Kentsel tasarımda kent kimliği nasıl etkilenir?
Adana Çukurova Press Gazetesi'nden Prof. Dr. Nejat Eker bugünkü köşe yazısında kentsel tasarım ve kent kimliğini ele aldı. İşte o yazı:
Ülkemizde kimlik ve koruma kavramı sıklıkla bir araya gelerek kullanılmaktadır.
Kimlik için yapılan tanımlamalar sonucunda kimliğin kentte belirginlik ve özgünlük kazandırdığı görülmektedir. Kimlikli kentlerin özelliklerine baktığımızda ise geçmişiyle bağının koparmamış, fiziksel yapılı bir yaşam çevresinin, başrolde yer aldığı görül mektedir. Burada geçmişle kurulan bağın aracını ise kentsel koruma olarak tanımlanmaktadır.
..Kent kimliğinin oluşumu için bir süreç gerekir. Tıpkı kentin kendisi gibi kimliğinin de bir zamansallık boyutu bulunur.
.. Bir kentte korumanın olması içinde zamansallık boyutunun olması gerekir. Korumaya değer görülen bir kentin veya bir yapının kimliği varken, kimliği olan her şey de korumaya değerdir.
Kentin sahip olduğu kültürel ve doğal değerler, geleceğe aktarılarak korunması gerekli kimlik öğeleridir.
Kentsel kimliğin devamlılığı da, buna bağlı olarak ön plana çıkmaktadır.
Kültürel ve tarihi varlıklar var oldukları dönemin şahitleri olduğu için bize o dönemin sosyal, kültürel, ekonomik ve fiziksel yaşam biçimini aktaran bilgi kaynağıdır. Kültürel ve tarihi varlıklar geçmiş ve günümüz arasında bir köprü kurup dönemin özelliklerini yansıtarak kentsel kimliğin oluşmasını sağlamaktadır.
Kentin belleğini oluşturan sokaklar, meydanlar, anıt eserler, camiler, doğal ve iklimsel koşullara bağlı olarak gelişen fiziksel öğelerin korunması kentsel kimliğinde geleceğe taşınmasında etkili olacaktır. Bir kentin akılda kalıp, var olması için geçmişin izlerini geleceğe aktarabilmesi gerekmektedir.
...KENTSEL TASARIM VE KENT KİMLİĞİ İLİŞKİSİ
..Kent kimliğinin belirleyicileri olarak sıralanan fiziksel belirleyiciler, sosyokültürel belirleyiciler ve ekonomik belirleyiciler kent kimliğinin oluşmasında etkilidir. Bu bileşenler ile birlikte kent kimliğini oluşmasını sağlayan başka etmenlerde bulunmaktadır. Kentsel mekânlar fiziki faktörlerin etkisi ile birlikte insanlar tarafından da şekillendirildiği için insanların yaşayış biçimleri ve mekâna müdahaleleri kent kimliğinin oluşmasında etkili olmaktadır.
...Yaşanılabilirliği yüksek ve kaliteli kentsel mekânların oluşturulmasında etkili olan kentsel tasarım uygulamaları daha çok tasarımcı eli ile yapılan uygulamaları kapsamakta, kent kimliğini fiziksel ve sosyo-kültürel yönden etkilemektedir. Toplum ile birlikte tasarımcıda kent kimliği oluşumunu etkileyebilmektedir.
...Kentsel tasarımda, bir kentin kurulmuş olduğu alanın doğal çevre verilerinin iyi analiz edilerek ortaya konulması, korunması, iyileştirilmesi ve vurgulanması o kentin olumlu kimliğinin korunması ve güçlendirilmesi anlamına gelecek, yönlendirme ve algılama daha olumlu yönde sağlanacaktır
..Bir tasarımcı, bir kentin kimliğinin oluşmasına yardımcı olacak bir tasarımı gerçekleştirirken, genellikle o çevrede yaşayacakların gereksinimlerini, düşüncelerini bir zihinsel deneyimle, kendini onların yerine koyarak kavramaya çalışır.
...Tasarımcının düşüncesinde çevreye egemen olması, enerji kazanması ve duygusal olarak onu kuşatması için gereklidir. Tasarımcı, insanların birbirlerinden farklılıklarına karşın, ötekilerle ilişki kurarak sosyalleşecekleri kentsel mekânları tasarlamaktadır. Bu empati, uygar farklılıkların kentini yaratmanın aracı haline gelecektir. Uygar farklılıklar da kentin kimliğinin öğelerinden biri olmak durumundadır
Adana Çukurova Press
