Enerji kimlik belgelerinin verilişi gecikecek

1 Temmuz 2010'da yürürlüğe gireceği bildirilen ‘Binalarda Enerji Performansı (BEP) Yönetmeliği'nde enerji kimlik belgelerinin verilmesi gecikecek. TTMD Başkanı Ünlü, “Belgenin çıkarılmasını sağlayacak yazılım, 1 Temmuz'a yetişmiyor. Çalışmalar bugün bitse bile uzmanların en az 2 aylık eğitimden geçmesi lazım” dedi. Mevcut 18 milyon binaya belge verecek ‘enerji verimliliği danışmanlık şirketi' sayısının ise sadece 17 olduğu ortaya çıktı

AB direktifleri ile Enerji Verimliliği Kanunu kapsamında hazırlanan ve binaları enerji tüketimlerine göre sınıflandıran “Enerji Kimlik Belgesi” almayı zorunlu hale getiren Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği'nde (BEP) gecikme gündemde.

Önce 5 Aralık 2009'da, ardından 1 Temmuz 2010'da yürürlüğe gireceği bildirilen BEP Yönetmeliği kapsamında binalar, tıpkı beyaz eşyada olduğu gibi yalıtım, ısıtma ve soğutma verileri ışığında A'dan G'ye, en tasarruflusundan enerji israf edenine doğru sınıflandırılacak. Ancak belgeye esas teşkil edecek verileri değerlendirerek binanın sınıfını otomatik olarak belirleyecek bilgisayar yazılımının 1 Temmuz'a yetiştirilememesi, “Yönetmelik bu haliyle çıkarsa enerji kimlik belgeleri neye göre verilecek?” sorusunu da beraberinde getirdi.

BEP-tr adlı yazılımın Yapı İşleri Genel Müdürlüğü tarafından yönetildiğini ve ihaleyle İstanbul'da bir şirkete verildiğini anlatan Türkiye Tesisat Mühendisleri Derneği (TTMD) Yönetim Kurulu Başkanı Cafer Ünlü, “Enerji kimlik belgesine esas olacak veriler, uzmanlar tarafından BEP-tr adındaki yazılım programıyla bilgisayara girilecek ve enerji karnesi otomatik olarak çıkacaktı. Ancak yürürlülük tarihine 5 gün kalmasına rağmen hâlâ yazılım konusu çözülemedi. Yeni binalara enerji kimlik belgesini üyelerimiz arasında da yer alan bina tasarımcısı tesisat mühendisleri verecek. Bunların sayısı sadece İstanbul ve Ankara'da en az 500 kişiyi buluyor. Bu kişilerin 2 aylık bir eğitimden geçerek sertifika alması gerekiyor. 500 kişiyi böyle önemli bir konuda 3 günde mi eğiteceksiniz?” diye konuştu.

Firmalar ruhsat için 2 ay bekleyecek

Yönetmeliğin bakanlık tarafından ikinci kez ertelenmek istenmeyeceğini belirten Ünlü, “Yönetmelik 1 Temmuz'da yürürlüğe konmak istenebilir. Ancak ruhsat almak için belediyeye başvuran inşaat firmaları, enerji belgesi verilemeyeceği için pratikte inşaat izni alamayacak. 1 Temmuz'da başvuracak firmalar en az 2 ay bekleyebilir” dedi.

Öte yandan mevcut eski binalar için enerji kimlik belgesini ise enerji verimliliği danışmanlık şirketleri verecek. Ancak yetkili enerji verimliliği danışmanlık (EVD) şirketlerinin sayısı, Elektrik İşleri Etüd İdaresi Genel Müdürlüğü'nün internet sitesinde 17 ile sınırlı olarak görülüyor. Mevcut 18 milyon binaya bu 17 şirketin enerji kimlik belgesi vereceğini söyleyen Ünlü, “Mevcut eski binalar için 2017'ye kadar süre konulmuş olsa da, yönetmeliğe göre enerji kimlik belgesi olmadan mevcut evinizle ilgili alma, satma, kiralama işlemi yapamıyorsunuz. Bu da aslında 7 yıl beklemeden bu belgeyi almayı zorunlu kılıyor. Bunun için en az 100 adet EVD şirketi olmalı” diye konuştu.

ENERJİ KİMLİK BELGESİNİ KİM, NASIL VERECEK?

* Yeni evlerle ilgili enerji kimlik belgesi, proje sırasında tesisat mühendisleri tarafından verilecek. Ancak mevcut binalarda oturanlar, bunun için enerji verimliliği danışmanlık şirketlerine başvuracak. Alım, satım ya da kiralama yapmayacaklar için 2017'ye kadar vakit var. Ancak bunlardan birini yapacaklar, apartman olarak biraraya gelip yönetici kanalıyla bu şirketlere başvurabiliyor.

* Şirketten gelen bir uzman, gerekli ölçümleri yapıyor, binanın asli projesiyle gerçekleşen tesisatın ne derece örtüştüğünü gözlemliyor, enerji kimlik belgesini düzenliyor ve aslını binanın görünen bir yerine asıyor. Aslının birer kopyası da daire sahiplerine veriliyor.

* Apartmanda toplu olarak gidilmezse, daireler tek başlarına bireysel olarak da daire başına enerji kimlik belgesi alabiliyor.

* Vatandaşlar yetkili enerji verimliliği danışmanlık şirketlerini Elektrik İşleri Etüd İdaresi Genel Müdürlüğü'nün 0312 295 50 00 numarasından ve www.eie.gov.tr internet sitesinden görebiliyor.

EVLERİN ENERJİ SINIFI NEYE GÖRE BELİRLENECEK?

* Binaları A'dan G'ye kadar sınıflandıran bu yönetmelik kapsamında sınıflar arası enerji tasarrufu farkı yaklaşık yüzde 15-20 civarında. Örneğin usulüne ve projesine uygun inşa edilmiş ancak sadece yalıtımı olmayan bir bina D notunu alabiliyor.

* Yalıtımı yaptırdığında notu C'ye, örneğin merkezi sistemde daha üst bir seviye olan tam otomasyona geçerse notu B'ye, tamamen yenilenebilir enerjiye geçtiğinde ise notu A'ya çıkabiliyor.

* E, F ve G notları ise enerji tasarrufuna uygun inşa edilmemiş, malzeme seçimi doğru olmayan ya da asli projesine uygun inşa edilmemiş projeleri kapsıyor. Cafer Ünlü'ye göre, çevreye önem veren yeni konut projeleri haricinde Türkiye'de binaların yüzde 90'ı D ve altı sınıfa girebilir.

1 NİSAN'DA DEĞİŞEN YENİ YÖNETMELİK NELER GETİRİYOR?

Kullanım alanı 2 bin metrekareden (ortalama 20 daireli) büyük ‘yeni' yapılacak binalarda merkezi ısıtma sistemi zorunlu hale geliyor. 1 Nisan 2010'da Bakanlık tarafından getirilen bu maddeye değinen Ünlü, “İlk yönetmelikte 1000 metrekare üzeri yani 8-10 dairelilerden daha büyük yeni binalar merkezi sisteme geçecekti. Yani zorunluluğun kapsamı büyük ölçüde daraldı. Bunun merkezi sisteme geçiş zorunluluğu ile pazarlarının daralmasından endişe eden kombicilerin lobisi olduğu konuşuluyor” dedi.

Merkezi sistemlerde ise Isı Pay Ölçer cihazları ile “ısındığın kadar öde” sistemi getirilecek. Böylece kim ne kadar ısı kullanıyorsa o kadar ödeme yapacak. Bunun yanı sıra eski binalarda ise yüzde 51 çoğunluk kombiyi seçerse, o kabul ediliyor. Kullanım alanı 2 bin metrekareden küçük, 250 metrekareden büyük müstakil evlerde ise ısıtma sistemi ‘yoğuşmalı' olmak durumunda.

Binalarda yalıtım zorunlu

* Yönetmeliğe göre 100 metrekareden küçük müstakil yapılar dışında kalan binalarda yalıtım zorunlu tutuluyor.

* 250 kw'den büyük otel, hastane ve AVM'lerde merkezi soğutma, kullanım alanı 2 bin metrekareden büyük hastane, otel, ve spor merkezlerinde merkezi sıcak su uygulaması zorunlu.

* 20 bin metrekareden büyük projelerde, firmalar yatırım bedelinin en az yüzde 10'unu yenilenebilir enerji kaynaklarına ayırmak zorunda bırakılıyor.
NİHAL YUVACAN / VATAN