Akkuyu Nükleer Santrali gecikiyor mu?

Akkuyu Nükleer Santrali’nin inşaatı bir türlü başlayamıyor. Son olarak Rusların Akkuyu’da (Mersin) yapacağı nükleer santral projesinde başvuru sorunu yaşanıyor.

Enerji Yönetimi kaynaklarından aktarılan bilgilere göre Rus şirteti Akkuyu Nükleer AŞ, inşaat işlemlerine başlamak için Türkiye Atom Enerjisi Kurumu’na (TAEK) başvuru yaptı. Şirket bunun için gerekli başvuru bedeli-harcı da yatırdı. Ancak TAEK sürpriz bir şekilde başvuru eksikliklerini gerekçe göstererek Akkuyu şirketinden başvurunun geri alınmasını istedi. TAEK’in bu tavrına satral inşaatı için olumsuz bir gelişme ve kriz olarak bakılabilir. Çünkü, Enerji Bakanı Taner Yıldız, aralık ayı sonunda ‘Akkuyu inşaatının Mart 2015’te başlayacağı’ açıklaması yapmıştı. Akkuyu şirketi, ‘Başvuru ve TAEK cevabı’ konusunda bir bilgilendirme yapmadı. Ancak, sürecte sıkıntılar yaşandığı bir gerçek.

Bilindiği gibi Akkuyu Nükleer Santrali, Türkiye’nin Akdeniz kıyısındaki Mersin’de inşa ediliyor. Santral için 12 Mayıs 2010’da “Türkiye Cumhuriyeti hükümeti ile Rusya Federasyonu hükümeti arasında Türkiye Cumhuriyeti’nde Akkuyu sahasında bir nükleer güç santralinin tesisine ve işletimine dair işbirliğine ilişkin anlaşma” imzalandı. Her biri 1.200 megawat (MW) kurulu gücünde 4 üniteden  oluşacak santral faaliyete geçtikten sonra yaklaşık 35 milyar kilowatssat (kWh) elektrik enerjisi üretimi söz konusu olacak. Akkuyu Santrali’nin işletme ömrü 60 yıl olup ilk üretim için 15 yıllık alım garantisi söz konusu. Projenin yaklaşık 20 milyar dolara tamamlanması planlanırken Rusya’nın  Ankara  Büyükelçisi Vladimir Ivanovski’nin Moskova’da yaptığı açıklamadan sonra ‘Akkuyu’da inşa edilecek nükleer santralin 20 milyar dolar olarak belirlenen maliyetinin 25 milyar dolara çıkabileceği’ açıklaması yapmıştı.

RUSLAR ŞAŞKIN

Yaşadıkları ekonomik krizre rağmen ilginç bir şekilde Akkuyu Nükleer Santrali’ni gündeme alan Rusların, inşaat çalışmalarına başlayabilmek için TAEK’e başvurduğu ortaya çıktı. Ancak Ruslar, TAEK’in ‘Başvuru eksikliklikleri var’ cevabıyla şoke oldu. Rus şirketi; ÇED raporu, başvuru bedeli gibi gerekli prosedürlerin tamamlandığını ileri sürerek gerekli iznin verilmesi konusunda ısrarlı. Rusların ısrarı üzerine TAEK, resmî bir yazıyla Ruslara eksiklikler var gerekçesiyle başvurunun geri çekilip sonradan yapılmasını istiyor. Ruslar, TAEK yazısının şaşkınlığını yaşarken bu konuda ilginç değerlendirmeler de yapılıyor: TAEK, gerekli izinleri vermezse nükleer santralde süreç daha da uzayacak. İzinlerin verilebilmesi için başvuruların alınması ve zamanında cevap verilmesi gerekiyor. Bunun için TAEK altyapısı tamam değil. Bunun yanında ‘TAEK’in yeni oluşturulacak Nükleer Düzenleme Kurumu’yla sürecin başlatılması, yönetimin görevden alınacak olması nedeniyle risk almak istememeleri, Rusların santral tasarımını sunmamaları’ da süreci geciktiren diğer iddialar olarak öne çıkıyor. Buna bir de hükümetin Haziran 2015 seçimlerinden önce nükleer santralin temelini atma hedefini eklemek lazım. Ama, konu nükleer santral olduğundan her yönetici ve kurumun çok dikkatli ve tedbirli olması gerekiyor.

İsmail Altunsoy / Zaman