Yeni rejim eşleri ortak etmiyor!

Gerek sizin yazılarınızda ve gerekse sair kaynaklarda aile içinde artık yasal mal rejiminin ortaklık olduğu belirtiliyor. Yasal rejim bu ise bir başka rejim söz konusu değil midir. Eşler mecburen ortak mıdır Ortaklığın bozulması mümkün değil mi Kanun insanları ortak olmaya mecbur bırakabilir mi Bu yüzden evlenmeye korkuyorum, bunun bir çözümü yok mu • S.V.

İyi mi Bugüne kadar yazdıklarım boşa gitti, gel de şimdi dertlenme! Ben yıllardır eşler ortak değil, size yanlış bilgi veriyorlar, yeni rejim eşleri ortak etmiyor, sistem başka, söylenenlere inanmayın demiyor muyum Bari bugün biraz açıklayayım. Sistem şu: Hukukumuzda eşler arasında muhtelif sistemler öngörülmüştür. Bunlar edinilmiş mallara katılma rejimi, mal ayrılığı rejimi, paylaşmalı mal ayrılığı rejimi ve mal ortaklığı rejimidir. Evli cifler bunlardan birini seçebilir. Ancak bir seçim yapmazlarsa yasal olarak aralarında edinilmiş mallara katılma rejimi (sistemi) geçerli olur. Bunlara rejim diyorsam bu benim tabirim değil kanunun tabiri, bunlara sistem demek daha doğrudur. Benzer uygulama 2002'den önceki Medeni Kanun'da da vardı. Oradaki yasal sistem mal ayrılığı sistemi idi. Bu kanun 1926 tarihliydi ve o tarihten 2002 tarihine kadar yasal sistem olan mal ayrılığı sisteminden başka bir sistemi talep eden hemen hemen olmamıştı. Belki gözden kaçan bir-iki tane vardı ki ona da pek rastlanmadı. Ben kırk senelik meslek hayatımda bir tanesine rastladım, o da bana yasal rejim olan mal ayrılığına geri dönmek için başvurmuştu. Yani sistem işliyordu. Ama 2002 yılına gelindiğinde karşımıza edinilmiş mallara katılma sistemi çıktı. Bu sistemde eşler ortak değil. Eşlerin evliliği süresince müstakil mal edinme, alma-satma serbestisi var. Ancak gayrimenkul için diğer eşin 'aile konutu şerhi' vermesi halinde tasarrufta bir sınırlama söz konusu, bunun dışında eşler mallarından tasarruf eder. Fakat boşanma, eşlerden birinin ölümü veya başka bir sisteme geçiş halinde eşler arasında bir hesaplaşmaya gidilir. Eşlerin evlilik birliği içinde edindiği malların değeri karşılaştırılır. Fazla değerde mal edinen, az değerde edinene, değerler arasındaki farkın yarısını para olarak öder. Edinilmiş mallara katılma sistemi böyle çalışır. Problemler bu denkleştirme sırasında ortaya çıkar ki denkleştirmenin halli yıllan bulur. şžimdi sizin sorunuza yanıt vereyim: Siz evlilikten önce bir başka mal rejimini seçebilirsiniz. Bunu nikah muamelesi sırasında seçebileceğiniz gibi bir noter sözleşmesi ile de yapabilirsiniz. Bana sanki mantıklısı mal ayrılığı sistemi gibi geliyor, aklınızda bulunsun. Zaten yıllar yılı uygulanan buydu ve önemli problem çıkmıyordu. Bitirirken ekleyeyim. Nasıl bir sistem getirirseniz getirin her şeyin başı eğitimden geçiyor. Eşlerin haklarını koruması, birbirine saygı sağlanır, kadına şiddet önlenir. Yeter ki eğitim olması gerektiği kadar olsun.
Posta/Tamer Heper