Türk insanı finans uzmanı gibi oldu

Ankara Ticaret Odasının (ATO) tespitlerine göre, borç ödeme ya da başka nedenlerle nakit sıkıntısı yaşayan vatandaşlar, nakit yaratmak için finans uzmanlarına taş çıkaracak yöntemler buluyor.

ATO'dan yapılan açıklamaya göre, vatandaşlar, borç ödemeleri ve nakit açısından biraz rahat nefes alabilmek amacıyla değişik yöntemler kullanıyorlar. Bankaların kolay kredi kartı vermesi ve uzun vadeli taksit olanakları da vatandaşların yeni yöntemler geliştirmesine yardımcı oluyor.

Bu yöntemler içinde en yaygın kullanılanı kredi kartıyla vadeli olarak altın alım-satımı. Kredi kartı borcu yüzünden tüketici kredisi alamayan, kredi kartı borcunu ödeyebilmek için nakit paraya gereksinim duyan vatandaşlar, kuyumculardan 12 aya kadar vadeli altın alıp bunu daha düşük bir fiyattan satarak nakit gereksinimini karşılıyorlar.

Türkiye'deki bankaların büyük çoğunluğu kredi kartı alacaklarına, aylık olarak 5,55 düzeyinde faiz uyguluyorlar. Bu faizin yıllık bileşiği ise yüzde 91,2'ye denk geliyor. Bankalar kredi kartı alacaklarına aylık gecikme faizi olarak ise yüzde 6,20 oranını uyguluyor. Bunun yıllık bileşik faizi de yüzde 105,8'i buluyor.

Kredi kartıyla 12 ay vadeli altın alım satımıyla yüzde 26,8 -31,3 oranları arasında bir maliyet yüklenen tüketiciler, bankanın normal ödemeye göre yüzde 91,3, gecikme halinde ise yüzde 106'ya yaklaşan faizinden daha düşük bir maliyet üstleniyorlar.

-VADELİ SATIŞ YÖNTEMİ-

Açıklamaya göre, daha çok cep telefonu ve benzeri eşya satan işyerleri aracılığıyla ve yine kredi kartı kullanılarak nakit gereksinimini karşılama uygulaması da yaygın olarak kullanıyor.

Bu yöntemde de işyerleri, nakit paraya ihtiyacı olan kredi kartı sahibine vadeli satış yapmış gibi gösterip, yüzde 25-30 oranında komisyon alarak nakit para sağlayabiliyor. Örneğin işyeri 12 ay vadeli olarak 2 milyar liralık bir mal satmış gibi göstererek, kart sahibine net 1.500-1.600 YTL nakit veriyor. Kart sahibi bu parayı aylık 166 YTL taksitlerle bankaya ödüyor.

-KONUT KREDİSİ-

Bankaların diğer kredi türlerine göre çok daha düşük faiz uyguladıkları ve daha uzun vade tanıdıkları konut kredileri de borçlu ve nakit paraya gereksinimi olan vatandaşlar tarafından bir finansman aracı olarak kullanılıyor.

Sahip olduğu evi bir yakınına satan vatandaşlar, evin ekspertiz değerinin yüzde 75'ine kadar bankalardan 20 yıla kadar vadeli kredi alabiliyorlar. Bu yöntemi de daha çok ticari faaliyette bulunan ancak işletmesinin kayıtları kredi kullanımına olanak tanımayan esnaf ve tüccarın kullandığı belirtiliyor.

Bir bankaya olan kredi kartı borcu artık sürdürülemez noktaya gelen ancak henüz kara listeye alınmamış olan vatandaşlar da sahip oldukları diğer bankaların kartlarıyla ya da yeni kredi kartları çıkararak eski kartlarının borcunu bu kartlarından çektikleri nakit parayla ödeme yöntemine de başvuruyor.

Tüketicilerin başvurduğu bir başka yöntem de kredi kartıyla taksitli olarak alınan beyaz eşyayı spot piyasada, yüzde 25-30 daha düşük fiyatla satmak ve elde edilen sıcak parayla vadesi gelmiş kart borçlarını ödemek.

-ATO BAŞKANI AYGÜN-

ATO Başkanı Sinan Aygün de konuyla ilgili yaptığı açıklamada, vatandaşların ve kimi işletmelerin kullandıkları yöntemlerle ilgili olarak çok sayıda duyum aldıklarını ve konuyu araştırdıklarında sayısız yöntemin yaygın olarak kullanıldığını belirlediklerini bildirdi.

Bankacılık sektörünün son yıllarda vatandaşı borçlandırmak için elinden gelen her şeyi kullandığını ve bunda da başarılı olduklarını belirten Aygün, şunları kaydetti:

"Borca batmış vatandaş, gününü kurtarmak için olmadık yönetmelere başvuruyor. Bu borç düzeyi karşısında cinnet geçirmenin eşiğine gelen vatandaşlar, borçlarını biraz daha öteleyebilmek için finans uzmanlarını ile kıskandıracak yöntemler keşfediyorlar. Bankalar, 3-5 kuruş fazla kar edebilmek için vatandaşı boğazına kadar borca soktu. Türkiye'yi tam bir tüketim toplumu haline getirdiler. Üretmeden tüketip birkaç yıl Lale Devri yaşayan vatandaş şimdi borcunu ödeyebilmek için akla hayale gelmeyecek yöntemlere başvuruyorlar."