AİHM, Rumlar'ın açtığı mülkiyet davalarını reddetti

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Kıbrıs sorununun çözümünde derin etkileri olacak tarihi bir karara imza attı. Mahkeme, KKTC'deki Taşınmaz Mal Komisyonu'nu (TMK) etkin iç hukuk yolu olarak kabul etti. AİHM'nin Büyük Dairesi, Kıbrıs sorununun temel noktalarından mülkiyet konusuna ‘'iç hukuk'' oluşturma hedefiyle kurulan TMK'yı etkin iç hukuk yolu olarak görülmesine hükmetti. Daire, 8 Kıbrıslı Rumun başvurusunun incelenmesini kabul edilemez buldu. Tarihi önem taşıyan bu karar ile Kıbrıslı Rumların KKTC'deki taşınmaz malları ile ilgili başvurularında AİHM yerine önce KKTC'deki Taşınmaz Mal Komisyonu'na gitmeleri gerekecek. Bu karar, AİHM'de bekleyen yaklaşık 1500 Rum başvurusunun da TMK'ye yönlendirilmesine olanak sağlayabilecek. “Mahkeme” statüsündeki Tazmin Komisyonu'nda iki Avrupalı yetkili görev yapıyor. Komisyon bugüne kadar Türkiye adına 105 Rum'un başvurusunu sonuçlandırdı ve 65 milyon dolar ödedi.

MÜZAKERELERİ DE ETKİLEYECEK

AİHM'nin kararı, Rum davaları nedeniyle son yıllarda Avrupa'da siyasi ve diplomatik baskı gören ve yüksek miktarda tazminat ödeyen Ankara'yı da rahatlatacak. Kararın, adada iki taraf arasında devam eden kapsamlı çözüm müzakerelerinde en temel ve çetrefil konu olan mülkiyet başlığını da etkilemesi bekleniyor. 

TALAT: DEVRİM GİBİ BİR KARAR

Mahkeme kararını değerlendiren KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat, tarihi ve önemli olarak nitelendirdiği kararın, Türkiye'nin desteği ve yürütülen doğru politikaların sonucu olduğunu belirtti. Alınan kararın müzakereleri ve mülkiyet sorununun seyrini değiştireceğini ifade eden Talat, “Çetin mücadelemizin sonucunu aldık. Müzakerelerde kolaylaştırıcı bir rol oynayacak. Kıbrıs sorunun çözümüne de katkısı olacaktır” dedi. Talat, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün, Dışişleri Bakanlığı döneminde konuyla ilgili çok katkıları olduğunu anımsatarak, “Karar sonrası kendisini arayarak, bu kararın olumlu yönlerini paylaştım” diye konuştu.
Star

Konu ile ilgili basında yer alan diğer haberler

Rumlara mülkiyet darbesi

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kıbrıs'ta çözüme büyük engel teşkil eden 'mülkiyet' konusunda tarihi karar aldı. KKTC'deki Taşınmaz Mal Komisyonu'nu 'etkin iç hukuk yolu' olarak tanıyan AİHM, mülk davası açacak Rumlara komisyonu adres gösterdi

Kıbrıs'ta Türk ve Rum liderler arasında müzakereler sürerken, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) adada çözümün önündeki en büyük engellerden birisini teşkil eden ‘mülkiyet' konusunda tarihi bir karara imza attı. Mahkeme KKTC'de de kurulan Taşınmaz Mal Komisyonu'nun (TMK) etkin bir iç hukuk yolu olduğunu kesin olarak hükme bağladı. AİHM'nin 2006'da bu komisyonun ‘geçici olarak iç hukuk yolu' olarak tanınması kararından sonra temyizlerin karara bağlandığı AİHM'nin Büyük Dairesi'nin dün aldığı kararla kesinleşti. Büyük daire, Taşınmaz Mal Komisyonu'nu ‘etkin iç hukuk yolu' olarak tanıdı. Bu kararla Kıbrıslı Rumlara, ‘Önce oraya başvurun, ya da siyasi çözüm bulana dek bekleyin' mesajı vererek AİHM'de mülkiyet davası açmalarını zorlaştırırken, sayısı 1500'ü bulan davalar da düşecek. Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, kararın 1974'ten beri Kıbrıs sorununda Türk tarafının kazandığı en önemli zafer olduğunu söyledi.

Sekiz örnek dava
Rumlar, adanın kuzeyinde kalan mülkleri için AİHM'ye binlerce başvuru yapmıştı. KKTC ise müzakereler sürerken bir Taşınmaz Mal Komisyonu oluşturarak Rumların başvurması halinde mülklerinden doğan zararlarının tazmin edileceğini ilan etmişti. Kıbrıs Rum Yönetimi, vatandaşlarının TMK'ya başvurusunu adeta yasaklarken, halka “Adadaki Mülkiyet sorununu AİHM'de çözeceğiz” sözü vermişti.
AİHM, binlerce dava arasından seçtiği 8 davayı dün ele aldı ve TMK'ları ‘etkin bir iç hukuk yolu' olarak niteledi. Başvuru sahiplerine, ‘TMK'lara başvurun ya da siyasi çözümü bekleyin” telkininde bulunulan kararla Kıbrıslı Rumların, Türk kesiminde kalan mallarıyla ilgili davaları AİHM'ye taşıyamasının önü de kesilmiş oldu. Ayrıca, daha önce açılmış ancak gündeme alınmamış yaklaşık 1500 dava için de kapı kapanmış oldu. Böylelikle Rumların KKTC'de faaliyet göstern Taşınmaz Mal Komisyonu dışında gidebilecekleri başka bir kapı kalmadı. AİHM'nin ilgili kararında şu hükümlere yer verildi:

Rumlara AİHM yolu kapandı
Mahkeme, TMK'yı ulaşılabilir ve etkin bir iç hukuk çözüm yolu olarak tanımaktadır. Başvuran mülk sahipleri, iç hukuk yollarını tüketmediğinden, başvuruların reddedilmesi gerekir. TMK'nın etkin ve geçerli bir çözüm yolu oluşturduğu ortadadır. Diğer başvuru sahiplerinin ya TMK'ya başvurup, mülk konusunda yaşadıkları sorunlara çözüm aramaları ya da Kıbrıs'ta siyasi bir çözüm olana kadar beklemeleri gerekir.  Davutoğlu, kararı şöyle değerlendirdi: “1974'ten beri kazandığımız en önemli zaferdir. İlk kez bir KKTC kurumu ‘karar verme yetkisi olan bir kurum' olarak tanınmıştır. Bunun tarihi bir önemi vardır. Bu aynı zamanda Kıbrıs'ta müzakerelerin mülkiyet ile ilgili bölümlerini de etkileyecek önemde bir gelişmedir. Orams davasından sonra Türkiye lehine en önemli gelişmedir.”
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ü arayarak, çalışmaları ve desteği nedeniyle teşekkür eden KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat, “Tarihi bir karar. Müzakerelerde büyük kolaylık olacak. Çünkü müzakerelerdeki mülkiyet başlığının kesin çerçevesini çiziyor” yorumunu yaptı.

Çözüm özlü müzakerelerde
Türkiye'nin Avrupa Konseyi'ndeki Daimi Temsilcisi Daryal Batıbay da “Bu kararla AİHM KKTC yasalarının uluslararası standartlarda olduğunu kabul etmiş oluyor. Bu da bir bakıma KKTC'nin uluslararası kamuoyunda tanınması anlamına geliyor” dedi. Batıbay kararın müzakerelere ‘yansımaları olacağını' vurgularken de şu yorumu yaptı: “Bu kararla birlikte Rumların uluslararası mahkemeler yolu kapanacak ve KKTC ile özlü müzakerelere başvurmaları gerekecek. Adada sorunun çözümlenmeden uzaması Rumların lehine olmadığının işareti de olabilir.”
Radikal

Rumlara AİHM kapısı artık kapalı

AİHM'in dün aldığı tarihi karar ile Rumlar artık mülkiyet başvuruları için Ankara'ya karşı AİHM'de dava açamayacak. Açılmış 1500'ü aşkın dava da gündemden düşecek. Mahkeme adres olarak KKTC'deki TMK'yı gösterdi
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Kıbrıs sorununda hayati önem taşıyan mülkiyet konusunda kritik bir karar verdi. Mahkeme, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde faaliyet gösteren Taşınmaz Mal Komisyonu'nun (TMK) Kıbrıslı Rumlar için 'etkin iç hukuk yolu' olduğuna hükmetti. Karar çok önemli, zira bu aşamadan sonra Rumlar mülkiyet başvuruları için Ankara'ya karşı AİHM'de dava açamayacak.

MÜZAKERELER KOLAYLAŞACAK
Bugüne kadar açılan 1500'ü aşkın dava da 'iç hukuk yolları henüz tüketilmediği' gerekçesiyle gündemden düşecek. Uzun süredir beklenen ve Kıbrıs sorununun temelini oluşturan mülkiyet başlığını etkileyecek karar, AİHM'deki Rum davaları nedeniyle son yıllarda Avrupa'da siyasi ve diplomatik baskı gören Ankara'yı da rahatlatacak. KKTC Cumhurbaşkanı Talat, kararı değerlendirirken 'Bu çok önemli bir karar. Müzakerelerde kolaylaştırıcı bir rol oynayacaktır. Aynı zamanda Kıbrıs sorununun çözümüne de katkısı olacaktır' diye konuştu.

MÜLKİYETTE TEK ÇÖZÜM TMK 
'AİHM kararı Rum tarafının uluslararası mahkemeleri istismara yönelik bu  çabalarına (dur) demiştir' görüşünü paylaşan diplomatik kaynaklar, bu kararla  birlikte, Rum tarafının, aslında ulaşılması hiç de zor olmayan çözüm hedefinden uzaklaşması halinde TMK'nın Rumların mülkiyetle ilgili talepleri açısından tek çözüm yolu olarak kalacağına işaret ediyorlar.

Orams davasıyla çelişki doğdu
TMK'nın etkinliğine ilişkin bu kararın, 19 Ocak 2010'da İngiliz İstinaf Mahkemesi tarafından açıklanan Orams kararının sağlam bir temele oturmadığını ortaya koyduğu belirtiliyor. Şu an temyiz aşamasında bulunan karar gereği, İngiliz vatandaşı Linda Orams, 1974 öncesinde Rumlara  ait olan arazide diktiği villayı yıkıp  Rum Meletis  Apostolides'e tazminat ödemeye mahkum edilmişti.
Akşam