TOKİ özel hallerin kurulması için arazi verecek
TZD Başkanı İbrahim Yetkin, 'Hazırlanan tasarıyla fiyatları belirlemede haldeki komisyoncular değil, büyük tüccar ve süpermarketler etkili olacak' diye konuştu
Türkiye Ziraatçılar Derneği (TZD) Genel Başkanı İbrahim Yetkin, TBMM'de görüşülen Sebze ve Meyve Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Tasarısının, piyasada arz ve talep dengesini kuran halleri etkisiz kılacağını ifade öne sürerek, `tasarıyla fiyatları belirlemede haldeki komisyoncular değil, büyük tüccar ve süpermarketler etkili olacak' dedi.
Yetkin, Türkiye'deki sebze ve meyve ticaretinde kayıt dışılık oranının yüzde 70 düzeyinde olduğunu vurgulayarak sözlerine başladı. Yetkin, büyük marketlerde satılan yaş meyve ve sebzenin üreticiden tüketiciye ulaşırken, yüzde 100-400 arasında fiyat artışı yaşandığına dikkati çekti. Yasa tasarısının, "Sistemi daha liberal hale getirmeyi ve özelleştirmeyi" hedeflediğini belirten Yetkin,"Özel toptancı hallerin kurulmasının teşviki için TOKİ arazileri; yatırım teşviki kapsamındaki illerde bedelsiz, diğer illerde rayiç bedel üzerinden devredilecek. Belediyeler de kendi hallerinin işletmesini de özel sektöre verebiliyor" dedi. Yetkin, tasarıyla zaten denetimsiz ve kayıt dışı olan sebze ve meyve üretiminin piyasa koşullarına terk edildiğini, tasarının yasalaşması durumunda fiyatları belirlemede haldeki komisyoncuların değil, büyük tüccar ve süpermarketlerin etkili olacağını iddia etti.
Yetkin, üreticilerin semt pazarlarında ve hallerde kendileri için ayrılan yerleri bile kullanamadığını dile getirdi ve yasa tasarısının, tekrar gözden geçirilmesini istedi.
`Haller özelleştiriliyor'
Çiftçi Sendikaları Konfederasyonu (Çiftçi-Sen) Genel Başkanı Abdullah Aysu, "Esas itibariyle hal yasasında net bir madde var. O madde, 'Belediyeler isterlerse halleri şirketlere devreder' diyor. Yani haller özelleştiriliyor" dedi.
Düzenleme; sebze ve meyvelerin hallerde işlem görme usullerini sil baştan değiştiriyor. Buna göre, üretici, komisyon ödemeksizin ürününü doğrudan satabilecek.
Mevcut uygulamayla hallerde satılan mallardan yüzde 2, hal dışında satılan mallardan yüzde 15 oranında hal rüsumu alınıyor. Yeni düzenleme, bu işlem maliyetlerinde de önemli bir indirim sağlayacak. Artık hallerde satılan mallardan yüzde 1, hal dışında satılan mallardan ise yüzde 2 oranında hal rüsumu alınacak.
Radikal
