Irak yeniden imar edilecek!
Edip Yenigün, Irak'ın hem kuzeyinde hem de güneyinde yapılması gereken çok büyük işler olduğunu söyledi
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Meclis Başkanı Erdal Bahçıvan, gezinin Türkiye´nin ABD ile ilgili ezberini bozan bir gezi olduğunu bildirdi.
Bahçıvan, A.A muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye´nin ABD´ye bakış açısının çok güçlü bir ticari akıl olarak oluşmadığını, bakış açısının daha ziyade savunma, siyasi ve bürokratik bakış açısının hakim olduğunu kaydetti. ABD ile daha çok büyük ve güçlü Türk firmalarının yaptığı karşılıklı ilişkiler olduğunu belirten Bahçıvan, şunları söyledi:
"Küçük ve orta boy işletmelerimizin, orta boy firmalarımızın ticaret denince ABD aklına gelebilmiş değil. Bakış açısı askeri, siyasi ve bürokratik boyutta. Sıkıştığımız zaman yardım aldığımız bir ülke boyutundaydı bugüne kadar. Öyle olduğu zaman da ABD perspektifimiz New York ve Washington boyutunda oluşuyor. ABD´nin her bir eyaleti bir ülke. Eyalet bazlı, eyalet ve ürün odaklı çalışma yapıldığı takdirde mevcut ihracatın kat be kat üstünde bir Amerika resmi ortaya çıkması çok rahatlıkla mümkün olacak. Tabii ki ABD kolay değil, rekabet koşulları çok zor ama kabul edelim ki dünya demek Amerika demek. Herşey büyük, pazar da tüketim de arabalar da yollar da harcamalar da büyük. Biz de o kadar az bir noktadayız ki, yüzde 100 büyüseniz ABD pazarında binde 4, yüzde 200 büyüseniz binde 6 olacaksınız. Ben Türkiye´nin müteşebbislerinin, ihracatçılarının bütün zorluklara rağmen, Amerikan pazarında doğru odaklanıldığı takdirde bugünkü seviyelerin kesinlik ve kesinlikle çok daha üzerinde elde edebileceği bir başarı fırsatları görüyorum.
Başlatacağımız yer zaten başarılı olacağımızı çok net gösteriyor. Öyle bir sığ noktadayız ki. Bütün işadamlarımız ABD´yi eyalet bazlı çok daha iyi tanımaları gerekmekte. Eyalet olarak bu çalışmaların çok daha iyi analizler yapılması gerekiyor. Mutlaka ABD´nin içinde yaşamak lazım. ABD´yi daha proje bazlı, daha yerinde analizler yapılan, uzun vadeli politikalar oluşturan yapıda gerçekleştirdiğimiz takdirde Çin´in elde etmiş olduğunun yüzde 3´ünü elde etsek 10 milyar dolara ulaşırız. Bu çok zor olmasa gerek. ABD´nin bir takım sıkıntılar var. Bir de ABD´den ticari ilişkilerimizin çok mükellefiyeti var ve bunu zorlamalıyız."
MAKİNE VE AKSAMLARI İHRACATÇILARI BİRLİĞİ YÖNETİM KURULU ÜYESİ ACARKAN-
Makine ve Aksamları Sektör Kurulu Başkan Yardımcısı, Orta Anadolu Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Serol Acarkan, ABD´nin çok büyük bir pazar olduğunu, buraya girmenin kolay olmadığını, durmadan çalışmak gerektiğini söyledi. Bu pazara girmenin makine sektörü için biraz daha zor olduğunu vurgulayan Acarkan, şöyle konuştu:
"Bir numara olana makine satmanız o kadar kolay değil. ABD´ye 289 milyon dolarlık ihracat yapıyoruz. Bunun büyük çoğunluğu aksam. ABD´den ithalatımız 500-600 milyon dolar. Esas ticareti savunma sanayi yapıyor. Burada büyük ticaret merkezi kurmamız, bu merkezde her sektörün elemanları ve başında da ticaret müşavirliğinden biri olmalı. Buraya yaş meyve satamazsınız. Hedeflediğiniz sektörler olmalı. Bu sektörün tüm lobi faaliyetlerini yapmak lazım. Tamamen pazarlama faaliyeti yapmak gerekir. Buraya ayrıca Eximbank´ın kredi tanımlaması yapıp, makineyi alanı 4-5-6 sene finanse etmesi lazım. Rakipler, Almanya, İngiltere, Güney Kore, Çin dahi bunu yapıyor. Bizim finans gücümüz yetmez."
Makine sektörünün 10 milyar dolarlık ihracatı olduğunu bildiren Acarkan, ithalatın ise 23 milyar dolar olduğunu, petrolden sonra en fazla açık makine sektöründe olduğunu anlattı. Kendilerinin ithal edilen 17 milyar dolarlık makineyi yapabileceklerini, kalan 4-5 milyar dolarlık bölümü yüksek teknoloji olması nedeniyle üretemeyeceklerini vurgulayan Acarkan, şöyle devam etti:
"Şu anda Türkiye´ye öyle bir zarar veriliyor ki, kullanılmış makinede yaş sınırını kaldırdılar. Adam gidiyor 10 yıllık makineyi getiriyor. Türkiye´de yapılamıyorsa al. Türk malı bozulduğu zaman ortalık ayağa kalkıyor ama yabancı bir malda hiçbir şey yapılmıyor. Biz dolaylı olarak 500 bin kişiye iş sağlıyoruz. İstihdamı da kalkınmayı da çözecek tek şey var o da makine. Onun dışında bir kalkınma modeli yok."
Acarkan, makinenin ana ihracat alanının Avrupa olduğunu, Rusya, Irak, İran, Mısır, Kuzey Afrika gibi yakın ülkelere de makine ihracatı yapıldığını kaydetti.
EGE TÜTÜN İHRACATÇILARI BİRLİĞİ BAŞKAN YARDIMCISI GÜREL
Tütün ve Mamulleri Sektör Kurulu ile Ege Tütün İhracatçıları Birliği Başkan Yardımcısı Noyan Kazım Gürel, ABD gezisinin başlangıç olması nedeniyle amacına ulaştığını ama altının doldurulması gerektiğini kaydetti. Doldurulması için en azından 1,5-2 ay önce ABD´li işadamlarına haber verilerek, işadamlarının organize edilmesi ve tekrar ticari heyetler gönderilmesi gerektiğini belirten Gürel, şunları söyledi:
"Onların da hazırlanmasına zaman vermemiz lazım. ABD´de gittiğimiz yerlerde en büyük şikayet, ´çok kısa sürede haber verdiniz. Doğru dürüst sizi karşılayacak, sizin karşılığınızı bulacak organizasyon zamanımız olmadı´ şeklindeydi. Güzel bir başlangıç oldu. Gittiğimiz yerlerde çok güzel karşılandık. Eksikliğini hissettiğim şey. Biz bizeydik. Oranın basın kuruluşlarını görmedim. Toplantılarda Amerikalılar çok azdı. Esas Amerikalılara ulaşmamız lazım.
ABD´ye eyalet olarak bakmak doğru. Amerika´da her eyaleti bir devlet olarak görmek lazım."
Tütün piyasasının dünyada oligopol piyasası haline geldiğini, çok az şirketin, tedarikçinin, kullanıcının olduğu yarı tekel bir hal aldığını bildiren Gürel, şöyle dedi:
"ABD ile rakamlarımız o kadar ufak ki. Her alanda bence potansiyel olabilir. Her konuda istikbalimiz var. Şu andaki ihracat rakamının 4-5 misli, 10 misli olabilir. Özellikle ufak şirketler bizi tanımıyor. Karşılıklı diyalog, karşılıklı güven aşılamamız lazım. ABD´de herşey lobi. Lobi kuruluşu olmayan bir şirket bir yere kadar gidebilir. Organizyon, lobi faaliyetleri ABD için şart."
TÜRKİYE MÜTEAHHİTLER BİRLİĞİ YÖNETİM KURULU ÜYESİ YENİGÜN
Türkiye Müteahhitler Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Edip Yenigün, ABD´nin inşaat sektörü açısından Türkiye ile uzak mesafesi olduğu için çok da kolay olmadığını söyledi. Houston´da müteahhitlik yapan Türkler olduğunu gördüğünü ama bunların 2-5 milyon dolarlık ufak, çoğu da yenileme işleriyle uğraştığını kaydeden Yenigün, şöyle konuştu:
"Kar oranları yüzde 30-50 ama 1 milyon dolarlık işte hiçbir şey. Bizim amacımız şuydu buradan işbirliği yapabileceğimiz bir Amerikan firmasını bizim firmalarla bir araya getirebilir miyiz? Bunu da açıkçası Şikago´da başardık. Şikago´da Türkiye´de özellikle enerji alanında yatırım yapmak isteyen birkaç tane firma çıktı. Bunlar 150-250 megavatlık hidro elektrik santrallara, yenilenebilir enerji yatırım yapmak istiyorlar. Bir de dağıtım işine girmek istiyorlar. Görüştüğümüz firmalar eylül ayı içinde Türkiye´ye gelecekler. Bizim firmalarla nasıl bir araya getiririz, nasıl işbirliği yaptırırız ona bakacağız. Dağıtımda kayıp kaçak çok. Güneydoğu Anadolu´da 6 ile gidin kayıp kaçak yüzde 68´i geçiyor. Yabanı ortakla olursanız müeyyide uygulamanız çok daha kolay. Adamın elektriğini kesiyorsunuz. Parayı ödüyor. Teknolojik olarak ihtiyacımız yok ama netice olarak ülkeye de sermaye geliyor."
Son krizle sermaye eksikleri olduğunu vurgulayan Yenigün, ödemelerde çok büyük gecikmeler olduğunu, bunu da Eximbank´ın ödenmemiş paraya kredi açmasıyla aştıklarını ama bunda da en büyük sıkıntının teminat mektubu sorunu olduğunu kaydetti. Şartların geçen seneye göre biraz daha iyi olduğunu belirten Yenigün, şöyle devam etti:
"Yeni gelişmekte olan ülkelerde Türk müteahhitlerinin iş yapma şansı çok daha kolay. Gelişmiş ülkelerde çok fazla iş yapamıyoruz. Eğer Afrika ülkelerine açılabilirsek. Kapılarımızdan biri kapanıyor. Rusya krizden çok etkilendi. Libya´ya ağırlık verdik ama orada da birkaç aydır ödemelerde bir sıkıntı var. Bu sefer yönümüzü Suudi Arabistan´a çevirdik. Cezayir, Fas var. Tabii Irak başlı başına bir yer. Yeniden imar edilecek. Hem kuzeyde hem de güneyde yapılması gereken çok büyük işler var. Yalnız güneyde güvenlik sorunu var. Çok iyi bir ortam, talep bulunuyor. 2008´de 26, 2009´da 19 milyar dolarlık iş yaptık. İç piyasalarda daralma var. Hükümet önlem aldı ve altyapıya ağırlık verdi. Hem duble yollar, hem barajlar. Böyle olunca ihale çok ama rekabet var."
2008´de dünyanın en büyük 225 firmasına giren firma sayısı konusunda Türkiye´nin üçüncü, 2009´da ise ikinci olduğunu, kendilerinin hiç olmazsa bu sene onun aşağısına düşmemek istediklerini kaydeden İyigün, bu sene 19-20 milyar dolarlık ciroyu tutturmalarının bir başarı olacağını söyledi.
Yenigün, Arizona´nın Phoneix yakınlarında yerleşik Hopi kabilesinin 1500-2000 civarında ev, yol, su, kanalizasyon, alış veriş merkezi yaptırma isteğiyle ilgili olarak da Kızılderililerin aslında yatırım istediğini ama Türkiye´den ABD´ye müteahhit getirmenin o kadar da kolay olmadığını bildirdi.
AA
Bahçıvan, A.A muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye´nin ABD´ye bakış açısının çok güçlü bir ticari akıl olarak oluşmadığını, bakış açısının daha ziyade savunma, siyasi ve bürokratik bakış açısının hakim olduğunu kaydetti. ABD ile daha çok büyük ve güçlü Türk firmalarının yaptığı karşılıklı ilişkiler olduğunu belirten Bahçıvan, şunları söyledi:
"Küçük ve orta boy işletmelerimizin, orta boy firmalarımızın ticaret denince ABD aklına gelebilmiş değil. Bakış açısı askeri, siyasi ve bürokratik boyutta. Sıkıştığımız zaman yardım aldığımız bir ülke boyutundaydı bugüne kadar. Öyle olduğu zaman da ABD perspektifimiz New York ve Washington boyutunda oluşuyor. ABD´nin her bir eyaleti bir ülke. Eyalet bazlı, eyalet ve ürün odaklı çalışma yapıldığı takdirde mevcut ihracatın kat be kat üstünde bir Amerika resmi ortaya çıkması çok rahatlıkla mümkün olacak. Tabii ki ABD kolay değil, rekabet koşulları çok zor ama kabul edelim ki dünya demek Amerika demek. Herşey büyük, pazar da tüketim de arabalar da yollar da harcamalar da büyük. Biz de o kadar az bir noktadayız ki, yüzde 100 büyüseniz ABD pazarında binde 4, yüzde 200 büyüseniz binde 6 olacaksınız. Ben Türkiye´nin müteşebbislerinin, ihracatçılarının bütün zorluklara rağmen, Amerikan pazarında doğru odaklanıldığı takdirde bugünkü seviyelerin kesinlik ve kesinlikle çok daha üzerinde elde edebileceği bir başarı fırsatları görüyorum.
Başlatacağımız yer zaten başarılı olacağımızı çok net gösteriyor. Öyle bir sığ noktadayız ki. Bütün işadamlarımız ABD´yi eyalet bazlı çok daha iyi tanımaları gerekmekte. Eyalet olarak bu çalışmaların çok daha iyi analizler yapılması gerekiyor. Mutlaka ABD´nin içinde yaşamak lazım. ABD´yi daha proje bazlı, daha yerinde analizler yapılan, uzun vadeli politikalar oluşturan yapıda gerçekleştirdiğimiz takdirde Çin´in elde etmiş olduğunun yüzde 3´ünü elde etsek 10 milyar dolara ulaşırız. Bu çok zor olmasa gerek. ABD´nin bir takım sıkıntılar var. Bir de ABD´den ticari ilişkilerimizin çok mükellefiyeti var ve bunu zorlamalıyız."
MAKİNE VE AKSAMLARI İHRACATÇILARI BİRLİĞİ YÖNETİM KURULU ÜYESİ ACARKAN-
Makine ve Aksamları Sektör Kurulu Başkan Yardımcısı, Orta Anadolu Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Serol Acarkan, ABD´nin çok büyük bir pazar olduğunu, buraya girmenin kolay olmadığını, durmadan çalışmak gerektiğini söyledi. Bu pazara girmenin makine sektörü için biraz daha zor olduğunu vurgulayan Acarkan, şöyle konuştu:
"Bir numara olana makine satmanız o kadar kolay değil. ABD´ye 289 milyon dolarlık ihracat yapıyoruz. Bunun büyük çoğunluğu aksam. ABD´den ithalatımız 500-600 milyon dolar. Esas ticareti savunma sanayi yapıyor. Burada büyük ticaret merkezi kurmamız, bu merkezde her sektörün elemanları ve başında da ticaret müşavirliğinden biri olmalı. Buraya yaş meyve satamazsınız. Hedeflediğiniz sektörler olmalı. Bu sektörün tüm lobi faaliyetlerini yapmak lazım. Tamamen pazarlama faaliyeti yapmak gerekir. Buraya ayrıca Eximbank´ın kredi tanımlaması yapıp, makineyi alanı 4-5-6 sene finanse etmesi lazım. Rakipler, Almanya, İngiltere, Güney Kore, Çin dahi bunu yapıyor. Bizim finans gücümüz yetmez."
Makine sektörünün 10 milyar dolarlık ihracatı olduğunu bildiren Acarkan, ithalatın ise 23 milyar dolar olduğunu, petrolden sonra en fazla açık makine sektöründe olduğunu anlattı. Kendilerinin ithal edilen 17 milyar dolarlık makineyi yapabileceklerini, kalan 4-5 milyar dolarlık bölümü yüksek teknoloji olması nedeniyle üretemeyeceklerini vurgulayan Acarkan, şöyle devam etti:
"Şu anda Türkiye´ye öyle bir zarar veriliyor ki, kullanılmış makinede yaş sınırını kaldırdılar. Adam gidiyor 10 yıllık makineyi getiriyor. Türkiye´de yapılamıyorsa al. Türk malı bozulduğu zaman ortalık ayağa kalkıyor ama yabancı bir malda hiçbir şey yapılmıyor. Biz dolaylı olarak 500 bin kişiye iş sağlıyoruz. İstihdamı da kalkınmayı da çözecek tek şey var o da makine. Onun dışında bir kalkınma modeli yok."
Acarkan, makinenin ana ihracat alanının Avrupa olduğunu, Rusya, Irak, İran, Mısır, Kuzey Afrika gibi yakın ülkelere de makine ihracatı yapıldığını kaydetti.
EGE TÜTÜN İHRACATÇILARI BİRLİĞİ BAŞKAN YARDIMCISI GÜREL
Tütün ve Mamulleri Sektör Kurulu ile Ege Tütün İhracatçıları Birliği Başkan Yardımcısı Noyan Kazım Gürel, ABD gezisinin başlangıç olması nedeniyle amacına ulaştığını ama altının doldurulması gerektiğini kaydetti. Doldurulması için en azından 1,5-2 ay önce ABD´li işadamlarına haber verilerek, işadamlarının organize edilmesi ve tekrar ticari heyetler gönderilmesi gerektiğini belirten Gürel, şunları söyledi:
"Onların da hazırlanmasına zaman vermemiz lazım. ABD´de gittiğimiz yerlerde en büyük şikayet, ´çok kısa sürede haber verdiniz. Doğru dürüst sizi karşılayacak, sizin karşılığınızı bulacak organizasyon zamanımız olmadı´ şeklindeydi. Güzel bir başlangıç oldu. Gittiğimiz yerlerde çok güzel karşılandık. Eksikliğini hissettiğim şey. Biz bizeydik. Oranın basın kuruluşlarını görmedim. Toplantılarda Amerikalılar çok azdı. Esas Amerikalılara ulaşmamız lazım.
ABD´ye eyalet olarak bakmak doğru. Amerika´da her eyaleti bir devlet olarak görmek lazım."
Tütün piyasasının dünyada oligopol piyasası haline geldiğini, çok az şirketin, tedarikçinin, kullanıcının olduğu yarı tekel bir hal aldığını bildiren Gürel, şöyle dedi:
"ABD ile rakamlarımız o kadar ufak ki. Her alanda bence potansiyel olabilir. Her konuda istikbalimiz var. Şu andaki ihracat rakamının 4-5 misli, 10 misli olabilir. Özellikle ufak şirketler bizi tanımıyor. Karşılıklı diyalog, karşılıklı güven aşılamamız lazım. ABD´de herşey lobi. Lobi kuruluşu olmayan bir şirket bir yere kadar gidebilir. Organizyon, lobi faaliyetleri ABD için şart."
TÜRKİYE MÜTEAHHİTLER BİRLİĞİ YÖNETİM KURULU ÜYESİ YENİGÜN
Türkiye Müteahhitler Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Edip Yenigün, ABD´nin inşaat sektörü açısından Türkiye ile uzak mesafesi olduğu için çok da kolay olmadığını söyledi. Houston´da müteahhitlik yapan Türkler olduğunu gördüğünü ama bunların 2-5 milyon dolarlık ufak, çoğu da yenileme işleriyle uğraştığını kaydeden Yenigün, şöyle konuştu:
"Kar oranları yüzde 30-50 ama 1 milyon dolarlık işte hiçbir şey. Bizim amacımız şuydu buradan işbirliği yapabileceğimiz bir Amerikan firmasını bizim firmalarla bir araya getirebilir miyiz? Bunu da açıkçası Şikago´da başardık. Şikago´da Türkiye´de özellikle enerji alanında yatırım yapmak isteyen birkaç tane firma çıktı. Bunlar 150-250 megavatlık hidro elektrik santrallara, yenilenebilir enerji yatırım yapmak istiyorlar. Bir de dağıtım işine girmek istiyorlar. Görüştüğümüz firmalar eylül ayı içinde Türkiye´ye gelecekler. Bizim firmalarla nasıl bir araya getiririz, nasıl işbirliği yaptırırız ona bakacağız. Dağıtımda kayıp kaçak çok. Güneydoğu Anadolu´da 6 ile gidin kayıp kaçak yüzde 68´i geçiyor. Yabanı ortakla olursanız müeyyide uygulamanız çok daha kolay. Adamın elektriğini kesiyorsunuz. Parayı ödüyor. Teknolojik olarak ihtiyacımız yok ama netice olarak ülkeye de sermaye geliyor."
Son krizle sermaye eksikleri olduğunu vurgulayan Yenigün, ödemelerde çok büyük gecikmeler olduğunu, bunu da Eximbank´ın ödenmemiş paraya kredi açmasıyla aştıklarını ama bunda da en büyük sıkıntının teminat mektubu sorunu olduğunu kaydetti. Şartların geçen seneye göre biraz daha iyi olduğunu belirten Yenigün, şöyle devam etti:
"Yeni gelişmekte olan ülkelerde Türk müteahhitlerinin iş yapma şansı çok daha kolay. Gelişmiş ülkelerde çok fazla iş yapamıyoruz. Eğer Afrika ülkelerine açılabilirsek. Kapılarımızdan biri kapanıyor. Rusya krizden çok etkilendi. Libya´ya ağırlık verdik ama orada da birkaç aydır ödemelerde bir sıkıntı var. Bu sefer yönümüzü Suudi Arabistan´a çevirdik. Cezayir, Fas var. Tabii Irak başlı başına bir yer. Yeniden imar edilecek. Hem kuzeyde hem de güneyde yapılması gereken çok büyük işler var. Yalnız güneyde güvenlik sorunu var. Çok iyi bir ortam, talep bulunuyor. 2008´de 26, 2009´da 19 milyar dolarlık iş yaptık. İç piyasalarda daralma var. Hükümet önlem aldı ve altyapıya ağırlık verdi. Hem duble yollar, hem barajlar. Böyle olunca ihale çok ama rekabet var."
2008´de dünyanın en büyük 225 firmasına giren firma sayısı konusunda Türkiye´nin üçüncü, 2009´da ise ikinci olduğunu, kendilerinin hiç olmazsa bu sene onun aşağısına düşmemek istediklerini kaydeden İyigün, bu sene 19-20 milyar dolarlık ciroyu tutturmalarının bir başarı olacağını söyledi.
Yenigün, Arizona´nın Phoneix yakınlarında yerleşik Hopi kabilesinin 1500-2000 civarında ev, yol, su, kanalizasyon, alış veriş merkezi yaptırma isteğiyle ilgili olarak da Kızılderililerin aslında yatırım istediğini ama Türkiye´den ABD´ye müteahhit getirmenin o kadar da kolay olmadığını bildirdi.
AA
