Konut fiyatları ülkenin yapısına göre değerlendirilmeli!

Son zamanlarda ekonomi sayfalarına konu olduğu üzere, konut sektörüne ilişkin çok fazla spekülasyon var. Konut krizi geçiren birçok ülkenin konut fiyat endekslerine baktığımızda, konut fiyatlarının yüzde 100 arttığı durumlarda krize giren ülkeler olduğu gibi, çok daha yüksek artışa rağmen konut krizi yaşamayan ülkeler de var. 

Japonya'da 6 yılda konut fiyatları yüzde 164 arttıktan sonra bir yılda yüzde 64 çöküş oldu. Oranlar sizi yanıltmasın. 100 bin dolarlık bir ev 6 yılda 264 bin dolara kadar yükseldikten sonra, yüzde 64 düşüşle 95 bin dolar olur. Ama Çin'de konut fiyatları 2000 yılından bu yana yüzde 525 artmasına rağmen bir kriz yaşanmadı.  Dolayısıyla her ülke kendi dinamikleriyle değerlendirilmeli.  Türkiye'de konut sektörüne ilişkin fiyat endeksleri daha çok yenidir. Merkez Bankası bu yönde bir endeks yayınlamaya başladı ve 2010 yılının öncesine ait veri bulmak zor. 

www.Globalpropertyguide.com isimli web sitesi, dünyanın birçok ülkesine ait konut fiyatları verilerini yayınlıyor. Çok ayrıntılı bilgileri de veriyor. Bu site Türkiye verilerinin çok önemli bir kısmını reidin.com isimli siteden alıyor. 

Bazen bizim inşaatçılarımıza "Konut fiyatları çok yükseldi" dediğimizde "Sen git de bir de İngiltere, Fransa ve diğer başkentlere bak. Şu an İstanbul'da konut fiyatları hâlâ çok ucuz ve gidecek daha çok yeri var" cevabını alıyoruz. Evet İngiltere'de metrekare fiyatları yüksek ama orada kişi başına milli gelir 86 bin dolar.

Bu bakış açısıyla bir sıralama yaptığımızda karşımıza ilginç bir resim çıkıyor. Türkiye'de 100 metrekare, ortanın üstündeki gelir seviyesine hitap eden donanıma sahip bir konutun metrekare fiyatı kişi başına gelirin yüzde 36£ı civarında. Yani bir kişi yılda 10-11 bin dolar katma değer yaratıyorsa, bununla 3 metrekareden daha az yer alabiliyor. Grafikte görüldüğü üzere, bu kritere göre dünya sıralamasında en pahalı altıncı ülkeyiz. 

Son güven endekslerine baktığımızda ise 2011 yılından bu yana mevsimsel etkilerden arındırılmış inşaat güven endeksi sürekli aşağı gidiyor. Zaten Cumhurbaşkanı Sayın Erdoğan'ın Merkez Bankası'na faizlerin indirilmesi konusundaki baskısının temelinde bu grafikteki aşağı trend var. Bu arada bir bilgi daha verelim. Türkiye şu an yıllık yüzde 8.72 fiyat artışıyla konut fiyatlarının en çok arttığı dördüncü ülke konumunda olup, birinci sırada yüzde 14 ile Estonya, ikinci ve üçüncü sırada Sırbistan ve Avusturya var. Oturacağınız evi satın alacaksanız sorun yok ama bütün bu veriler Türkiye'de konuta yatırım yapmanın riskli olduğunu gösteriyor. 

Bugün/Yaşar Erdinç