AVM Metrekare Verimlilik Endeksi yüzde 28,5 arttı!

AVM Metrekare Verimlilik Endeksi, Kasım 2025 döneminde, bir önceki senenin aynı ayına göre nominal olarak yüzde 28,5 artış gösterdi.

Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği (AYD) ile Akademetre Research tarafından hazırlanan AVM Endeksi’nin 2025 Kasım sonuçları açıklandı. 

Söz konusu verilere göre ciro endeksi, geçen yılın aynı dönemine göre enflasyondan arındırılmamış haliyle yüzde 28,5 artarak 5.004 puana çıktı. Ancak aynı dönemde yıllık enflasyonun yüzde 31,07 olması, metrekare verimlilik endeksindeki nominal artışın enflasyonun gerisinde kaldığını gösteriyor. Bu tablo, reel anlamda AVM cirolarında sınırlı bir daralma olduğuna işaret ediyor.

Bir önceki aya göre bakıldığında, AVM metrekare verimliliği yüzde 8,2 oranında yükseldi. Kategoriler bazında incelendiğinde teknoloji harcamalarında yıllık bazda yüzde 35,2’lik bir artış yaşanırken, giyim kategorisinde yüzde 0,3 oranında düşüş kaydedildi.

Endeks verilerini değerlendiren Ekonomist Fatih Keresteci, Kasım 2025’te AVM ciro endeksinin geçen yılın aynı ayına göre nominal olarak yüzde 28,5 büyüdüğünü, TÜFE etkisinden arındırıldığında ise reel olarak yaklaşık yüzde 2’lik bir küçülme görüldüğünü belirtti.

Keresteci yaptığı açıklamada kategori bazında keskin ayrışmalara dikkat çekerek teknoloji tarafının reel anlamda da pozitif ayrıştığını söyledi.

Ona göre teknoloji, yüzde 37,6’lık yıllık büyüme ile ilk sırada yer alırken; onu yüzde 29,9 artışla giyim, yüzde 25 artışla hipermarketler izliyor. Buna karşın ayakkabı kategorisi son aylarda olduğu gibi listenin en zayıf halkası olmaya devam ediyor. Yiyecek-içecek kategorisinde ise belirgin bir yavaşlama eğilimi gözlenmeye başlandı.

Ziyaretçi sayıları tarafında da karışık bir görünüm söz konusu. AVM ziyaretçi trafiği, geçen yılın Kasım ayına göre yüzde 1 aşağıda kalırken, bir önceki aya göre yaklaşık yüzde 4 oranında artış gösterdi.

Keresteci, Türkiye ekonomisini “K şeklinde” bir yapı ile tarif ediyor. K harfinin yukarı yönlü çizgisinin güçlü ve büyüyen kesimleri, aşağı yönlü çizgisinin ise zayıflayan alanları temsil ettiğini belirterek, ekonomik performansın homojen olmadığını vurguluyor.

AVM endeksinde teknoloji kategorisindeki güçlü büyümenin K’nın yukarı yönlü çizgisine işaret ettiğini, ayakkabı segmentinin ise aşağı yönü temsil ettiğini aktarıyor. TÜİK’in perakende satış verilerinin de bu tabloyu desteklediğini, ekonominin pek çok alanında benzer izlerin görülebildiğini ifade ediyor.

Tüketici davranışlarındaki değişime de dikkat çeken Keresteci, teknolojinin hayatın her alanına girmesiyle bu alandaki harcamaların önceliklendiğini, ancak cüzdan büyümediği için bu artışın başka kalemlerden kısarak dengelendiğini söylüyor. Bu noktada ilk vazgeçilen harcama grubunun ayakkabı olduğunu, tek bir çift ayakkabı ile uzun süre idare etme eğiliminin arttığını belirterek, lostra hizmetlerinde muhtemel bir artışa da atıfta bulunuyor.

Hizmet sektöründeki dönüşüme işaret eden Keresteci, TÜİK’in hizmet üretim endeksinin de tüketim alışkanlıklarındaki değişimi net biçimde yansıttığını dile getiriyor.

“Hayat 1 gün, o da bugün” mottosuna paralel şekilde, bu yıl en hızlı büyüyen hizmet kalemlerinden birinin havayolu taşımacılığı olduğuna dikkat çekiyor. Öte yandan doğurganlık oranlarındaki düşüş ve evde hayvan besleme eğiliminin güçlenmesiyle veterinerlik hizmetlerinin de üst sıralara tırmandığını vurguluyor.

Sonuç olarak Keresteci, hem cüzdanın reel olarak küçülmesine rağmen tüketicinin harcama grupları arasında ödünleşmeye gittiğini, hem de değişen alışkanlıkların ve tüketim davranışlarının harcama eğilimlerine net biçimde yansıdığını söylüyor. Böylece AVM endeksinin, ekonomideki düzensiz ve parçalı büyümenin önemli bir aynası işlevi gördüğünü ifade ediyor.