destekler. Peşinatlar giderek uygun hale gelmeye de başlayacaktır. Ev almak kutsal bir görevdir bizim için” dedi.

Duygu Erdoğan / Milliyet