İstanbul'a yeni alışveriş merkezleri lazım mı?

Gaya Gayrimenkul Genel Müdürü Fırat Murathanoğlu, nüfusa, alım gücüne, değişen ihtiyaçlara ve alışkanlıklara bakıldığı zaman İstanbul'da yeni alışveriş merkezlerinin yapılması gerektiğini kaydetti. Murathanoğlu, yaptığı yazılı açıklamada, Türkiye'de alışveriş merkezi alanlarının 2,5 milyon metrekareyi bulduğunu ve bu alanın, Türkiye ile yakın nüfusa sahip İngiltere'deki 13 milyon metrekareye yakın olduğunu aktardı. Kimliğini tam olarak belirleyen, alanında ihtisaslaşan, doğru hedef kitleye yapılan alışveriş merkezlerinde, istenilen kiralarla orantılı cirolu çalışıldığında, bir AVM bölgesi yaratılabileceğini vurgulayan Murathanoğlu, şu görüşleri aktardı: "Nüfusu 200 binin üzerinde olan her bölgeye en az bir tane 100-120 mağazalık alışveriş merkezi gerekiyor. Bu değişen bir kültür. Bu iş öyle bir noktaya geldi ki, insanlar alışveriş merkezi kültürüyle tanıştı ve anlamaya başladılar. Her yeni alışveriş merkezi de yakın çevresini harekete geçiriyor ve size yeni müşteriler katıyor. O da, pazarı büyütüyor." Murathanoğlu, "Nüfusa, alım gücüne, değişen ihtiyaçlara ve alışkanlıklara baktığınız zaman İstanbul'da yeni alışveriş merkezlerinin yapılması lazım" dedi. Anadolu'ya bakıldığında alışveriş merkezi kültürüne alışma sürecinin daha çok yeni olduğunu ve halkın henüz bu alışkanlığı edinmediğini ancak önümüzdeki dönemde edineceğini belirten Murathanoğlu, Anadolu şehirlerinde alışveriş merkezleri açıldıkça cadde mağazacılığının etkisini kaybedeceğini ve alışverişin, artık alışveriş merkezlerinde yapılacağını kaydetti. Murathanoğlu, bu konuda biraz daha zamana ihtiyaç olduğuna dikkat çekerek, şöyle devam etti:"Yalnız burada önemli bir mesele var. Çok alışveriş merkezi yapıldığı zaman kiralarla cirolar orantılı olmalı. Bana göre bazı alışveriş merkezleri çok yüksek rakamlarla kiralandı ve bu hiç doğru değil. Özellikle yakın zamanlarda büyük kira kontratları gördük. Bazı kira rakamlarının bana göre matematiği yok. Çünkü biz perakendede kimin ne ciro yaptığını biliyoruz. Dolayısıyla ne yapabileceğini de biliyoruz. Bundan sonraki alışveriş merkezlerinde minimum bir kira olmalı ama kiralar ciro üzerinden bir pay olarak alınmalı."

"Her şeyi koymak isterseniz işin kontrolünü kaybedersiniz"

Alışveriş merkezi işinde büyüklüğün çok önemli olduğunu vurgulayan Murathanoğlu, "Siz eğer 50-60 mağazalık 20 tane merkez yaparsanız, onların kimliğini tam olarak anlatamazsınız. Mesela bölgesel bir alışveriş merkezi yapıyorsanız içerisinde her şey olmalı ki insanlar gelsin ve aradığı her şeyi bulsun. Ama siz 50 mağazada ne yapabilirsiniz? Her şeyi koymak isterseniz işin kontrolünü kaybedersiniz" dedi. Fırat Murathanoğlu, "İlla da 50 mağazalık bir alışveriş merkezi yapayım derseniz ihtisaslaştırabilirsiniz" görüşünü aktararak, alışveriş merkezlerinin çocuk giyim, spor mağazaları veya outlet gibi alanlarda ihtisaslaşması gerektiğini, aksi halde yatırımların heba olduğunu, zarar oluştuğunu ve uzun solukta da zararların devam edeceğini belirtti. Süreç içerisinde bazı alışveriş merkezlerinin ayıklanacağını, bir kısmının da fonksiyonunu değiştireceğini ifade eden Murathanoğlu,"Mesela yıkıp hastane yapacak ya da başka bir şey düşünecek. Bu hep 'komşum yaptı ben de yapayım iyi olur' mantığı. Ama büyük hata. Bu yüzden danışman şirketler çoğalmalı" dedi. Murathanoğlu, şirketle ilgili olarak da Gaya'nın öncelikli amacının yabancı yatırımcıların Türkiye'de rehberi olmak, AVM kiralamasında ve gayrimenkul geliştirme alanında sektörde lider olmak olarak açıklanabileceğini kaydetti.