Kira beyanı verilmezse ne olur?
Posta Gazetesi köşe yazarı olan Prof. Dr. Hakan Üzeltürk bugünkü yazısında ''Kira beyeanı verilmezse ne olur?'' sorusunun cevabını verdi. İşte Üzeltürk'ün o yazısı...
Evini kiraya verip, 2015'te 3600 liranın üzerinde gelir elde edenlerin mutlaka kira beyannamesi vermesi gerekiyor. Peki çeşitli sebeplerle beyanname verilmezse veya eksik bildirim yapılırsa ne olur?
Süresi içinde beyanname verilmezse 3600 lira olan istisna hakkı kaybediyor. Beyan edilmeyen veya eksik beyan edilen kira geliri tutan üzerinden 'Gelir Vergisi' hesaplanıp verginin 'bir katı' tutannda vergi ziyaı cezası kesiliyor. Ayrıca gecikme sebebiyle aylık yüzde 1.40 gecikme faizi hesaplanarak ekleniyor. Bunun dışında 'Vergi Usul Kanunu'nda beyanname vermeyenler için l'inci derece usulsüzlük cezası da uygulanıyor. 1 Ocak 2016'dan itibaren geçerli usulsüzlük cezası şu şekilde:
UYGULAMAYA DİKKAT!
Mükellefler vergilerin ödenmesiyle ilgili uygulamaya da dikkat etmeli. Maliye Bakanlığı, 2008 de işyeri kiralan ile 500 TL'nin üstündeki konut kiralannın bankadan veya PTT'den ödenmesi zorunluluğu getirdi. Buna uymayanlar her bir işlem bakımından kira bedelinin yüzde 5'i kadar ceza ödeyecek. Bu düzenlemedeki amaç kayıtdışı ekonomi ile mücadele.
ÖRNEK: 'Emlak Vergisi' değeri 200 bin lira olan bir dairenin bedelsiz olarak kiraya verilmesi durumunda emsal kira bedeli uygulanarak yıllık kira bedeli 200.000 x yüzde 5= 10.000 TL olacaktır. Bu durumda vergiyi beyan etmeyenden devlet 10 bin lira tutarında vergi alacak.
SÜRE UZADI
Kira beyannamesinin 25 Mart Cuma günü (yarın) mesai bitimine kadar verilmesi gerekiyordu. Ancak yaşanan yoğunluk nedeniyle 'Gelir İdaresi Başkanlığı' süreyi uzattı. Mükellefler beyannameyi 31 Mart 2016 Perşembe günü mesai saati bitimine kadar verebilecek.
KAYNANA VERGİSİ
"Böyle de vergi mi olur?" demeyin. Bazı vergiler, hukuki adı ne olursa olsun halk tarafından anlaşıldığı gibi söyleniyor. Gelir Vergisi' beyanı için süre daralıyor. Bu nedenle 'kaynana vergisi' denilen konuyu açıklayalım. 'Gelir Vergisi Kanunu'na göre; bedelsiz olarak başkalannın kullanımına bırakılan gayrimenkulün emsal kira bedeli, bu gayrimenkullerin kirası sayılıyor. Çünkü herkesin bu gerekçeyi ileri sürerek devlete vergi vermemesi ihtimali var. Bu nedenle bazı akrabalık ilişkileri için emsal kira bedeli uygulanmıyor. Anne, baba, büyükanne, büyükbaba, kardeş, çocuk ve torunların kullanımına tahsis edilen konut için emsal kira bedeli ödenmiyor. Kaynana bu sayılanlann dışında olduğu için bedelsiz olarak oturunca vergi verilmek zorunda.Bu nedenle 'kaynana vergisi deniyor. Kapsam dışında kalan amca, dayı, hala, teyze gibi kişiler de evde bedelsiz otursa dahi vergi ödemek gerekiyor. Emsal kira bedeli ödemenin bir başka istisnası da boş kalan mülkün korunması amacıyla bedelsiz olarak başkalannın ikametine bırakılmasıdır. Örnek olarak yazlık evleri verebiliriz. Yazlığın kışın boş kalmaması için güvenlik veya bakım gibi bir sebeple tahsisi halinde de kira vergisi ödenmiyor.
Hakan ÜZELTÜRK/Posta
