Türk müteahhitlerin performansı beklenenin üzerinde!
Dış Ticaret Müsteşarlığı 'nın 'Yurt Dışı Müteahhitlik Hizmeleri' raporundan yaptığı derlemeye göre, Türk yurt dışı müteahhitlik hizmetleri sektörünün son on yıllık performansı her yıl belirlenen hedeflerin üzerinde gerçekleşti
Ödemeler dengesi, istihdam, ihracat, teknoloji transferi ve dışa açılma süreci konularında, ülke ekonomisine büyük katkısı bulunan yurt dışı müteahhitlik sektörü, 1972 yılından beri 83 ülkede proje aldı.
Söz konusu dönemde sektör, 178,3 milyar dolar değerinde, 5630 proje
üstlendi.
AA muhabirinin Dış Ticaret Müsteşarlığı 'nın 'Yurt Dışı Müteahhitlik
Hizmeleri' raporundan yaptığı derlemeye göre, Türk yurt dışı müteahhitlik
hizmetleri sektörünün son on yıllık performansı her yıl belirlenen hedeflerin
üzerinde gerçekleşti.
Son dönemde, üstlenilen proje bedeli 2000 yılı için 1 milyar dolar
olurken sırasıyla, 2001 'de 2,4 milyar dolar, 2002 'de 2,4 milyar dolar, 2003 'te
4,1 milyar dolar, 2004 'te 10,6 milyar dolar, 2005 'te 11,2 milyar dolar, 2006 'da
20,4 milyar dolar, 2007 yılında 24,5 milyar dolar, 2008 'de 23,7 milyar dolar,
2009 'da 21,5 milyar dolar ve 2010 yılında da 15,2 milyar dolar oldu.
Daha önceleri, küçük ölçekli ve emek yoğun teknoloji ile çalışan Türk
müteahhitlik firmaları, artık konut inşasına ilave olarak havalimanı, metro,
endüstriyel tesisler, doğalgaz petrol rafinerileri, otoyol ve enerji santrali
inşası gibi büyük ölçekli ve katma değeri daha yüksek projeler üstlenmeye
başladı.
2002 yılında ortalama proje bedeli yaklaşık 19 milyon dolar iken, 2010
yılında yaklaşık 4,7 milyar dolar olarak gerçekleşti.
-EN FAZLA İş, BDT 'DE-
Türk müteahhitleri, özellikle Bağımsız Devletler Topluluğu 'nda (BDT),
daha sonra Orta Doğu ve Afrika 'da büyük projelere imza attı. Bugüne kadar
üstlenilen projelerin bölgesel dağılımına bakıldığında, BDT 'da yüzde 43,6
oranında ve 77,7 milyar dolarlık, Orta Doğu 'da yüzde 24,1 oranında, 42,9 milyar
dolarlık, Afrika 'da yüzde 21,1 oranında, 37,6 milyar dolarlık, Avrupa ve
Amerika 'da yüzde 8,4 oranında 15,1 milyar dolarlık, Asya Pasifik bölgesinde ise
yüzde 2,8 'lik oran ile 4,9 milyar dolarlık iş üstlendi.
Avrupa 'da İrlanda haricinde Batı Avrupa bölgesinde nispeten daha iş
yapılırken, müteahhitlik hizmetleri yoğunlukla Balkan ülkelerinde gerçekleşti. Bu
ülkelerin başında, Romanya, Bulgaristan ve Makedonya geldi.
1972-2010 yılları arasında yurt dışı müteahhitlik firmalarınca üstlenilen
projelerin ülkelere göre dağılımına bakıldığında ise Rusya Federasyonu yüzde
18,5 'lik oran ile lider konumda bulunuyor. Rusya 'yı yüzde 14,8 ile Libya, yüzde
11,1 ile Türkmenistan, yüzde 7,3 ile Kazakistan, yüzde 5,2 ile Irak izledi.
-SEKTÖRÜN İSTİHDAMA ETKİSİ-
Ekonomide yeni istihdam alanları da yaratan yurt dışı müteahhitlik
sektörü, Türkiye İş Kur Genel Müdürlüğü verilerine göre, ilk müteahhitlik
projesinin başladığı 1972 yılından itibaren yurt dışına 1 milyon 299 bin 927 işçi
gönderdi.
-2011 YILI-
Bu arada, Devlet Bakanı Zafer çağlayan, Türk müteahhitlik sektörünün 2011
yılı itibariyle yurt dışı müteahhitlik taahhüdünün 30 milyar dolar olması
gerektiğini açıklamıştı.
1972-2010 yılları arasında, üstlenilen projelerin ülkelere göre dağılımı
şöyle:
ÜLKELER TOPLAM PROJE BEDELİ PAY
(dolar) (yüzde)
----------- --------------------- ----------
RUSYA 33.044.275.824 18,5
LİBYA 26.326.624.319 14,8
TÜRKMENİSTAN 19.733.525.233 11,1
KAZAKİSTAN 12.960.546.404 7,3
IRAK 9.211.419.715 5,2
SUUDİ ARABİSTAN 8.118.301.201 4,6
BAE 7.296.842.618 4,1
KATAR 7.277.513.766 4,1
ROMANYA 6.103.597.305 3,4
CEZAYİR 5.194.318.843 2,9
AZERBAYCAN 4.432.752.155 2,5
DİÄER ÜLKELER 38.615.104.526 21,5
-------------- -----------------
TOPLAM 178.314.821.909
AA
