Beykoz'da 2B fırsat ve riskleri!

Bugünlerde yolu Beykoz civarından geçenler ilginç bir manzarayla karşılaşıyor. Neredeyse her köyde, evlerin yanında lüks ciplerini park etmiş insanlar köylülerle pazarlık yapıyor. Nedeni malum, köylünün elindeki 2B arazilerini uygun fiyata satın alabilmek...

Önce biraz 2B’nin son durumu ile ilgili bilgi vermekte fayda var. İstanbul’da orman vasfını kaybetmiş arazilerin satışından 8 milyar TL hasılat bekleniyor. Bu paranın büyük bir bölümünü doğrudan ya da dolaylı olarak, en fazla 2B arazisi bulunan Beykoz halkı ödeyecek. Çünkü İstanbul'da 2B arazilerinin yarıdan fazlası bu ilçede bulunuyor.

İstanbul 3 No’lu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’nun 15 Kasım 1995 tarih ve 8755 sayılı kararıyla tamamı doğal sit alanı ilan edilen Beykoz’un 2B arazilerinde henüz imar planı yok. Ancak bu konuda belediyenin çalışmaları devam ediyor. Beykoz ve köylerinde bugüne kadar 18 bin 506 adet 2B arazisi tespit edilmiş durumda. Bu arada 2B arazisi alacaklar için bankalar da kredi musluklarını açmış durumda.

PARSELLERİN ÇOĞU KÜÇÜK

Beykoz Belediyesi’nin yaptığı çalışmalara göre en fazla 2B arazisine sahip kc ler Çavuşbaşı, Elmalı, Örnekköy ve Kaynarca, Akbaba, Dereseki, Anadolu Feneri, Alibahadır ve Mahmut Şevket Paşa Cumhuriyet, Çamlıbahçe, İshaklı, Pa mandıra, Öğümce, Polonezköy ve 1 va’da da 2B arazisi var. Ancak bunla çoğu hem az hem de küçük parsellere oluşuyor.

Beykoz ve köylerinde 12 bin 241 bin metrekarenin altında, 3 bin 565 a bin-2 bin metrekare arasında, bin adet de 2-3 bin metrekare arasında parseli tespit edilmiş. 3 bin metrek üzerinde ise bin 543 parsel bulunuyor.

Bu rakamlar 2B arazisi üzerinde oturanların yüzde 66’sının bin metrekare altında arsa sahibi olduğunu gösteriyor. 2B arazisindeki küçük parsellerin çoğu, Beykoz'un artık mahallesi haline gelen Akbaba, Dereseki ve Kaynarca gibi lerde bulunuyor. 2 bin metrekarenin üzerindeki 2 bin 712 parselin büyük çoğu ise Beykoz'un biraz uzağında kalan köylerde yer alıyor.

“Belirsizlik insanları tedirgin ediyor"

Beykoz'da hiçbir resmi kurum bugüne kadar bu konuda çalışma yapmadı.Beykoz Belediyesinin de herhangi bir çalışması yok. Bölge sit alanı ve henüz parselizasyon yapılmadı. Bir internet haber sitesinde rayiç bedeller listesi yayınlandı. Şimdi herkes elinde bu listeyle dolaşıyor. Hiçbir resmi kurum da yayınlanan bu listeyi yalanlamadı. Arazilerin rayiç bedellerini Milli Emlak belirleyecek. Elmalı Köyü için listede metrekare fiyatı 105 ile 300 TL gibi bir rakam yazılmış. Yani 1 dönüm arsa 205 bin ile 300 bin TL arasında. Ancak köyümüzde bugüne kadar hiç kimse bu fiyata arazi satmadı. Kimsenin bu rakamları ödeme gücü de yok zaten. Bölgeyle ilgili çok fazla belirsizlik var. 0 yüzden de insanlar tedirgin. Bazıları "Nasıl olsa bu rakamları ödeyemem" diye arazisini satışa çıkarıyor. Satan da var satamayan da. İnsanlar ilerde mağdur olmamak için arazilerini satmak istiyor.

BÖLGE HALKI TEPKİLİ

Geçen hafta 2B arazilerinin yoğun olarak bulunduğu Beykoz’un köylerini tek tek dolaştık. Köy muhtarlarıyla, kahvehane ve çay bahçelerinde oturan insanlarla görüştük. Bölge halkı arazilerin rayiç bedelleri henüz açıklanmadığı için tedirgin.

Hak sahiplerinden satış bedelinden mahsup edilmek üzere, belediye ve mücavir alan sınırları içinde olan yerler için 2 bin, dışında kalan yerler için de bin TL başvuru bedeli istenmesi herkesi rahatsız etmiş.Gelir düzeyi düşük olanların çoğu Mal Müdürlüğü’ne yatırılması gereken başvuru bedelini bile yatıramadığını söylüyor. “Bir parselde aynı aileden 3 hak sahibi var. Adam başı 2 binden 6 bin TL’yi nereden bulalım” diyorlar. Arazinin tamamı için ödeyecekleri para belirlenecek rayiç bedelin yüzde 70’i bile olsa o parayı bulamayacaklarını söylüyorlar.

İşte bu durumdaki 2B sahipleri ellerindeki arazilerin bir kısmını satılığa çıkarmış durumda. Böylece hem gerekli başvuru bedelini yatıracak hem de kalan bedelleri ödeyebilecekler.

MUHTARLAR DUYURU ASMIŞ

Köy ve mahalle muhtarlıklarının kapısına İstanbul Defterdarlığının duyurusu asılmış. Duyuruda 2B taşınmazlarının kullanıcılarına ait listelerin belediye, kaymakamlık, mahalle muhtarı hizmet binalarında ve defterdarlığın web sitesinde (ist- def.gov.tr) ilan edildiği, İstanbul Defterdarlığı ve Mal Müdürlükleri'ne başvuru yapılabileceği yazıyor. Söz konusu duyuruda, hak sahiplerin den başvuru dilekçesinin yanı sıra 2 bin TL’lik başvuru bedelinin yatırıldığına ilişkin makbuz, kanuni mirasçılardan veraset ilamı belgesinin noter onaylı örneği, akdi haleflerden kanun yürürlüğe girdikten sonra düzenlenmiş hak sahibi veya mirasçılardan alınmış noter tasdikli yazılı muvafakat, tüzel kişiler için de ayrıca gayrimenkul tasarrufuna izinli olduğunu ve temsilcisini gösterir yetki belgesi isteniyor.

BAŞVURU SAYISI DÜŞÜK

İstanbul Defterdarlığına bağlı Beykoz Mal Müdürlüğü’nden edindiğimiz bilgilere göre bölgedeki 2B arazileri için 25 Jjin hak sahibinin başvurması gerekiyor. Ancak bugüne kadar 9 bin 500 başvuru olmuş. 5 bin başvurunun son bir ay içinde yapıldığına dikkat çeken yetkililer de düşük başvuru sayısını rayiç bedellerindeki belirsizliğe ve bölgede parsellerin ayrılmamasına bağlıyor. Hak sahiplerinin 2012’nin ekim ayı sonuna kadar başvuru süresi bulunuyor. Süre kısaldıkça başvuru sayısında da artış bekleniyor.

BEYKOZ'UN KÖYLERİ

Beykoz’un içinden geçip köylere doğru ilerlerken, ormanlık alana yakın varoşlarda kurulu evler göze çarpıyor. Bu derme çatma evlerin çoğu 2B arazileri

şıyor. Hayvancılık ve tarımla geçinen köy halkı pek arazisini satma taraftarı değil. Beykoz’un en eski köylerinden Derese’de eskiden Rumlar yaşıyormuş. Mübadeleden sonra Yunanistan'dan göçenler ve Karadeniz’den gelenler yerleşmiş köye.

Köydeki tapuların önemli bir kısmı OsmanlI’dan kalma. Şimdi halka açık olan Beykoz Korusu bile köy halkından Ahmet Ağa’ya aitmiş. Ama Ahmet Ağa’nın yaşayan torunlarından biri “Beykoz Korusu’na devlet el koydu” diyor.

Yine Osmanlı döneminden kalan çeşmenin suyunun ise çok faydalı olduğunu söylüyorlar. Suyun çıktığı yerdeki padişah tuğrası ise zamanla kaybolmuş. Köy halkı çeşmenin hemen yanındaki “mahzen” denilen yerde padişahın hamamı olduğunu anlatıyor.

Devlet, Dereseki’nin yaklaşık 700-800 metre ötesinde köye ait Karakulak Suyu’nu vakfa devratmiş. Vakıflar da Karakulak Suyu’nu işletmesi için özel bir şirkete kiralamış.

Dereseki’nin dışında bazı 2B arazilerine “satılık” tabelası asılmış. Bir tabelanın yanında durup hak sahiplerinden biriyle sohbet ediyoruz. Evin hemen arkasındaki 2 dönümlük 2B arazisinin birkaç hafta önce 120 bin TL’ye satıldığını anlatıyor. İstanbul Boğazı’na inşa edilecek üçüncü boğaz köprüsü yolunun Derese üzerinde inşa edilmiş. Varoşlardan geçip 1-2 kilometre ilerledikten sonra Beykoz’a en yakm köy olan Akbaba çıkıyor karşımıza. Muhtar yerinde değil ama sorularımızı yardımcısı yanıtlıyor.

Akbaba’daki 2B arazilerinin hemen hepsi köylünün elindeki tapulu arazinin yanında bulunan küçük alanlardan oluşuyor. Arazi sahiplerinin önemli kısmı ise yerlerini satmayı değil imar çıkarsa kendileri ev yapmayı planlıyor. Köydeki hak sahiplerinin hepsi 2 bin TL’sini yatırıp başvurusunu yapmış. Herkes arazinin bedeli ne çıkarsa çıksın ödemeye razı.

EN FAZLA 2B KAYNARCA'DA

Beykoz’a biraz uzak ama yeşillikler içindeki Kaynarca Köyü’nde çok fazla 2B arazisi bulunuyor. İlk uğrak yerimiz diğer köylerde olduğu gibi muhtarın hizmet binası oluyor. Muhtarı bulamayınca hemen karşısındaki çay bahçesine yöneliyoruz. Selam verip köyün yaşlılarının masasına oturuyoruz. Masada oturan emekli Haşan Çırak, elinde 2 dönüm kadar 2B arazisi olduğunu söylüyor. Her parsel için 2 bin TL ödediğini anlatan Çırak, “Bir tane daha vardı ama ona ceza ödedik. Ceza ödenen arazi 2A olacakmış. Ceza ödediğimiz için de bize verilecekmiş” diyor.

Köylülerle sohbet ederken, büyük çaplı bir müteahhitlik firmasının Kaynarca’da arazi almak için arayışa başladığını öğrendik. TOKİ’nin (Başbakanlık Toplu Konut idaresi Başkanlığı) inşaat yapmak için bu müteahhitle anlaştığını duyan köylü ise araziyi satmamak için söz birliği etmiş.

250 haneli Kaynarca’nın geçim kaynağı sebze meyve yetiştiriciliği. Köyde sadece 2 hane hayvancılıkla uğraşıyor. Ağırlıklı olarak göçmenler ve Karadenizlilerin yaşadığı Kaynarca'da, rayiç bedeli ödeyebilmek için arazilerin bir kısmı satışa çıkarılmış. Yüzde 95'i 2B arazisi olan köyde, arazinin dönümüne 30-40 bin TL isteniyor. 2B arazisi alanların çoğunun istenen parayı taksitle ödediği söyleniyor.

ANADOLU FENERİ İMARA KAPALI

Kaynarca’dan çıkıp 7-8 km gittikten sonra Anadolu Feneri’ne ulaştık. 350 nüfuslu bir balıkçı köyü olan Anadolu Feneri, askeri bölgede bulunduğu ve sit alanı olduğu için imar sorunu olan bir köy. İmar izni olmadığı için köylünün büyükbaş hayvanları için yaptığı ahır bile yıktırılmış. Ağırlıklı olarak Ahıska Türklerinin yaşadığı Anadolu Feneri’nde köylü tapulu arazisine ev bile yapamamaktan şikayetçi. Köy merkezindeki arsaların metrekaresi 100 TL’den satılıyor. Tarla vasfındaki arazilerin dönümü ise 80-90 bin TL.

“İkinci yasak bölge” olarak adlandırılan Kabakoz’daki arazilerin tapusunda ise “satılamaz” şerhi bulunuyor. Balıkçılığın yanı sıra çiftçilik ve büyükbaş hayvancılık da yapılan Anadolu Feneri’nde, 20 dönüm 2B arazisi bulunan bir köylü şöyle yakınıyor: “Hak sahibi olarak 3 parsel yere 6 bin TL ödemem gerekiyor. Biz 7 kardeşiz. 20 dönümlük arazi için hepimizin yatırması gereken başvuru bedeli 42 bin TL.”

Köyün içindeki arazilerin hepsi tapulu. Ancak Halalayıkdere Mahallesi’nin yüzde 95’i 2B arazisinden oluşuyor. Arazilerin rayiç bedellerinin belli olmaması köylünün de çekingen davranmasına neden olmuş. “Hem rayiç bedeller belli değil hem de arazinin parselasyonu yapılmadı” diyen köylüler, 2 bin TL’lik başvuru bedelini bile yatırmadıklarını anlatıyorlar.

Anadolu Feneri’ndeki köylüler de TOKİ’nin Poyrazköy-Anadolu Feneri-Kaynarca arasında arazi toplayacağını ve köylüden aldığı araziyi müteahhitlere satacağını duymuş. TOKİ’nin arazinin dönümüne 8 bin TL vereceği söyleniyormuş.

TARLALAR BİLE TAPULU

Anadolu Feneri’nden Riva’ya giden yolda son köy olan Alibahadır'ın içindeki arsalar gibi tarla vasfındaki araziler bile tapulu. 150 haneli bir köy olan Alibahadır'da 2Barazisi yok. Köyde İSKİ'nin altyapı çalışmaları devam ediyor. Evlerin doğal gazla ısındığı Alibahadır Köyü'nde halk geçimini sebze meyve yetiştiriciliğiyle sağlıyor. Alibahadır'ın 2 km ilerisindeki Mahmut Şevket Paşa'daki arazilerin de çoğu tapulu. Bir kısmı ise Osmanlı tapusuna sahip. Az miktarda da 2B arazisi var. 400 haneli ve 3 bin 800 nüfuslu bu köyün sakinleri de tarımla uğraşarak geçimini sağlıyor. Köydeki tapulu arazilerin dönümü 80-100 bin TL'den satılıyor. 

RAYİÇ ÇALIŞMALARI SÜRÜYOR

Beykoz’da en çok tartışma konusu olan rayiç bedellerin belirlenmesi için de çalışmalar yapılıyor. İlgililerin üzerinde çalıştığı fiyatlandırma listesindeki en yüksek rayiç bedel, bin TL ile Çavuşbaşı ve Çengeldere’de gözüküyor. Beykoz’un köy ve mahallelerine yönelik ayrı ayrı yapılan fiyatlandırmada, en düşük bedel ve en yüksek bedeller belirlenirken, mahalle veya köy içinde satılacak yerler, en düşük fiyatın altında olamayacağı gibi en yüksek fiyatın üzerine de çıkamayacak. Fiyatlandırmalar, arazinin konumuna göre, en düşük ve en yüksek bedel aralığında belirlenecek. Hak sahipleri en düşük ve en yüksek bedel arasında belirlenecek fiyatın yüzde 50’sini ödeyecek.

Satış bedeli peşin veya taksitle ödenebilecek. Peşin satışlarda, yüzde 20 indirim uygulanacak? Bedel idarece yapılan yazılı tebligat tarihinden itibaren en geç 3 ay içinde ödenecek. Tebliğ edilen satış bedeline itiraz edilemeyecek ve dava açılamayacak. Taksitle satışlarda, satış bedelinin yüzde 10’u, yapılan yazılı tebligat tarihinden itibaren en geç 3 ay içinde, kalanı ise en fazla 5 yılda 10 eşit taksitte faizsiz ödenecek. Satış bedelini ödemeyenlerin doğrudan satın alma hakları düşecek.

ZERZEVATÇI'DA UÇUK FİYATLAR

Beykoz’un doğusunda ve Alibahadır’m üst kısmında yer alan Zerzevatçı Köyü’nün yakınından geçen derenin yukarısındaki arazilerin hepsi parsellenmiş Köyden geçen yolun alt tarafında kalan arazilerin ise tamamı 2B’ye giriyor.

Zerzevatçı’nın durumu da diğer köylerden farklı değil. Hak sahibi köylüler, 2B arazilerini satmak için emlak şirketlerine yetki vermiş. Satışa çıkarılan 2B arazileri için istenen fiyatlar oldukça değişken. 824 metrekarelik 2B arazisi için 200 bin TL isteyen var. 4 bin 283 metrekareye 160 bin, 3 dönüme 1 milyon 150 bin, 5 dönüme ise 1 milyon 100 bin TL fiyat biçildiğine tanık olduk.  Tabi tüm bu fiyatlar pazarlıkla çok farklı noktalara gelebiliyor...  

Para