Konut piyasası kriz yaşar mı?

İşsizlik oranı 23 ayın ardından yeniden tek haneye geriledi. Nisan dönemi itibarıyla işgücüne katılımın 651 bin kişi arttığı son bir yılda, istihdamda 852 bin kişilik artış yaşandı. İstihdam seferberliğinin de etkisiyle Türkiye genelinde işsizlik oranı geçen yılın aym ayma göre 0.9 puan azalışla yüzde 9.6’ya gerilerken, genç işsizlik oranı 2.9 puan azalışla yüzde 16.9 oldu.

Genç işsizlik bu düzeyi ile son iki yılın en düşük seviyesini gördü. Büyümenin öncü göstergelerinden sanayi üretimi Mayıs’ta yıllık bazda yüzde 6.4 artış ile beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Ekonomistlere göre, işsizlik oranındaki gerileme Mayıs’ta da devam edecek ancak büyümenin yılın ikinci yarısı itibarıyla yavaşlamasının da etkisiyle yılsonuna doğru artışa geçecek. 2018’in ilk çeyreğinde yüzde 7.4 büyüyen Türkiye ekonomisi, ikinci çeyrekte hız kesse de sanayi öncülüğünde büyümeye devam edecek.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) geçen hafta açıkladığı İşgücü İstatistiklerine göre, işsiz sayısı Mart, Nisan ve Mayıs aylarını kapsayan Nisan döneminde, geçen yılın aynı dönemine kıyasla 201 bin kişi azalarak 3 milyon 86 bin kişi oldu. Nisan’da tarım dışı işsizlik oranı 1 puanlık azalış ile yüzde 11.4 olarak tahmin edildi. Nisan’da kayıt dışı çalışanların oranı 0.6 puan azalışla yüzde 33.3 düzeyinde belirlendi. Manşet işsizlik tek haneye gerilese de mevsimsellikten arındırılmış işsizlik arttı. Nisan’da mevsim etkilerinden arındırılmış işsiz sayısı 103 bin kişi artarak 3 milyon 291 bin kişi, işsizlik oram 0.4 puan artarak yüzde 10.3 oldu.

Prof. Dr. Hakan YETKİNER /  İzmir  Ekonomi Üniversitesi Ekonomi Bölümü Öğr. Üyesi

Türkiye'de nüfus ve gelir artmaya devam ettiği için barınma ihtiyaçları sebebiyle konut talebi artmaya devam ediyor.

Öte yandan faiz oranlarındaki artış konut talebi üzerinde baskı oluşturuyor. Hatta son dönemlerde döviz kurlarında yaşanan artışın tetiklediği mortgage kredi faiz oranlarındaki artış sebebiyle 'konut piyasası kriz yaşar mı?' sorusu daha sık gündeme gelmeye başladı. Hemen yanıt verelim: 2013 Ocak-Haziran 2018 dönemi Türkiye ve üç büyük ilin konut satışları eğilimlerinde oynaklıklara rağmen herhangi bir değişiklik izine rastlanmadı. Aynı aralıkta ipotekli konut satışlarının hem Türkiye genelinde hem de üç büyük il bazında belirgin bir eğilim göstermemesi dikkat çekici. Hanehalkları konjonktüre göre  mortgage kredisi ve diğer satış türleri arasında kısmi ikame yapıyor. Sonuç olarak, nüfus ve gelir artışı konut talebini desteklemeye devam etmekle birlikte mortgage kredi faizlerindeki artış ve belirsizlikler sebebiyle konut satışlarında bir yavaşlama gözleniyor. Tam da bu nedenle 2018 sonunda toplam ve üç büyük ilde konut satışları çok muhtemelen 2017 civarlarında ve daha önceki yılların üzerinde gerçekleşecek. Bu bağlamda 2018’in ilk yarısında uygulamaya konulan konut sektörünü desteklemeye yönelik geçici teşviklerin 2019'a da uzatılması faydalı olacak. Sektöre yönelik mali politikaların daha da genişletilmesi, sektörün kısa sürede tekrar koşmasına büyük katkı sağlayacak.