İstanbul'da 4 yılda 552 konut projesi inşa edildi
Konut sektöründeki büyük patlamanın yaşandığı 2005 yılından bugüne dek İstanbul'da markalı konut projeleri kapsamında yapılan konut sayısı 254 bin 696'yı buldu
Türkiye, 2005 yılında başlayan büyük konut hamlesiyle yeniden yapılanmaya başladı. Özellikle İstanbul'un dev bir şantiyeye dönüştüğü son yıllarda hem Anadolu hem de Avrupa yakalarının en ücra köşelerinde bile yüzlerce konuttan oluşan projeler inşa edildi. Asıl mesleği inşaatçılık olmayan pek çok yatırımcı da sektöre adım attı. Yabancı yatırımcılar milyonlarca doları ceplerine koyarak İstanbul'da konut yapmak için yola çıktı. Epos Gayrimenkul Danışmanlık, işte böyle büyük bir yatırım hamlesinin başladığı 2005 yılından bugüne kadar İstanbul'da inşa edilen markalı konut projelerini inceleyen bir araştırma yaptı. Araştırmaya göre, 2005'ten bugüne kadar İstanbul'da tam 552 proje yapıldı ve toplam 254 bin 696 konut sayısına ulaşıldı. Bu konutların 152 bin 493'ü teslim edildi.
Avrupa Yakası'nda daha fazla proje var
Araştırma, İstanbul'u 16 bölgeye ayırarak yapıldı. Ayrıca projeler de Anadolu ve Avrupa yakasındakiler olmak üzere ikiye ayrıldı. Buna göre, 4 yılda Anadolu yakasında 266 konut projesi gerçekleştirilirken, Avrupa yakasında bu rakam 286 oldu. Avrupa yakasındaki toplam konut sayısı 164 bin 385 olarak hesaplanırken, Anadolu yakasındaki konut sayısı ise 90 bin 338'de kaldı.
Toplam konut sayısının yüzde 8'i
İstanbul Valiliği'nin 2008 yılına ait istatistiklerine göre, kentte 3 milyon 393 bin 77 adet konut bulunuyor. Markalı konut projeleri kapsamında 4 yılda inşa edilen 254 bin 696 konut rakamı ise bu sayının yaklaşık yüzde 8'ine denk geliyor. Epos Gayrimenkul Danışmanlık ve Değerleme Yönetici Ortağı Neşecan Çekici, krizle derinleşen durgunluk döneminde şişmiş konut fiyatlarında `düzelme döneminin' başladığına dikkat çekiyor. Emlak piyasasının doğal salınımının başladığını ifade eden Çekici, araştırma kapsamında markalı konut projelerinde bölge bazlı olarak konut fiyatlarını da incelediklerini belirtiyor. "Haziran 2007 ile Mayıs 2009 arasındaki dönemde konut fiyatlarında önemli düşüşler yaşandı" diyen Çekici, kiralık konut stoğunda da artış meydana geldiğine işaret ediyor. Çekici, bu stoğun kısa sürede erimeyeceği görüşünü aktarıyor.
Aşırı konut arzı fiyatları 2 yılda % 24 düşürdü
Avrupa yakasında Haziran 2007'den beri markalı konut fiyatlarında en fazla düşüş olan bölge Bahçeşehir oldu. 2 bin 440 lira olan ortalama metrekare fiyatları bin 967 liraya geriledi. Bu da yüzde 24'lük düşüş olarak ölçüldü. Bahçeşehir'deki yüksek düşüşün sebebi olarak aşırı konut arzı gösterildi. Göktürk'te ise arsa arzı düşük olduğu ve yeni projelerin fiyatlarının yüksek olması yüzde 21'lik fiyat artışı getirdi. Levent- Sarıyer ise şehir içinde olmanın avantajı ve arsa azlığı nedeniyle fiyat artışının yüzde 27'yi gördüğü bölge oldu. Halkalı'da ana arterlere yakın noktalarda yapılan lüks konutlar da fiyatlara artış olarak etki etti.
Kurtköy'de hedef kitle değişti fiyatlar arttı
Anadolu yakasında markalı konut projelerinin yoğun olduğu bölgelerde konut fiyatlarında keskin düşüşler görülmedi. Sarıgazi ve Taşdelen ortalama metrekare fiyatlarının yüzde 2 düştüğü kesimler olurken, diğer bölgelerde az da olsa artışlar gözlendi. Kurtköy'de yüzde 14'ü bulan ortalama metrekare fiyatı artışı ise hedef kitlede yaşanan değişimin bir sonucu olarak yorumlandı.
Yatırım için konut satın alma dönemi bitecek
Araştırmada sektörün bugünkü durumunu değerlendiren saptamalara ve çeşitli öngörülere de yer veriliyor. Buna göre;
- Beklenen getiri oranlarında düşüşler oldu.Konutun ihtiyaç olma özelliği öne çıkacak. Birkaç yıl için geleneksel yatırım anlayışının terk edilmesi bekleniyor.
- Finansal paketlerin önemi ortaya çıktı. Kampanyalar satış hızına direkt etki ediyor. İstanbul'da 50 civarında konut projesinde kampanya yapılıyor. Bu kampanyalar endirekt indirim olarak algılanıyor.
- Yüksek arsa ve inşaat maliyetlerinden dolayı fiyatların daha fazla düşmesi
beklenmiyor.
- Yarım kalan inşaatların el değiştirmesi ve güçlü şirketlerin krizden daha da güçlü çıkması söz konusu.
- Lokasyonu iyi mülklerin, özellikle şehir merkezlerinde olanların şansının
yükseleceği bir döneme girilecek.
- A ve B gelir grubunun altındaki segmente konut üretimi için özel sektör ve devlet işbirliği yapmak zorunda kalacak.
- 2010'un ortalarından itibaren mevcut stoğun eritilmesiyle konut piyasasında
hareketlenme görülecek.
Menekşe Ataselim /Gazete Habertürk
