AVM'ler, satış rakamlarında kriz öncesine döndü

Kış aylarında satışlarını artıramayan alışveriş merkezleri, haziran ayında adeta şaha kalktı ve kriz öncesindeki rakamları yakaladı. 
 
Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneği (AYD) ile Akademetre Research'ün birlikte hazırladığı 'AVM endeksine' göre haziranda bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 4 daha yüksek ciroya ulaşıldı. AYD Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Kodal, "Aylık bazda ziyaretçi sayımız düştü ama ciroda artış var. İnsanlar alışveriş merkezlerine artık para harcamak için gelmeye başladı." dedi. İnsanların kriz korkusunu atlattığını belirten Kodal, bu ay AVM'lere 450 milyon ziyaretçi geldiğini ve 9,5 milyar dolar satış gerçekleştirildiğini kaydetti. Dernek, bu yıl için 1 milyar ziyaretçi, 20 milyar dolar da ciro öngörüyordu. Kodal, ikinci altı ayda 11 milyar dolar ciroya ulaşacaklarına inandığını bildirdi

Ziyaretçi sayısında geçen yıla göre düşüş olmasına rağmen cirolarda elde edilen artış, tüketicinin yavaş yavaş kriz psikolojisinden çıkmaya başladığının sinyali olarak yorumlandı. Hakan Kodal, ziyaretçi sayısında azalma olurken ciroların artmış olmasının, gelen ziyaretçilerin AVM'lerde daha çok harcama yaptığının bir göstergesi olduğunu dile getirdi. Ekonomik daralmaya ilk olumsuz tepki İstanbul'da yaşanmıştı. Çıkışta da ilk olumlu tepki bu şehirden geldi. İstanbul'da toparlanmanın daha hızlı yaşanacağını ifade eden dernek başkanı, Anadolu'daki AVM'lerde iyileşmenin ise sonbahardan itibaren görüleceğini bildirdi.

Yaz aylarında insanlar tatile çıktığından AVM'lerin ziyaretçi sayısı da azalıyor. Bu sebeple temmuz ve ağustosta hem ziyaretçi sayısında hem de cirolarda azalma olacağına dikkat çeken Kodal, satışların 3. çeyrekte yüzde 20 artacağını kaydetti. Son üç aylık rakamlara bakıldığında sürekli bir atış olduğunu hatırlatan Dernek Başkanı, bunun satışlardaki artıştan değil, kalıcı bir etki olduğunu belirtti. Krizin etkisini hafifletmek adına düzenlenen kampanyaların tüketiciyi cesaretlendirdiğini aktaran AYD Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Gündüz Bayer ise en büyük etki olan korkuyu bu yolla dağıttıklarını ifade etti. Bayer, "Rakamlara bakıldığında insanların güveninin geri geldiği görülüyor. Ayrıca ciroların artmasında, bire bir markaların yaptığı kampanyaların da büyük etkisi var." dedi.

BANKALAR, YENİ PROJELERE KREDİ VERMİYOR

Türkiye'de AVM'ler açısından bin kişiye düşen kiralanabilir alan 64 metrekare iken Avrupa ortalaması 200 metrekarenin üzerinde. 2009'un ilk yarısında açılan AVM'lerle birlikte Türkiye'deki alışveriş merkezi sayısı 35 ilde 217'ye ulaştı. Bunların toplam büyüklüğü ise 5 milyon metrekare civarında. Buna yeni açılacak merkezlerle birlikte yıl sonuna kadar 1 milyon metrekarenin daha ekleneceğini vurgulayan Hakan Kodal, bankaların artık AVM projelerine kredi vermeye isteksiz olduğunu dile getirdi. Sektördeki sıkıntıları çok süratli büyümeye bağlayan Kodal, "Son üç yıllık büyümeyi beş yıla yaysaydık sıkıntı yaşanmazdı." açıklamasını yaptı. Önümüzdeki dönemde büyümenin yavaşlayacağına dikkat çeken Hakan Kodal, "1-2 sene yavaşlama yaşandıktan sonra, sektör tekrar büyüme trendine girecektir." değerlendirmesinde bulundu.

'Sigara yasağının olumsuz etkisi uzun vadeli olmaz'

Kapalı yerlerde sigara içme yasağının yürürlüğe girmesiyle birlikte özellikle AVM'lerdeki restoran ve kafelerin cirosu azalmaya başladı. Yasağın kısa vadede satışları düşürdüğü bilgisini veren Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneği Başkanı Hakan Kodal, "Ama uzun vadede sigara yasağının cirolar ve ziyaretçi sayısı üzerinde çok etkili olacağını düşünmüyorum." diye konuştu. Mevzuata uymak konusunda ellerinden geleni yapacaklarını belirten Kodal, ancak denetim noktasında eşitlik beklediklerinin de altını çizdi.
Serkan ŞAHİN/Zaman