Siyasetten etkilenen konut alıcısı alışverişi yarım bırakıyor

Türkiye'nin ağır siyasi gündemi ekonominin her kesimi gibi konut satışlarına da etki ediyor. Kredi faizlerinin hala düşük olduğu bir dönemde henüz fiyatlara zammın da yansımamasına rağmen, satışlarda öngörülen satış oranları yakalanamadı. Sur yapı yönetim kurulu başkanı Altan Elmas psikolojisi etkilenen tüketicinin borçlanırken önünü görmek istediğini bu anlamda konut satın almada beklemeye geçtiğini söylüyor.15 Mayıs'tan beri psikolojik etki nedeniyle artan bir durgunluk gözlemlediğini ileten Elmas, "Anayasa reformu, artan terör olayları derken, ileriye dönük beklentilerde tereddütler doğdu. Düşük faiz bile tüketici kararını etkileyemiyor. Satış ofisine gelip gidiyorlar durmadan. Ama alışverişler hep yarım kalıyor. Satın almıyorlar" diyor.

'SUYU YOKUŞ YUKARI AKITMAYA ÇALIŞIYORUZ'
İlk defa bu haziran ayında çok az konut sattıklarına değinen Elmas'ın yorumu şöyle: "Yazın satışlar düşer ama haziranda normal bir satış hızı vardır. 2009 krizinde bile bu hazirandan çok konut satmıştık. İnsanlar 1.5 aydır siyasi ortamın yarattığı etkiyle borçlanırken çok hesap yapıyor."

Altan, 2009'a göre iyileşmeler olduğunu, ancak faiz ve fiyat uygunluğuna rağmen beklenen patlamanın yaşanmadığını ifade ederek, şu açıklamaları yapıyor: "Orta ve altı gelir grubu için üretemediğimiz müddetçe alacağımız tedbirlerin tamamı orta gelir grubu üstüne yönelik olacak. Biz hep suyu yokuş yukarı akıtmaya çalışıyoruz. İhtiyacı olmayan kesime ihtiyaç yaratmaya çalışıp sistemi zorluyoruz."

ÖNERİLER
Faiz vergiden düşülsün

Konut kredilerinde sübvansiyon sistemi gündeme gelsin, ilk evini alacak olan ya da ilk kez kredi kullananda, faizin bir kısmı veya tamamı vergiden düşürülsün.

Yatırımcı açısından çözüm üretilebilmesi için, devlet inşaat sektörünü masaya yatırsın. Özellikle konut kısmıyla ilgili olarak bir politika belirlesin.

Tüketicilerin, devletin ortaya koyacağı, tetikleyici bir söyleme ihtiyacı var. Çeşitli teşvikler verilsin veya tapu harçlarında bir miktar kalıcı indirime gidilsin.
Kentsel dönüşüm yasası bir an evvel çıkarılsın. Konuta ihtiyacı olan orta ve düşük gelirli kesime üretim yapılabilmesi için yasanın getireceklerine ihtiyaç var.

TOKİ ev yapacak 'Roman' bulamadı

Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) Romanların daha iyi şartlarda yaşaması için konut yapımına hız verdi; ancak konut yapmak istediği bazı illerde Roman vatandaş bulamadı. Valiliklerin TOKİ'ye gönderdiği bilgide Bitlis, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Kars, Mardin, Niğde, Nevşehir, Sivas, Van, Şırnak, Trabzon ve Yozgat'ta Roman bulunmadığı belirtildi. Temmuz ve ağustosta 11 ilde 2 bin 524 Roman konutu için ihale yapacak TOKİ, 100 liradan başlayan taksitlerle ev sahibi olma imkânı verecek.

GÖRÜŞLER

Sinpaş GYO İcra Kurulu Başkanı
Ömer Faruk Çelik

Beklentim zaten piyasanın yükselmeyeceği yönündeydi. Bizde durum iyi. Ancak biz yılda bin 500-2 bin konut satıyoruz. Türkiye'de her yıl 500 bin civarı konut satışa çıkıyor. Tüketicinin hevesi, iştahı yok. Bu konutların satılabilmesi için yeni bir söyleme, hikayeye ihtiyaç var. Bunu şirketlerin yapması bir şey ifade etmiyor artık halk için. Faizin düşük olması da yetmiyor. Tetikleyici yeni söylemi devlet ortaya koymalı. Kentsel dönüşüm yasası çıkmalı, teşvikler olmalı. Ben bir konuda yüzde 5 indirim yapsam, vatandaş buna bakmıyor. Ama devlet bir harcı yüzde 1 düşürse hücum ediliyor. Konut satışlarındaki asıl küçülmeyi ikinci çeyrekte göreceğiz. Çünkü 2Ö09'un ikinci çeyreğinde verilen teşviklerin etkisiyle 194 bin konut satıldı. Bu yıl ikinci çeyrekte 100 bin konut bile satılmış olsa, ki sanmam, yüzde 80'e varacak oranda bir düşüş ve kırılmayı asıl o zaman göreceğiz."

 Varlıbaş Holding Yönetim Kurulu
Süleyman Varlıbaş

'Konut hâlâ çok avantajlı, büyüme yıl sonuna sarkar'

Satışların beklenen düzeyde olmaması insanların artık çok seçici olmasından kaynaklanıyor bence.
Eskiye göre bir miktar artış görülen tapu harçları geçmişteki seviyeye çekilebilir belki. Neticede, tüketici açısından gayrimenkul, konut hâlâ çok avantajlı. Çok düşük şartlarda borçlanma imkânı var ve getirişi iyi. Büyüme yıl sonunda görülecektir. Ekonomik iyileşmeler bizim sektöre geç yansıyor ama iki kat fazla etki ediyor. Yıl sonunda sektörde yüzde 10-15 büyüme olur. 3'üncü çeyrekten sonra satışlar artışa geçer."

Dumankaya İnşaat Yönetim Kurulu
ALİ DUMANKAYA

'Devlet sektörü masaya yatırıp politika üretmeli'

"İnşaat sektörü bir an önce devlet tarafından masaya yatırılmalı. Bu yapılırsa, sektör büyüme ve istihdama
 nanılmaz değer katar. Kentsel dönüşüm yasası çıkmalı. Ayrıca tapu harçları ve vergiler konusunda adımlar atılmalı. Aslında 10 yıllık bir seferberlik lazım kentsel dönüşümün hayata geçirilmesi için. C gelir grubuna mensup insanların da ev alabilmesi için mortgage yasası çıkarılırken atlanan şu konu tekrar gündeme gelmeli: İlk kez ev alacaklar, kredi faizini vergisinden düşebilmeli. Bu gibi teşviklerle tabana yayılacak bir konut politikası gerekiyor. Ramazanın yaza gelmesi de yılda iki kere yaşanan ölü sezonu bire indirebilir."
Habertürk-Menekşe Ataselim