Varlık Fonu’na geçen kamu varlıkları meclis gündeminde!

CHP Tekirdağ Milletvekili Faik Öztrak, Olağanüstü hal KHK'larıyla ekonominin işleyişi hakkında yapılan düzenlemelere ilişkin soru önergesi hazırladı. Öztrak sorularının Başbakan Yıldırım tarafından cevaplandırılmasını talep etti.

Öztrak önergesinde "Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 121. maddesi Olağanüstü hallerle ilgili düzenlemelerin çerçevesini belirlemiştir. İlgili maddenin üçüncü fıkrasında “Olağanüstü hal süresince, Cumhurbaşkanının başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu, olağanüstü halin gerekli kıldığı konularda, kanun hükmünde kararnameler çıkarabilir. Bu kararnameler, Resmî Gazetede yayımlanır ve aynı gün Türkiye Büyük Millet Meclisinin onayına sunulur; bunların Meclisçe onaylanmasına ilişkin süre ve usul, İçtüzükte belirlenir” hükmü bulunmaktadır.

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, olağanüstü halin gerekli kılmadığı konularda kanun hükmünde kararname (KHK) çıkarılamayacağını açıkça düzenlemiştir. Anayasanın emirlerine rağmen özellikle son dönemde çıkarılan pek çok Olağanüstü hal KHK’sında bu emre uyulmadığı ve ekonominin günlük işleyişine ilişkin pek çok düzenlemenin bu KHK’larla yapıldığı görülmektedir." dedi.

"Bu kapsamda;

1) 6 Ocak 2017 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 680 sayılı KHK’nın 82. maddesiyle, “Karşılığı nakit olmak üzere oynatılan Piyango, Hemen-Kazan, Sayısal Loto, Şans Topu, On Numara ve Süper Loto oyunları ile ilgili mevzuat çerçevesinde izin verilebilecek olan benzer şans oyunlarına ilişkin lisans” 49 yıllığına Türkiye Varlık Fonu’na verilmiştir.

2) 23 Ocak 2017 tarihli Resmî Gazete’ de yayımlanan 683 sayılı KHK’nın 6. maddesiyle,

“Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa tabi tüm kamu idareleri ve bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlarına; Kamu iktisadi teşebbüslerine ve bağlı ortaklıklarına, Özelleştirme programında bulunan ve sermayesinin yansından fazlası kamuya ait işletmeci kuruluşlara; Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu ve sermayesinde doğrudan veya dolaylı olarak kamu payı olan özel kanunlarla kurulmuş anonim ortaklıklarına” yabancı para cinsinden yurtiçi ödeme yükümlülüğü olanların, söz konusu borçlarını 2 Ocak 2017 tarihli TCMB Döviz Alış Kuru üzerinden ödeyebilmesinin önü açılmıştır. Düzenlemede, bu madde kapsamındaki işlemlerin ve sonuçlannın, “bütçe gelir ve gider hesaplarıyla ilişkilendirilmeyeceği” de belirtilmiştir.

3) 23 Ocak 2017 tarihli Resmî Gazete’ de yayımlanan 684 sayılı KHK’nm,

-5. maddesiyle; Sermayesinin yandan fazlası doğrudan veya dolaylı olarak kamuya ait olan veya kamu tarafından kontrol edilen bankaların alacaklarının varlık yönetim şirketlerine satışında uygulanacak usul ve esasları belirlemeye Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) yetkili kılınmıştır. Böylece kamu bankalannda yöneticilik yapanların sorunlu varlıklann satışından doğabilecek olası sorumluluğu BDDK marifetiyle ortadan kaldırılmaktadır.

-Aynı KHK’nm 9. maddesiyle; 6741 sayılı Yasa’da “Türkiye Varlık Fonu’nun kaynakları ve finansmanı” hakkındaki maddeye ek yapılarak,

“İktisadi devlet teşekküllerinin; bunların müessese, bağlı ortaklık, işletme, işletme birimleri ile varlıkları ve iştiraklerindeki kamu paylarının; sermayesinin tamamı veya yansından fazlası Devlete ve/veya diğer kamu tüzel kişilerine ait olan ticari amaçlı kuruluşlardaki kamu paylannın; sermayesinin tamamı kamuya ait olan ticari amaçlı kuruluşlann sahip olduğu hisse ve varlıklann; Devletin diğer iştiraklerindeki kamu paylarının ve Hazine’ye ait payların” Bakanlar Kurulu kararıyla Türkiye Varlık Fonu’na aktarılabileceği ya da Fon tarafından yönetilmesine karar verilebileceği düzenlenmiştir.

Diğer taraftan, 6741 Sayılı Kanun’un 8. maddesine göre Türkiye Varlık Fonu, alt fonları ve Türkiye Varlık Fonu Yönetimi A.Ş. tarafından kurulan diğer şirketler Sayıştay denetiminden muaf tutulmuştur.

Kamu görevlilerinin medyaya yansıyan demeçlerinden Türkiye Varlık Fonu’nun ulaşacağı büyüklüğün 200 milyar doları bulacağı anlaşılmaktadır. Fonun Sayıştay denetimine tabi olmadan faaliyette bulunacağı da düşünüldüğünde, son dönemde Olağanüstü hal kararnameleriyle bu fona ciddi miktarda kaynak transferinin yapılması kamuoyunun dikkatini çekmektedir." şeklinde açıklamalarda bulunan Öztrak 8 soru sordu.

Öztrak'ın soruları

1- “İstanbul Boğazının bir Anayasası olmalı” diyen bir Cumhurbaşkanının başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu’nun çıkardığı Olağanüstü hal KHK’larıyla, ekonominin günlük işleyişine ilişkin düzenlemeler yapılması Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nm 121. Maddesine açıkça aykırı değil midir?

2- Olağanüstü hal KHKTarı TBMM gündemine ne zaman getirilecektir?

3- 683 sayılı KHK’da sayılan kamu kuruluşlarının özel şirketlerden yabancı para cinsinden alacaklarının (kurum bazında) toplamı ne kadardır?

4- Yapılan kur sabitleme düzenlemesiyle kamu kuruluşlarına bir tür “zarar görevi” verilmemekte midir? Bu verilen zarar görevinin maliyetinin ne kadar olması öngörülmektedir?

5- “Bütçe gelir ve gider hesaplarıyla ilişkilendirilmeyeceği” belirtilen kamu kuruluşlarına verilen bu görev nedeniyle oluşacak zararının nereden karşılanması düşünülmektedir?

6- Yapılan kur sabitlemesiyle devlete döviz borcu olan ve yükümlülüğünü önceden peşin ödeyerek yerine getiren firmalara talepleri halinde kur farkı iadesi yapılacak mıdır?

7- Yukarıda ifade edilen KHK’larla Türkiye Varlık Fonu’na devredilen ve devredilmesinin önü açılan kamu varlıklarının toplam tutarı ne kadardır?

8- Türkiye Varlık Fonu’na KHK’larla devredilen tüm varlık ve imtiyazlar Sayıştay denetiminin dışına çıkacak mıdır? Yine bu çerçevede Türkiye Varlık Fonuna devredilen İktisadi Devlet Teşekküllerine ait mali raporlar TBMM KİT Komisyonu’na sunulmaya devam edecek midir?