İş dünyası, Doğu ve Güneydoğu yatırım hamlesinden memnun!

İş dünyası örgütleri, Başbakan Binali Yıldırım'ın dün Diyarbakır'da açıkladığı Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerine yönelik yatırım ve kalkınma hamlesini memnuniyetle karşıladı. 

Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da tarım, sağlık ve ekonomi alanında kalkınmayı sağlayacak yatırım hamlesinin bölgenin huzur ve istikrarının yanı sıra vatandaşların refahını da artırması bekleniyor.

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Ömer Cihad Vardan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, paketin memnuniyet verici, içeriğinin son derece dolu olduğunu ve bugüne kadar hiç verilmemiş destekler içerdiğini ifade ederek, şunları kaydetti: 

"Bölgenin bir cazibe merkezi haline gelmesi öngörülüyor. Yeni fabrikalar, yeni inşaatlar, sağlık ve ulaştırma alanlarında yeni yatırımlar, kadın ve gençlerin eğitim çalışmaları, meslek edindirme destekleri gibi birçok alanda gün yüzüne çıkmamış bu desteklerin bölgede yeni bir dönemin müjdeleyicisi olmasını temenni ediyorum. Türkiye'yi 2023 hedeflerine taşıyacak temel alanların, ülkemizin bütününde destekleniyor olmasını da önemsiyorum. Bunun sadece ekonomik bir paket olarak algılanmaması gerekiyor. Bu paket, bölgenin huzuru, istikrarı ve vatandaşlarımızın refahı için de çok önemli. Destek paketi, maalesef ki son dönemde çoğunlukla ismini terör ile andığımız bu bölgelerimizde terörden zarar gören şehirlerin ekonomik inşasını, bununla beraber de sosyal inşasını sağlayacak. Yaralar sarılacak. Bölgede yaratılacak yeni iş imkanları ile bölgenin en önemli sorun alanlarından biri olan istihdam konusunda yeni bir açılım yaratılacak."

Destek paketinin karşılık bulması için bölgede yaşanan terör olaylarının sona ermesi ve bölge halkının paketi sahiplenmesinin büyük önem taşıdığını vurgulayan Vardan, devletin bölgede güvenliği sağlamaya yönelik yoğun çalışmalarının sürmesinin de kritik önemde olduğuna işaret etti. 

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi de ihracatçılar olarak paketi sevinçle karşıladıklarını ifade ederek, terör sebebiyle ciddi anlamda hasar gören bölgedeki il ve ilçelerin yeniden imarının, hem bölge illerindeki yaşam kalitesinin artırılması hem de bu sayede terör örgütünün faaliyetlerinin azaltılmasında etkili olacağını düşündüklerini kaydetti.

Bölgeye yapılması planlanan yatırımların bölgedeki ekonomik kalkınmayı hızlandıracağını ifade eden Büyükekşi, söz konusu yatırımların istihdamda ciddi bir artış yaratacağını ve Başbakan Yıldırım'ın belirttiği üzere, bölge illerinin bir cazibe merkezi olmasının önünün açılacağını söyledi. 

Büyükekşi, son dönemde yaşanan terör olayları nedeniyle 6'ncı bölge teşviklerinden yararlanan illerin bu desteklerden yeterince yararlanamadığını, ilk 7 aylık verilere bakıldığında 6'ncı bölgede düzenlenen teşvik belge adedinin neredeyse yarı yarıya azaldığını, planlanan yatırım miktarının da yüzde 35 gerileyerek 1,5 milyar TL’ye düştüğünü bildirdi.

Açıklanan yatırım destek paketiyle son dönemde bölge illerine yapılan yatırımlar ve bu illerin ihracatlarında yaşanan kayıpların telafi edileceğine inandıklarını dile getiren Büyükekşi, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerini, Orta Doğu ve Asya’ya açılan kapı olarak gördüklerini, önümüzdeki yıllarda Türkiye’nin ihracatında bu bölgelerin öneminin daha da artacağını vurguladı. 

Büyükekşi, "Bölge illerimizdeki ekonomik kalkınma, Türkiye’nin bu bölgelere ihracatının ciddi oranlarda artış göstermesini sağlayacak. TİM olarak, hükümetimizce alınan bu kararı destekliyor ve en kısa sürede hayata geçirilmesini umuyoruz." dedi. 

- "Yatırımlara ülke sathında devam edeceğiz"

İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı İbrahim Çağlar ise Başbakan Yıldırım'ın açıkladığı teşvik paketinin, artık ülkenin en ücra köşesinde bile düşmanlara inat kalkınmanın olacağının bir göstergesi olduğunu belirterek, "Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da 23 ili kapsayan bu dev teşvik paketi ile ülkemiz topyekun kalkınmanın adımlarını bir bir tamamlamaktadır. 248 meclis üyemiz, 329 komite üyemiz ve 400 bin üyemizle yatırımlara ülke sathında devam edeceğiz." şeklinde konuştu. 

Türkiye Genç İşadamları Konfederasyonu (TÜGİK) Genel Başkanı Erkan Güral, paketin ekonomi ve güvenlik başta olmak üzere bölgenin farklı sorunlarının çözümünü sağlayacak bir içeriğe sahip olduğunu ifade ederek, Türkiye'de bölgelerarası ekonomik eşitsizliğin ve işsizliğin önemli bir problem olduğunu, iç göç ve terör gibi önemli sorunları beslediğini söyledi.

Güral, kamu-özel sektör iş birliğiyle Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin kalkındırılması amacıyla başlatılan yeni hamlenin etkili önlemler içerdiğini vurgulayarak, şunları kaydetti: 

"Program önümüzdeki 4 yılda 80 milyar lirası özel sektör kaynaklı olmak üzere 140 milyar liralık bir yatırım ve 800 bin ek istihdam öngörüyor. Terörden en çok zarar gören illere öncelik veren uygulamalar içeriyor. Sorunların çözümünde kamu-özel sektör iş birliğini çok önemsiyoruz. Kaynağı sağlanmış, planlaması yapılmış yatırım ve destek daha fazla iş ve gelir demektir. Bu da terörün bitirilmesine ve iç göçün durdurulmasına katkı sunacaktır."

Son 10 yılda kamu yatırımları, teşvik, destek ve siyasi istikrar ile özel sektörde yatırım iştahının arttığını ve çok başarılı ekonomik programların hayata geçtiğini ifade eden Güral, "Başbakanımızın açıkladığı bu program da hızlı bir ekonomik gelişmenin tüm unsurlarını taşıyor. Sadece bölge ekonomisinin canlanmasına değil, Türkiye ekonomisinin canlanmasına da katkı sağlayacak bir proje. Etnik köken ayrımı yapmadan milletçe sahip çıkarak programı birlikte başarıya ulaştıracağımıza inanıyorum." diye konuştu. 

- "İçeriği itibarıyla son derece cazip"

Anadolu Aslanları İşadamları Derneği (ASKON) Genel Başkanı Mustafa Koca da hükumetin bir taraftan şiddete karşı güvenlik politikalarını sürdürürken, diğer taraftan da ekonomik ve diplomatik ataklarına devam ettiğini belirterek, "Son paket gerçekten dev bir paket." dedi.

Koca, 4 yılda 140 milyarlık bir ekonomik programın son derece önemli ve içerikleri itibarıyla da son derece cazip olduğunu vurgulayarak, "Artık milletimizin çocukları terör örgütlerine kapılmak ve katılmak yerine iş hayatına katılma konusunda bir yönelişe girerlerse çok hızlı bir şekilde ülkemiz, hem gereken huzuru hem de gereken kalkınmayı gerçekleştirecektir." ifadesini kullandı. 

- "Sağlanacak güvenlik, sosyal yardım ve istihdam imkanları teröre karşı sahip olduğumuz gücü artıracaktır"

Tüm Sanayici ve İşadamları Derneği (TÜMSİAD) Genel Başkanı Yaşar Doğan ise teşvik ve yatırım paketinin bölgenin en önemli ve acil ihtiyaçları arasında bulunan sorunlara yönelik önemli bir adım olduğunu vurguladı. 

Şu anda konut, ulaşım, üretim tesisleri, sağlık, güvenlik birimleri ve sosyal imkanların yatırım bekleyen en önemli konular arasında yer aldığını, hükumetin projelerinin de bu ihtiyaçlara cevap verir nitelikte olduğunu belirten Doğan, şu görüşleri dile getirdi:

"Bu yatırım, bölge için şimdiye kadar planlanan iş olanaklarının oluşması, istihdamın artması ve kalifiye iş gücünün oluşturulması gibi başlıkların getireceği faydayı maksimize edecektir. Teşvik ve yatırım planları ile Doğu ve Güneydoğu şehirlerindeki fabrika, makine, teçhizat ve ticarethane gibi üretim yerlerinin kurulmasında sağlanacak sıfır faizli krediler, bölge iş insanlarına da can suyu niteliğinde olacaktır. Bu can suyu da bölgesel kalkınma ve istihdam farklarını büyük oranda ortadan kaldıracaktır. Bununla birlikte bu faizsiz kredilerin diğer bölge üreticileri için de sağlanması 2023 yılı hedeflerimizdeki kümülatif kalkınmamıza büyük katkı sağlayacaktır.

Diğer bölgelerimizdeki beyaz yakalı iş gücümüzü de Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerimize yönlendirebilecek günlük hayatı düzenleyen sosyal ortamın da sağlanması önemli katkı oluşturacaktır. Bu teşviklere personel desteklerini de ekleyebilirsek, yatırımlarımızın katma değeri çok daha fazla artacaktır. Doğu ve Güneydoğu bölgelerimizin üreten ve ekonomiye katkı sağlayacak bir güce ulaşması, sadece Türkiye'de değil, özellikle Orta Doğu'da da istikrarın ve huzurun oluşmasında pay sahibi olacaktır. Terör kargaşadan, gözyaşından, sosyal refah düzeyinin düşüklüğünden güç almaktadır. Bu yüzden terör Doğu illerimize yatırımların yapılmasına yıllarca engel olmaya çalıştı. Daha önceki yatırım ve sosyal refahı artırıcı politikalara ek olarak bu paketle sağlanacak güvenlik, sosyal yardım ve istihdam imkanları da teröre karşı sahip olduğumuz gücü artıracaktır."

Güneydoğu'nun Türkiye'nin geleceği olduğunu, hükumetin attığı kararlı adımların en yakın zamanda meyvesini vereceğine inandıklarını ifade eden Doğan, "Hasretle beklediğimiz huzurlu, kardeşçe yaşayacağımız, barışın hüküm süreceği günlere kavuşuyoruz. Bugün büyük mücadele verdiğimiz terör belası, yatırım ve teşvik paketleriyle mutlaka sona erecek ve 2023 yılı geldiğinde Güneydoğu ekonomimizin devlerinden birisi olacaktır." değerlendirmesinde bulundu.

AA

Haber Milliyet'te şöyle yer aldı

Başbakan Yıldırım’ın Diyarbakır’da açıkladığı yeni teşvik paketi, Doğu’dan Batı’ya bütün iş dünyasına umut dağıttı. İşadamları yeni paket için, “Ayakları yere basan bir sistem” dedi

İş dünyası Başbakan Binali Yıldırım’ın Diyarbakır’da açıkladığı 140 milyar liralık yeni teşvik paketiyle yatırım ve istihdamı artırmak konusunda çok olumlu bir adım atıldığını ifade etti. 23 ili kapsayan yeni teşvik paketinin bölgenin kaderini değiştirmek açısından kendilerine umut verdiğini kaydeden sanayiciler, yeraltı ve yerüstü zenginliklerinin yanısıra istihdam açısından da dinamik bir işgücüne sahip olan bölgede başarılı sonuç alınabilmesi için istikrar, güven, huzur ve barış ortamının sağlanması gerektiğini vurguladılar. 

‘Başarılı olması için barış ve huzur şart’

Ahmet Sayar (Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı)

“Yeni teşvik paketi kapsamındaki 23 il, daha önce açıklanan teşviklere göre 6. bölgede yer alıyordu. Yeni paketin yeni ve gerçekçi yönleri şöyle: Fabrikaları kamu yapacak. Makine alımında kredi faizini devlet karşılayacak. Üretilen ürüne alım garantisi verilecek. Fabrikasını Doğu’ya taşıyana taşıma desteği verilecek. Ve finansman imkanları kolaylaştırılacak. 

Eksik ve geliştirilmesi gereken yönler ise şöyle: 23 ilin yatırım ortamı birbirine benzemiyor. Bu illerde aynı sektörlere aynı teşviklerin verilmesi bazı şehirler açısından dezavantaj oluşturur. Öte yandan, daha önce yatırım yapanların yanına yeni yatırım yapanlar teşvik edildiğinde haksız rekabet olacaktır. 

Paketin amacına ulaşması için yatırım ortamının uygun hale getirilmesi, bunu sağlamak için de istikrar, güven barış ve huzur ortamının kurulması şart.”

‘İşsizliği azaltmakta çok yararlı olacak’

Mustafa Uslu (Adıyaman Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı) 

“Yeni teşvik paketi, ayakları yere basan bir teşvik sistemi. Kalkınmayı sağlama ve işsizliği azaltmada çok yararlı olacak. Fabrikaların bedelsiz, makinelerin faizsiz verilecek olması çok cazip. Önceki teşvik paketindeki gibi teşvikler kademeli olarak mı verilecek, bunları henüz bilemiyoruz. İşgücü olarak dinamik bir gençlik var. Bu gençlerin dağa çıkması yerine iş sahibi olmalarını sağlamak çok önemlidir.”

‘Yeni teşvik paketini sevinçle karşıladık’

Mehmet Büyükekşi (Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı) 

“İhracatçılar olarak paketi sevinçle karşıladık. Yapılacak yatırımlar bölgede ekonomik kalkınmayı  hızlandıracak. İstihdamda ciddi bir artış yaratacak. Terör nedeniyle 6’ncı bölge teşvikleri kapsamındaki iller bu desteklerden yeterince yararlanamadı. Teşvik belge adedi yarı yarıya azaldı, planlanan yatırım miktarı da yüzde 35 gerileyerek 1.5 milyar TL’ye düştü. Yatırım destek paketiyle bu illerin ihracatındaki kayıp telafi edilecek.”

‘GAP’taki sulamayla üretim iki kat arttı’

Şemsi Bayraktar Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, sulamanın, bölgesel kalkınma programlarının tarımsal üretimine yaptığı katkının en iyi örneğinin Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) olduğunu  belirterek, “Henüz tamamlanmamasına rağmen, 1991-2015 döneminde tarımsal üretimde neredeyse bir patlama var. Seçilmiş 34 üründe bölge üretimi 6.7 milyon tondan  12.2 milyon tona çıktı” dedi. 

Bayraktar, GAP’ın kapsadığı alan ve maliyet büyüklüğüyle, tarımdan sanayiye, sürdürülebilir insani gelişmeye kadar hemen her  alanı planlamasıyla Cumhuriyet tarihinin en büyük ve en etkin uygulanan projesi olduğunu bildirdi.

Bayraktar, GAP’ta 22 baraj, 19 hidroelektrik santrali ile 1.8 milyon hektar alanda sulama yatırımlarının yapımının planlandığını hatırlatarak, şunları kaydetti:

“Proje büyük bir entegre projedir. Ortalama üretim artışı yüzde 82.9’u bulmaktadır. GAP, kırsal ve bölgesel kalkınma için güzel bir örnek. Türkiye’de 61 dekar olan işletme arazi büyüklüğü GAP’ta 104.8 dekarı buluyor. Sulamaya açılacak 1.8 milyon hektar alandaki sulama altyapı yatırımlarını bir an önce tamamlamak zorundayız. Kaybedilen her yıl, çok büyük miktarları bulacak gelirden mahrum kalmak demektir.” 

Paketin içeriği dolu

Ömer Cihad Vardan (Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu Başkanı)

“Paketin içeriği son derece dolu ve bugüne kadar hiç verilmemiş destekleri içeriyor. Yeni fabrikalar, yeni inşaatlar, sağlık ve ulaştırma alanlarında yeni yatırımlar, kadın ve gençlerin eğitim çalışmaları, meslek edindirme destekleri gibi birçok alanda gün yüzüne çıkmamış bu destekler bölgede yeni bir dönemin müjdeleyicisi olacak. Bunun sadece ekonomik bir paket olarak algılanmaması gerekiyor. Paket, bölgenin huzuru, istikrarı ve vatandaşın refahı için de çok önemli. Destek paketi, maalesef son dönemde çoğunlukla ismini terörle andığımız bu bölgelerde terörden zarar gören şehirlerin ekonomik inşasını, bununla beraber de sosyal inşasını sağlayacak. Yaralar sarılacak. Bölgede yaratılacak yeni iş imkanları ile bölgenin en önemli sorunu olan istihdam konusunda yeni bir açılım yaratılacak. Destek paketinin karşılık bulması için terör olaylarının sona ermesi ve bölge halkının paketi sahiplenmesi büyük önem taşıyor.”

Milliyet