`Turks Hükümeti'ni yıkan rüşvetten turizmci Cem Kınay çıktı

Pek çok işadamı hazırlanan rapora `rüşvetçi' olarak girdi. Bir `hata' sonucu isimleri internette deşifre olan işadamları arasında Türk turizmci Cem Kınay da yer aldı. İddiaya göre Kınay, Başbakan Misick'e 500 bin dolar rüşvet verdi.

KARAYİPLER'deki Turks&Caicos Adaları'nda (TCA) mart ayında devrilen hükümetin, bir Türk işadamının verdiği rüşvet yüzünden gittiği ortaya çıktı. İngiltere'ye bağlı yönetilen adadaki soruşturmanın sonucu cumartesi günü açıklandı. Açıklanmayacağına karar verilse de bir `internet kazası' sonucu rapora giren işadamlarının isimleri öğrenildi. Bunlardan biri de Başbakan Michael Misick'e 500 bin dolar rüşvet vermekle suçlanan Türk işadamı Cem Kınay oldu.

Tecavüz suçlamasıyla başladı

Her şey geçen yılın nisan ayında, Turks and Caicos Adaları (TCA) Başbakanı Michael Misick'in bir tecavüz olayına karışmasıyla başladı. Misick, karısı aktris LisaRaye McCoy'un bir arkadaşına tecavüz etmekle suçlandı. Amerikalı kadının şikayeti üzerine FBI soruşturma açtı ama Misick iddiaları reddetti. Suçsuz olduğunu savundu. Ancak hakkında zaten birçok yolsuzluk iddiası varken bir de üstüne bu olay çıkınca, adanın bağlı olduğu İngiltere'nin sabrı taştı.

İngiltere yargıç gönderdi

İngiltere'nin adada görev yapan valisi Richard Tauwhare tarafından özel bir komisyon kuruldu. Bu komisyon, hükümet üyelerinin karıştığı iddia edilen yolsuzluk olaylarının araştırılması ile görevlendirildi. İngiltere Dışişleri Bakanlığı da eski yargıç Sir Robin Auld'u komisyonun çalışmaları için TCA'ya gönderdi. Yaklaşık 8 ay sonra eski yargıç, raporunun ilk bulgularını açıkladı. Adanın yolsuzluk ve rüşvet cenneti olduğunu, işadamlarının hükümet üyelerini istedikleri gibi kullandıklarını söyledi.

Kraliçe, yetkisini aldı

İngiliz Hükümeti de, taslak rapor uyarınca 16 Mart 2009'da adadaki anayasayı askıya aldı. Kraliçe II. Elizabeth, soruşturma bitinceye kadar Misick Hükümeti ve parlamentonun yetkilerinin dondurulduğunu, yönetimin görevdeki valiye devredildiğini duyurdu. Bir hafta sonra Misick istifa etti. Adanın yatırımcısı işadamları ise `raporun son hali açıklandığında isimlerinin yer almaması için' soluğu mahkemede aldı.

İsimler açıklanmayacaktı

Sir Robin'in 31 Mayıs 2009'da tamamlayıp valiye sunduğu rapor, aslında araştırma niteliği taşıyor. Rapor hukuki bir boyut içermediği için, yasal soruşturma bu aşamadan sonra başlatılacak. Bu aşamada mahkeme, aralarında Cem Kınay'ın da bulunduğu yatırımcı işadamlarının isimlerinin açıklanmaması yönündeki talebini haklı bulmuştu. Ancak, rapor internete aktarılırken işler karıştı.

İnternette yayınlandı

2 aylık incelemenin ardından vali, Sir Robin'in raporunu onayladı. Geçen cumartesi günü, 18 Temmuz'da işadamı isimleri kapatılmış halde, raporun açıklanması için basın toplantısı düzenlendi. Fakat rapor komisyonun internet sitesine konulurken hesapta olmayan bir durum yaşandı. Komisyon, raporun tashih edilmiş hali yerine, rüşvet vermekle suçlanan işadamlarının isimlerinin de yer aldığı, orijinal halini yayınladı. Deşifre edilen isimler arasında Türk turizmci Cem Kınay'ın adı da yer aldı. Buna göre Kınay, Başbakanı Misick'e 500 bin dolar rüşvet vermekle suçlanıyor.

Wikileaks'tan kaçmadı

TURKS&CAICOS'ta ortaya çıkan rüşvet skandalında işadamlarının isimlerinin internette deşifre edilmiş olduğu kısa sürede fark edildi. Orijinal rapor internet sitesinden hemen kaldırılarak, tashih edilmiş, yani işadamlarının isminin yer almadığı şekli yüklendi. Ancak Karayipler'i izleyen gazeteciler olayı fark etti. Çalıştıkları kurumların yasadışı işlerini ifşa edenler (whistleblower) için kurulan wikileaks.org adlı internet sitesi, orijinal raporun kopyasını aldı. Ardından sitesine koydu.

Türk ismi fesli kaktüsten

TURKS& Caicos Adaları, Karayipler'de 8 büyük, 20 ufak adadan oluşan 30 bin nüfuslu bir ülke. İngiltere'ye bağlı. En önemli geçim kaynağı offshore bankacılığı ve turizm. Ülkenin ismindeki "Turks" lafının nereden geldiği üzerine çeşitli rivayetler var. En çok kabul gören tez ise adadaki, üst kısmı fesi andıran kaktüslerin Türklere benzetilmesi. Adadaki  yerlilerin bu kaktüsleri, İspanyol korsan gemilerinde gördükleri fesli Türklere benzettiği, adanın oradan Turks adını aldığı söyleniyor.

`500 bin dolarlık gizli ödeme yaptın karşılığında ucuz arazi aldın' iddiası

TURKS&Caicos Adaları'nda neler olduğunu tespit etmek üzere İngiltere Dış İşleri tarafından görevlendirilen Sir Robin Auld, raporunda Başbakan Michael Misick ile birlikte kabinedeki 4 yardımcısı hakkında polis soruşturması açılmasını istiyor. Auld, 269 sayfalık çalışmasında Başbakan'a rüşvet vermekten, adanın iki yatırımcısı Cem Kınay ve Slovak asıllı Mario Hoffman'ı suçlarken, iddialar şöyle:
 Dr. Cem Kınay, şirketi Turks Ltd. üzerinden Başbakan Michael Misick'e 500 bin dolar ödeme yapmıştır. Ödeme, Başbakan'ın kardeşi Chal Misick vasıtasıyla politik kampanyaya bağış adı altında gerçekleştirilmiştir. Bu sırada Kınay'ın bir yatırımını tartışan Hükümet üyelerinin bu ödemeden haberi olmamıştır. Meblağın büyük kısmının ise kampanyaya harcanmadığı tespit edilmiştir.
Dr. Cem Kınay'ın Misick'e, Ocak 2007'de yaptığı 500 bin dolarlık gizli ödemenin ardından Joe Grant Cay'deki arazi, Cem Kınay'ın liderliğindeki konsorsiyuma piyasa bedelinin altında bir paraya satılmıştır.

750 milyon dolarlık bir projeyi de satışa  çıkardı

AVUSTURYA' da iki arkadaşıyla birlikte kurduğu turizm şirketi üzerinden Magic Life markasını yaratan, birkaç yıl önce de TUI'ye satan Cem Kınay'ın TCA'da halen Dellis Cay adlı, 750 milyon dolar tuttuğu söylenen büyük bir projesi var.

50 milyon dolara aldı

2005'te 50 milyon dolara satın aldığı 5 milyon metrekarelik bir adada, otel, villa ve daireler yapan Kınay, projeleriyle haber oluyor. Hatta Michael Douglas ve Catherine Zeta-Jones çiftinin de bu projeden bir villa aldığı söyleniyor. Cem Kınay, geçen ay Sabah Gazetesi'nde yer alan röportajında, "Biz bu ada işini öğrendik" diyerek TCA'da ikinci bir ada daha satın aldığını söylemiş ama nerede bulunduğunu açıklamamıştı.

Kınay konuşmadı

Dellis Cay'deki inşaatın neden geciktiği sorusuna ise, "Burası bir muz cumhuriyeti değil. Sistemin çok ciddi işlediği bir yer" cevabını vermişti. Şu anda Miami'de yaşayan ve O Property Collection adlı şirketi üzerinden Dellis Cay projesindeki evlerin satışı için çalışan Cem Kınay, bu son gelişmeler üzerine konuşmak istemediğini iletti. Kınay'ın Miami'deki ofisinden bu konuyla ilgili herhangi bir açıklama yapmayacakları söylendi. Asistanı Hakan Özakbaş da, `Cem Bey davanın sonuçlanmasını bekliyor' demekle yetindi.
Tolga Tanış/Hürriyet