ODTÜ, Antalya Ürünlü'yü kültür köyü yapıyor!
Antalyanın İbradı ilçesindeki Ürünlü köyünün "Kültür Köyü" olması için Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) tarafından hazırlanan proje, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından kabul edildi
ODTÜ Mimarlık Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Çetin Göksu, AA muhabirine
yaptığı açıklamada, Ürünlü köyünde yaşayanların 2005 yılında üniversiteyi
arayarak, köyün özelliklerini kendilerine anlattıklarını, daha sonra oluşturulan
araştırma ekibinin de köyde inceleme yaparak, Ürünlünün "Kültür köyü" olması
için proje hazırladığını ifade etti.
Göksu, geçen yıl Ürünlüde başlattıkları "Kültür köyü" projesinin
Kültür ve Turizm Bakanlığınca kabul edildiğini bildirdi. Proje kapsamında köyde
cadde ve sokakların yeniden düzenlenmesi, tarihi yapıların restore edilmesi ve
yörenin kültür turizmine açılmasının amaçlandığını anlatan Göksu, Kültür ve
Turizm Bakanlığından gelecek ödenekle çalışmalara başlanacağını açıkladı.
Yaptıkları araştırmalarda Ürünlünün hem kültür hem de biyoçeşitlilik
açısından çok zengin olduğunu tespit ettiklerini anlatan Göksu, şöyle konuştu:
"Köyün yerleşimi adeta güneşi kucaklayan bir yapıda. Evlerde en üst
balkonda güneşle kurutma sistemi geliştirilmiş. Bütün bahçe ve sokaklar sabahtan
gün batıncaya kadar güneşten yararlanacak şekilde dizayn edilmiş. Bütün asma
yaprakları, 10 saat güneş alabilecek şekilde konumlandırılmış. Böylelikle
asmalardan çok yüksek verim elde edilmiş. Bunlar, çağdaş şehircilik ve yerleşim
kültürü açısından planlama becerisini gösteriyor."
Yöreye özgü "düğmeli" evlerin mimarisinde de güneş ışıklarından en çok
yararlanmanın amaçlandığına işaret eden Göksu, bu evlerin yazın kendi kendini
soğutan, kışın ise kendi kendini ısıtan özellikte olduğuna değindi. Göksu, ev
planlarında da kışlık yiyecek üretimine uygun mekanlar bulunduğunu bildirdi.
Yörede 30 çeşit özgün yemek türüne rastladıklarını anlatan Göksu, 67si
endemik olmak üzere 600ün üzerinde bitki çeşidinin köy ve çevresinde yetiştiğine
dikkati çekti.
Bu biyoçeşitliliğin dünyanın hiçbir yerinde bulunmadığını savunan Göksu,
şunları söyledi:
"Daha da önemlisi bu özgün biyoçeşitlilik, mutfak kültüründe, doğal
tedavide kullanılmaktadır. Türkiyede 40 bin kadar köy olduğunu düşünürsek,
Anadolunun dünya çapında ve büyük bir zenginliğe sahip olduğunu görebiliriz.
Ancak Türkiyede modern gelişmeler karşısında hem bu kültür kaybolmakta, hem
biyoçeşitlilik kaybolmakta hem de bu doğal ve kültürel zenginlikler, geleceğin
Anadolu uygarlığı için kullanılamamaktadır. Bu zenginliklerin ne kadar önemli
olduğunun fark edilmesi, korunması ve gelecek kuşaklara aktarılması büyük önem
arz etmektedir. Bu yaptığımız çalışma, Anadolu köylerinin zenginliklerine rağmen
doğal üretim, sağlıklı beslenme, ekolojik mimari, güneş enerjisi sistemleri, doğa
ve kültür turizmi açısından değerlendirilmediğini göstermiştir."
AA
