'Gelin bu caminizi de kurtarın'
Papaz Kostantinos, Yeni Cami'nin de Yalı Cami gibi harabeye döndüğünü söyledi.
Kostantinos: "Minare, minber ve mihrap gibi bölümler zarar görmüş. Baktıkça içim sızlıyor. Türkler bu eserleri ayağa kaldırsın"
Yunanistan'ın Midilli Adası'nda dükkana dönüştürülüp içine de tuvalet yapılan Yalı Camisi'nden başka, Yeni Cami'nin de yıkılmak üzere olduğu ortaya çıktı. Yeni Cami'nin ilgisizlik yüzünden uzun süre dayanamayacağını belirten Midilli Kilisesi Papazı Papadokulos Kostantinos, Osmanlı döneminden kalan camilere Türkler'in sahip çıkması gerektiğini söyledi. Papadokulos, "Çürüyüp giden 200 yıllık ibadethanenin bu halini görünce içim sızlıyor. Camiler de insanların Tanrı'ya yaklaştığı ibadethanelerdir. Kiliseler gibi camilerin de korunmasından yanayım. Türkler'in bu eseri ayağa kaldırmasını istiyorum. Aynı zamanda tarihi eser niteliğindeki bu camiyi kurtarın" dedi.
Teşekkür etmişti
Midilli Valisi Pavlos Vogiatzis de, Yalı Camisi'nin kurtarılması için işbirliği başlatılmasını istemiş, Yeni Asır Gazetesi'ne de bu konudaki kampanyası nedeniyle teşekkür etmişti. Özellikle yüzyılın ikinci yarısında tamamen sahipsiz kalması yüzünden Müslümanlar için ibadethane sembolü olan minarelerinin yıkılması, iç mimarisinin özelliklerinin kaybolması ve amaç dışı kullanılması, Midillililer tarafından da tepkiyle karşılandı.
Anlaşma gerekir
Midilli Kilisesi Papazı Kostantinos, Yunan ve Türk makamlarının bu konuda anlaşması gerektiğini belirterek, "Kiliselere ne kadar sahip çıkılmasını istiyorsak, camilere de sahip çıkılmasını istememiz gerekir. Yalı Camisi'nin durumu ortadayken, Midilli'deki Yeni Cami'nin durumu da iyi değil. Harabeye dönmüş, minaresi yıkılmış. Hemen altında bir tekel bayii ve bahçesinde de Yunanlı bir ressam sergi açmış. Harabeyi andıran cami içi ve bahçesi gezenleri şaşkına çeviriyor. Mezbeleliği andıran bu tarihi yapı, görünümü ile içler acısı. Burayı gezen Türkler, ilgililerden bu camilerin kurtarılmasını istemeli" dedi.
Aynı döneme ait
Yeni Cami'nin de Yalı Cami gibi, 1800'lü yıllarda inşa edildiği öğrenilirken, iç mimarisiyle Hacı Bayram Veli'nin Türkiye'de yaptırdığı camilere benzemesi dikkat çekiyor. 450 yıl Osmanlı yönetiminde kalan Midilli'de o dönemi hatırlatan eser sayısında büyük azalma olmuş, adanın iç kesimlerinde Osmanlı'dan kalma taş yollar hala kullanılırken, Türkleri hatırlatan cami, medrese ve çeşme gibi eserlerden sadece bir kaçı ayakta kalabilmiş.
Vogaitzis: Yardıma hazırım
Yeni Asır muhabirinin görüştüğü Midilli Valisi Pavlos Vogaitzis, "Benim ailem de İzmirli. Yeni Asır Gazetesi tarafından ısrarla üzerinde durulan, kamuoyu oluşturulan Midilli'de yıkılmak üzere olan camilerinizin kurtarılması konusundaki duyarlılığını destekliyorum. Türk Hükümeti ile işbirliği içinde onarımı ve bakımı gerçekleşebilir. Ben Türklerin buradaki eserlerinin korumaları konusunda destekçileri olacağım" şeklinde konuştu.
Bakanlık bizden destek istesin seve seve yaparız
Yunanistan'ın Midilli Adası ile özellikle Körfez belediyeleri ve ticaret odaları arasında kurulan iyi ilişkiler sürüyor. Bir ay önce Altınova Belediye Başkanı Mehmet Ali Akçal, Vali Pavlos Vogaitzis ile Ticaret Odası Başkanı Yorgo Orfonoz'u ziyaret etmiş, Altınovalıların selamlarını ileterek kendilerini Türkiye'ye çağırmıştı.
Ziyarete gittiler
Ayvalık Mimarlar ve Mühendisler Odası Başkanı İnşaat Mühendisi İsmail Taş ile Yapı Denetim Büro Başkanı Hasan Niğdelioğlu da, Midilli ziyaretinde Yeni Cami'nin halini gördü. Taş, "Kültür ve Turizm Bakanlığı bizden bu konuda destek isterse seve seve koşarız. Tarihi eserlerimize sahip çıkmalıyız" şeklinde konuştu.
Yalı Camii 1998 yılına kadar kasaptı
Yunanistan'ın Midilli Adası'nda 1805 yılında İzmirli Hasan Paşa adına yaptırılan Yalı Camisi'nin minaresi, nüfus mübadelesinin yaşandığı 1923 sonrası Türklerin adayı terk etmesinin ardından yıkıldı. İkinci Dünya Savaşı'nın ardından 1998'e kadar kasap dükkanı olarak kullanılan cami, bir süre Yunanistan hükümeti tarafından korumaya alındı.
Özel mülkiyet
Hükümetin çıkardığı yasayla tüm ibadethaneler tarihi eser statüsüne alınmasına karşın, özel mülkiyet olduğundan Yalı Camii, bu kapsama alınamadı. Caminin mülkiyetini elinde bulunduran kişi, 2003 yılında camiyi zirai malzeme ve gübre satan birine kiraladı. Caminin içine tuvalet yapıldığı yönündeki son haber de hem Yunan basını ve kamuoyunda hem de adaya gidip gelen Türkler arasında tepkilere neden oldu.
Hüsnü EVREN / Yeni Asır
