İstanbul'daki MEB okullarının yüzde 90'ı kaçak

Kaçak yapıldığı gerekçesiyle önceki gün yıkılan Zeynep Mutlu Vakfı'na ait Kemer Okulları, İstanbul'daki kaçak yapılaşma sorununu yeniden gündeme getirdi. Mimarlar Odası'na göre İstanbul'daki MEB'ye bağlı 1850 okuldan sadece 185'i yasal.
 
Her yıl yaklaşık 600 öğrencinin eğitim gördüğü Kemerburgaz'daki Zeynep Mutlu Vakfı Kemer Okulları önceki gece İstanbul Büyükşehir Belediyesi ekipleri tarafından kaçak olduğu gerekçesiyle yıkıldı. Yeni eğitim öğretim yılına 3 hafta kala alınan bu karar vakıf yönetimi ve velileri huzursuz ederken Eyüp Belediyesi yetkilileri yıkımın yasal olduğunu ifade ediyor. Ancak kaçak yapılar konusu sadece Eyüp'teki bir okulla sınırlı değil. İstanbul Mimarlar Odası Başkanı Eyüp Muhcu'ya göre İstanbul'daki Milli Eğitim Bakanlığı'na (MEB) bağlı 1850 okuldan sadece 185'i yasal.

İstanbul'un kaçak yapılaşmadan ayrı olarak düşünülemediğine işaret eden Muhcu, günümüzde de hızla devam eden bu kaçak yapılaşmaya karşın tek bir okulun yıkılmasının samimi olmadığını vurguladı. "Eğer kaçak yapıları ortadan kaldırmak istiyorsak İstanbul'daki binaların yüzde 70'ini yıkmalıyız" diyen Muhcu, "İçme havzalarının üzerinde yapılaşma varken kentin herhangi bir yerindeki bir okulun yıkılması inandırıcı değil. Burada bir çifte standart olduğu çok açık. Eğer kaçak yapılarla mücadele etmek istiyorsak bu, gerçek bir mücadele olmalı. Kimilerinin korunduğu kimilerin ise yıkıldığı bir uygulama yanlış. Adaletin herkes için geçerli olması lazım. Bunu yaparken de kamu yararı ön plana alınmalı" dedi.

Son 10 yılda MEB'ye bağlı 1850 okulun sadece 142'sinin depreme karşı dayanıklı hale getirildiğini anlatan Muhcu, 43 tane de yeni okulun inşa edildiğini kaydetti. Yeni açılan okullar hariç diğer tüm okulların kaçak yapı olduğunu vurgulayan Muhcu, MEB'ye bağlı bu okulların çoğunun plansız yerlerde yapıldığı için kaçak konumunda olduğuna dikkat çekti.
 
Binaların yüzde 70'i kaçak
Muhcu, İstanbul'daki 1 milyon 650 bin binanın yüzde 70'inin kaçak olduğunu söyledi. İstanbul'da 2 ayrı semtin ise tamamen kaçak inşa edildiğine dikkat çeken Muhcu, şöyle konuştu: "Fatih Sultan Mehmet Köprüsü ve TEM otoyolu yapıldıktan sonra Sultanbeyli ve Samandra semtleri kuruldu. Buradaki tüm kamu binaları kaçak durumunda. Özel ve devlet hastaneleri de kaçak. Bakanlığın buradaki binalara ruhsat vermesi kaçak olmadıkları anlamına gelmiyor. Çünkü bir yapının hayata geçirilebilmesi için o bölgenin mimari yapısına uygun olması ve yapının imar izninin olması gerekiyor. Oysa bu iki semtteki binaların hiçbirinin izni yok."
 
Yıkım için izne gerek yok
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Mesken ve Gecekondu Müdürlüğü'nün verilerine göre İstanbul'da belirlenmiş kaçak bina ve gecekondu sayısı 278 bin 462. Gerçek rakamın ise bunun kat kat üstünde olduğu tahmin ediliyor. İhbar ya da yerel belediyelerin incelemeleri sonucu kaçak olduğu tespit edilen yapılar yeni imar kanununa göre yerel belediyeler tarafından hiçbir izne gerek duyulmadan yıkılabiliyor. Bu kaçak yapılardan 15 bini İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Başkanı Kadir Topbaş döneminde yıkıldı. En az 70 bin kişinin ölümü ve 30 milyar dolarlık maddi zararın yaşanacağı beklenen olası bir Marmara depremine karşı okul binalarını sağlamlaştırma çalışmaları da devam ediyor. İstanbul'da güçlendirme kapsamına alınan 1050 okuldan 550'sinin onarıldığı belirtiliyor. Bu okullarda öğrenim gören 600 bin öğrenci sağlam okullara kavuşurken kalan 500 okulun 3 yıl içinde tamamlanacağı dile getiriliyor.
 
Eyüp Belediyesi: Yıkım yasal
Zeynep Mutlu Eğitim Vakfı, Eyüp Belediyesi'ne ait 3106 parsel üzerine Özel Kemer Okulları'nın yapımına 1999 yılında başlamıştı. 10 yıllık süre içinde, anaokulu, ilköğretim, kolej ve diğer ek vakıf binaları, 57 bin metrekarelik işgalli alanda, 12 bin metrekare kapalı alan olarak inşa edilmişti. Eyüp Belediyesi ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarıyla 10 yıldır yaşanan hukuki süreç, Zeynep Mutlu Vakfı'nın açtığı zilyetlik davasının reddedilmesiyle 21 Nisan 2009 tarihinde sona erdi. Eyüp 3. Asliye Hukuk Mahkemesi, Zeynep Mutlu Vakfı'nın iyi niyetli zilyet olmadığı, tahsisin iptal edilmiş olduğu, binanın arsanın değerinden az olduğu ve arsanın kamu malı olması nedeniyle vakfın davasını reddetti. Vakıf ve belediye yetkilileriyle yapılan ikili görüşmelerden de bir sonuç alınamayınca okul inşaatlarının yıkımı gündeme geldi. Yıkım işlemiyle ilgili tebligatlar Zeynep Mutlu Vakfı'na iletildi. Eyüp Belediyesi yetkilileri, yıkımın tamamen yasal temellere dayandığı ve 775 sayılı yasanın 18. maddesi gereğince hiçbir karar alınmaksızın ilçe belediyelerinin böyle bir yıkım işlemini gerçekleştirebileceklerini ifade etti.
 
Zeynep Mutlu Eğitim Vakfı: Uygulama yasadışı
Zeynep Mutlu Eğitim Vakfı Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Serdar Mutlu adına yapılan açıklamada şöyle denildi: "MEB'nin denetim ve gözetiminde 10 yıldır faaliyet gösteren Zeynep Mutlu Eğitim Vakfı Kemer Okulları yasadışı bir uygulamayla 600 kişilik bir belediye ordusu tarafından yıkılmış ve eğitim kampusu bir savaş alanına çevrilmiştir. Mahkemelerin kapandığı saatte yapılan tebligat ile anayasal hakkımız olan yargıya başvurma hakkımız elimizden alınmıştır. Eyüp Cumhuriyet Savcılığı'nda dilekçemizi almadığı ve zilyetliğimizi korumadığı için Eyüp Kaymakamı hakkında suç duyurusunda bulunulmuştur. Vakıf yetkililerimiz Eyüp Belediyesi'ne, 'Kanunsuz olmasına rağmen yıkımda ısrarlıysanız bize okulu boşaltabilmemiz için 15 günlük süre verin' talebinde bulunmuş, ismi Metin olan Eyüp Belediyesi Başkan Yardımcısı, 'Eğer süre verirsek yürütmeyi durdurma kararı alırsınız' diyerek niyetlerini iyice açığa vurmuştur. Vakfımız hakkını adli merciler nezdinde arayacaktır."

Zeynep Mutlu Eğitim Vakfı Yönetim Kurulu Akademik Danışmanı Piray Özalp da "Okullar açılmadan önce yeni bir eğitim kurumuyla eğitim hayatına devam edeceğiz. Buraya yakın bir yerde yeni bir eğitim kurumunu, eğitim öğretim yılına yetiştirmeye çalışacağız" dedi.
Özgül Öztürk/Referans