300 binden fazla inşaat ustası şantiye dışı kalacak!

Sürenin dolmasına sadece 1 ay kaldı, 384 bin kişinin mesleki yeterlilik belgesi alması gerekiyordu, sadece 30 bin kişi aldı. Bakanlık "Erteleme yok" dedi. 26 Mayıs'ta denetim elemanları belgesiz usta çalıştıran işverene 500 lira ceza verebilecek. Belgesiz kişiyi de şantiye dışı edecek! TEBAR Başkanı Ertuğrul Şen, "Bir ay kaldı. Ne yapacağız? Bunun şaşkınlığı var" dedi. 

BAKANLIK: Erteleme yok belge arayacağız! 

"Bir yıllık süre içinde bir ay kalmış ama henüz daha çözüme gidememişiz. Ne yapacağız bunun şaşkınlığı ve soru işaretleriyle duruyoruz" diyen Ertuğrul Şen, "Biz sektör kuruluşu olarak sürece hazırlandık. Sektörün problemini çözmek için Avrupa Birliği fonlarından finansman destekleri alarak TEBAR'ı kurduk. İşçiler 800 TL karşılığında bu belgeyi alabiliyor. Kamera karşısında bilgisayarlı ortamda sınav yapılıyor. Bunun dışında bir de uygulamalı bir sınav var. Pencere ya da yalıtım örneği yapıyor. 

Sadece yalıtımda 30-40 bin kişinin belge alması gerekiyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı da ertelenmeyeceğini ve bu tarihten sonra bu belgeyi arayacaklarını açıkladı. Bu durumda işlerin nasıl yürüyeceğini merak ediyoruz. İşler mi duracak? Bu da çözüm değil. Muhtemelen belgelendirme kurumlarına kayıt yaptıranlara süre verilebilir" dedi. 

İnşaat, tekstil, otomotiv, mobilya ve metal gibi birçok sektördeki 40 meslek grubu için 'Mesleki Yeterlilik Belgesi' zorunluluğu uygulamasına bir ây kaldı. 26 Mayıs'tan itibaren yetkili kurumlardan alın-, mış belge olmadan eleman çalıştıran işletmeye 500 lira ceza var. Çalışan ise tespiti halinde 'şantiyeyi terk etmek' zorunda. Şu ana kadar belgeye 100 bin kişi başvurdu. Tablo kötü: Sadece 30 bini alabildi. Kalan 70 bin "usta"nın usta olmadığı anlaşıldı. Toplamda 17'si inşaat sektöründe olmak üzere 40 meslek grubunda 384 bin kişinin mesleki yeterlilik belgesi alması gerekiyor. 

Önümüzdeki bir ay içinde bu kadar kişinin alması mümkün gözükmüyor. Başvuruları ağırdan alan firmalar nedeniyle Mesleki Yeterlilik Sınav ve Belgelendirme Merkezleri yoğun günler yaşıyor. Yasanın uygulamaya girdiği gün, belgesiz binlerce kişi çalışıyor olacak ve bu kişiler şantiye dışı edilme tehlikesiyle karşı karşıya kalacaklar. 

Isı Su Ses ve Yangın Derneği (İZODER) Başkan Yardımcısı ve Test Belgelendirme Araştırma ve Geliştirme Ticaret AŞ (TEBAR) Başkanı Ertuğrul Şen, "Bir yıllık süre içinde bir ay kalmış ama henüz daha çözüme gidememişiz. Ne yapacağız bunun şaşkınlığı ve soru işaretleriyle duruyoruz" dedi. 

Mesleki yeterlilik belgesi zorunluluğu, 6645 sayılı Kanun kapsamında getirildi. Ayrıca 5544 sayılı Mesleki Yeterlilik Kurumu Kanunu'nda (MYK) yapılan düzenlemeyle, öncelikle 40 iş kolunda alınması takvime bağlandı. Belge verecek kurumlar tespit edildi. Mart ayında yayınlanan bir tebliğle 8 diğer meslek için de belge alınması zorunluluğu getirildi. Toplamda zorunluluk 48'e çıktı ancak bu son 8 meslek için 2017'ye kadar süre var. 

Yoğun talep var

Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) Mesleki Yeterlilik Sınav ve Belgelendirme Merkezi (MEYSEB) Genel Müdürü Ramazan Karakök de firmalar tarafından sınav ve belgelendirme başvurularının son günlere bırakıldığına işaret ederek, "Yoğun bir talep var. 

Sadece inşaat sektöründe 25 firmayla görüşme halindeyiz. Her birinin 50 ila 100 arasında çalışanı bulunuyor. Sürecin 26 Mayıs'a kadar bitmesi mümkün değil. Çözüm yönünde gayret ediyoruz. Tahmin ediyoruz ki 2-3 ay daha sürebilir.

Sınavlar başlar ve başvuranlara yetkili olduğumuz alanlarda BTSO MEYSEB olarak bir program verebilirsek, firmalara kontrole gidecek olan heyet tarafından da bu olumlu karşılanabilir. Bütün inşaat firmaları taleplerini yapıyorlar. Kaç kişi çalışıyor, kişilerin görev tanımları, SGK kayıt kodları gibi bilgileri alıyoruz" diye konuştu.

Her 10 kişiden sadece 1'i aldı

Ertuğrul Şen'in verdiği bilgiye göre Türkiye genelinden 38 kurum belge verme konusunda yetkili. İNTES; inşaat sektöründe 20 mesleğine mesleki yeterlilik belgesi veriyor. Ancak geçen sürede sadece 100 bin kişi sınava girdi ve 25-30 bin kişi belge aldı. Ağırlıklı olarak bunlar daha çok iş güvenliği ve işçi sağlığı konusunda alınan belgeler. 

Bu durumda 26 Mayıs'tan sonra İş-Kur'un elemanları şantiyelerde denetim yapıp belge istediklerinde eğer belge sahibi değilse işçiden şantiyeyi terk etmesi istenecek. İşverene de belgesiz usta başı 500 TL ceza verilecek, hatta işi durdurulacak. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Milli Eğitim Bakanlığının imzaladığı protokole göre belge alması zorunlu gözüken kişi sayısı 40 meslek grubunda 384 bin kişi olarak gözüküyor. Halen sadece 10'dabiri düzeyinde belge verilmiş durumda. Son bir ay içinde sayı iki katına da çıksa yüzbinlerce 'usta' 26 Mayıs itibariyle belgesiz çalışıyor, çalıştırılıyor konumuna düşecek. 

En çok otomotiv ve inşaattan BTSO MEYSEB Genel Müdürü Ramazan Karakök, bir yılda 350'den fazla belge verdiklerini, sadece nisan ayında 200 belge vereceklerini, son tarih yaklaştıkça başvurularda da artış yaşandığını dile getirdi. Ramazan Karakök, "Teorik ve pratik derslerle sınavların yapılabileceği 750 metrekarelik bir inşaat alanı var. İnşaatla ilgili ilk defa Bursa'da bir sınav ve eğitim merkezi oluştu. Belge alacak kişileri kendi iş yerlerinde işlerini yaparken değerlendireceğiz. Sesli ve görüntülü kayıt sistemiyle sınavlar kayda alınacak. Özel bir merkezin inşası da mayıs sonunda bitiyor. İnşaat sektöründe asansör montaj, bakın^onarım da dahil olmak üzere pek çok alanda hizmetler vereceğiz" dedi. 

İstihdam edilemeyecekler 

İnşaat Müteahhitleri Sanayici ve İşadamları Derneği (İMSİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Namık Ziya Mescioğlu da konuyla ilgili görüşlerini şöyle aktardı: "Çok geç kalınmış bir süreç. İnşaat sektörü için 'herkesin girip çalışabileceği sektör' algısı artık yıkılmalı. Mesleki yeterlilikten geçmiş, diploması, belgesi, eğitimi olan kişilerin çalışması gerekiyor. Bunlar sektörün onurunu kurtaracak, kaliteyi yükseltecek. İstediği kadar işin uzmanı olsun, altıncı aydan itibaren şantiyelerimizde mesleki yeterliliği olmayan kişiler istihdam edilemeyecek." 

'Ustayım' diyen 10 binlerce kişi yetersiz çıktı

İZODER'in yalıtım sektöründe çalışan ustalara 'ısı yalıtımcfsı*. 'su yalıtımcısı', "ses yalıtımcısı' ve 'yangın yalıtımcısf olmak üzere 4 ayrı kategoride 'mesleki yeterlilik belgesi' vermeye yetkili kuruluşu TEBAR'ın Genel Müdürü Ertuğrul Şen, Çevre ve Şehircilik, Çalışma ve Sosyal Güvenlik ile Milli Eğitim Bakanlıklarının sınav sonuçlarında başarı oranlarının düşük çıktığını aktardı. Sınava giren 100 bin kişiden ancak 25-30 bin kişin geçmesinin kişilerin mesleğin standartları konusundaki yetersizliğini ortaya koyduğunu anlatan Şen, "Demek ki insanlar alaylı yetişiyor. Demek ki kişilerin sınavdan önce eğitime tabi tutulması lazım. Bunun için üç bakanlık anlaşma yaptılar. Eğitim masraflarını karşılayacaklar. 

Milli Eğitim Bakanlığı da eğitim verecek hocaları ve mekanları oluşturacak. Ondan sonra sınava girenlerin başarı oranlarının yükseltilmesi hedefleniyor" dedi. 

Devlet bütün masrafı ödüyor ama yine ilgi yok 

İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu (İMKON) Genel Başkanı ve TOBB İnşaat Müteahhitleri Meclis Başkanı Tahir Tellioğlu, "Mesleki yeterlilik belgesi alınması konusunda hükümetin 248 milyon liralık bütçe ayırdı. Devlet üzerine düşeni yaptı. Şimdi sıra işverenlerde" dedi. 2015 yılında belge alma zorunluluğu getirildiğinde teşvik tarafı da düşünüldüğünü ifade eden Ertuğrul Şen de. "Bakanlık İşsizlik Fonu'ndan bulduğu kaynakla ve Avrupa fonundan aldığı 5 milyon euroyla belge, sınav ve gerektiğinde 1 haftalık eğitim bedellerini karşılıyor. Yalıtım sektöründe 800 TL'ye belge alınıyor. Sınavda başarısız olan ya da direkt eğitim almak isteyenlerin konaklama masrafları dahil tüm masraflarını devlet karşılıyor. Devlet bu konuda elinden geleni yapıyor. Bir kişi bu bedel karşılığında iki kez sınava girebiliyor. Buna rağmen yavaş gitmesi, bu belgenin istenmeyeceği yönündeki beklentilerden kaynaklanıyor" dedi. 

Dünya