Bonnie Mays: Emlak piyasasına yasal düzenleme gelmeli

Amerikan emlak sektörünün en başarılı 25 kadınından birisi olan Reality World Uluslararası Başkan Yardımcısı ve Yönetim Kurulu Başkan Vekili Bonnie Mays, Türkiye Reality World'ün düzenlediği eğitim seminerine katılarak Türk emlak danışmanlarına eğitim verdi.

Türkiye'de 5. yılını kutlayan Realty World Türkiye, bağlı bulunduğu Reality World'ün Uluslararası Başkan Yardımcısı ve Yönetim Kurulu Başkan Vekili Bonnie Mays'i 23-24 Haziran tarihleri arasında İstanbul'da konuk etti. Amerika'da emlak sektörünün en başarılı 25 kadını arasında yer alan Bonnie Mays, Realty World Türkiye Franchise Ofis sahipleri ve emlak danışmanları, iki gün boyunca liderlik, işe alma stratejileri ve pazarlamanın altın kurallarını öğrendi.

Eğitim seminerlerinden sonra bir açıklama yapan Mays, Amerikalılar için gayrimenkulün `Amerikan rüyasıdır' anlamına geldiğini dile getirerek ne kadar önemli olduğuna değindi. İnsanların oturdukları mülkü edinmek istediğini belirten Mays, 310 milyon Amerikalının yarıdan fazlasının kendi evine sahip olduğunu ve bunun toplumda başarı sembolü olarak görüldüğünü söyledi.

Konut hırsı morgage krizini getirmedi

İnsanların konut sahibi olmak istemesinin mortgage krizi ile bir ilgisi olmadığının altını çizen Mays, "insanların konut alma hırsı mortgage felaketini getirmedi. Çünkü sadece ihtiyaç karşılamak ve yatırım amacıyla ev alınır. Esas sorun 2005-2006 yılları arasında yüksek fiyattan ev alan, işsiz kalınca evini bankaya iade eden insanlardan ve bankacıların hırsından kaynaklandı. Örneğin krize kadar 200 bin dolara alınan evler 4 yıl sonra 50 bin dolar karla satılabiliyordu ve bu kazanç Amerikalılar için büyük rakamdı. İnsanların eve sahip olma isteği değişmedi. İnsanlar kriz öncesi eve sahip olurken evlerin fiyatı arttı ama değeri artmadı. Bu krizde biraz para artırıp ev sahibi olmak isteyenler ve küçük yatırımcılar asıl zararı görürken kazanan hiç olmadı. Amerikalıların gayrimenkul ilgisinin bir başka kaynağı da toplumda tanınan Warren Buffet ve Donald Trumph gibi isimlerin gayrimenkul toplayarak zengin olması" dedi.

Şu an Amerikan bankalarının ve devletin elinde 170 bin konut olduğunu belirten Mays, bu evlerin sadece bahçelerinin çimlerini biçmenin bile haftalık masrafının 10 milyon dolar olduğunu söyledi. Bu evlerin rakamsal değeri hakkında bir şey söyleyemeyeceğini açıklayan Mays, "Konutların değeri 100 bin dolar ile milyon dolar arasında değişiyor. Amerika'da 200 bin dolarlık ev, oldukça pahalı bir evdir. Kırsal kesimde ortalama bir evin değeri ise 75-80 bin dolar. Amerikan hükümeti ve bankalar ellerindeki evleri bir an önce satmaya çalışıyorlar ve bunun için kısa satış denen bir yol buldular. Emlak danışmanı son satıcıyı bulduğunda banka ile anlaşarak evi daha ucuz bir fiyattan sattırıyor. Hem insanlar ucuza konut sahibi oluyor hem de banka bir evden daha kurtulmuş oluyor. Aradaki zararı görmüyor bile" dedi.

Amerika'nın en güçlü sektörünün gayrimenkul olduğunu ve kongredeki en güçlü lobiye de gayrimenkulcülerin sahip olduğunu söyleyen Mays, krizden yara alsalar da ayakta durmayı başardıklarını belirtti. Ülkede sadece bir buçuk milyon profesyonelin bu piyasada çalıştığını belirten Mays şöyle konuştu, "Bizim ticari bir birliğimiz var. Bu birlik kongrede bizi temsil ediyor. Gayrimenkul piyasasında bulunan insanlar inşaatları da yapan insanlar ve bu lobide ve birlikte yer alır. Doların parasal değerini dışında farklı bir değeri var. Bir kere tüketicinin yararı ve kanunun korunması anlamında parasal değerden çok daha fazla bir gücümüz var. Krizin olduğu her yerde fırsatta vardır. Gayrimenkul profesyonellerinin yüzde 20'si krizde sektör değiştirirken kalanlarda aha farklı çalışmayı öğrendi."

Krizin etkilerinin azalmaya başlaması ile ilgili olarak ilginç bir örnek veren Mays, "Devlet ve federal hükümet bankaların ve gayrimenkul sektörünün ayakta kalması için para krizin başında para pompalamıştı. Şu anda bankalar bu borcu ödedi. Küçük bankaların da bir kısmı kapandı, bir kısmı birleşti. Kısacası daha sağlıklı bir yapıya kavuşabilmek için finans pazarında kartlar yeniden dağıtıldı" dedi.

Krizde Reality World olarak kendilerinin de eğitime ağırlık verdiklerini ve neler yapabilecekleri konusunda fikir ürettiklerini belirten Mays, "Kriz döneminde kısa satışın olması için neler yapılabileceği konusunda yeni yöntemler geliştirdik" dedi.

Yasal düzenlemeye ihtiyaç var

Türkiye'yi fırsatlar ülkesi olarak gördüğünü anlatan Mays, Türk emlak danışmanlarının daha iyi hizmet verebilmek için çalıştıklarını ama yasal bir düzenlemeye acilen ihtiyaçları olduğu belirtiyor. Piyasada danışmanlık hizmeti veren tüm kurul ve kuruluşların tek çatı altında buluşması gerektiğini belirten Mays, "Bence bundan sonraki adımda Türkiye'de tüm emlak ofislerinin bir araya gelerek yasal düzenlemelerin yapılması gerekiyor. Bir standarda kavuşulmalı. Örneğin Amerika'da iki düzeyle yasalaşma var. İlki devletin kesin kanunları, diğeri ise etik kurallar. Mesleğe başlamak bizde eğitime ve sertifika almaya bağlıdır. Herkes istediği zaman emlak danışmanı olamaz. Kurallara uymayan lisansını kaybeder. Burada devletin kontrolü yoktur ama birlikler her eyalette kontrolleri yapar" diye konuştu.

Türkiye'yi gayrimenkul anlamında boş bir resim tuvali gibi gördüğünü belirten Mays, "Etik kodların oluşturulması ve yasalaşma için boş ve bakir bir ülke. Bu gün emlak danışmanlarından daha fazla profesyonelleşme ihtiyacında ve açlığında olduklarını gördüm. Yasaların çıkarılması konusunda birlikte çalışmalısınız. Hangi tür yasalara ihtiyaçlar olduğunu görmek için belki de Amerika'dan danışman getireceksiniz. Yani güçlerinizi birleştirmek zorundasınız" şeklinde konuştu.

Türk insanının örgütlenme ve daha üst düzeyde hizmet vermek için gösterdikleri çabanın dahi Amerikalı yatırımcıları Türkiye'de yatırım tavsiye etmek için yeterli gerekçe olarak gösteren Mays, "Gayrimenkul alanında bir fırsatım olursa Amerikalılar Türkiye'yi, Türkiye'den de yatırımcılara Amerika'da yatırım yapmalarını tavsiye ederim. İki günde insanların örgütlenmek ve daha üst düzeyde hizmet vermek istiyor olmaları dahi sizi Amerikalı yatırımcılara tavsiye etmem için yeterli gerekçe. Gayrimenkulde değişim diye bir şey var. Biz Amerika'da büyük bir dalgada savrulduk. Kalanlar da değiştik. Şimdi hayatta kalmanın yeni yöntemlerini öğrenmek zorundayız" diye konuştu.

Baygan: Garanti Koza ile daha güçlüyüz

Türkiye genelinde 50 broker ve 500 emlak danışmanı ile faaliyet gösteren Realty World Türkiye'nin Genel Koordinatörü Mustafa Baygan da yaptığı açıklamada Türkiye çapında 81 il ve 923 ilçede emlak danışmanlığı alanında yer alarak hızlı büyümelerini sürdüreceklerini söyledi.

Realty World Türkiye olarak broker ve emlak danışmanlarının iş süreçlerinde başarılarını ve kazançlarını arttırmaları için eğitime büyük önem verdiklerini belirten Mustafa Baygan, "Eylül 2007'de Garanti Koza Grubu'na katılmanın verdiği güç hedefimizi daha da büyüttü. Bu eğitim programı için ülkemize gelen Ms. Bonnie Mays Amerika'da emlak sektörünün en başarılı 25 kadını arasında yer alıyor ve 11 yılı aşkın süredir Realty World International Yönetim Kurulu Başkan Vekilliği görevini de sürdürüyor. İkinci gün eğitim verecek olan Dr. Burçin Doğru ise UNESCO'nun bazı programlarında Türkiye Direktörlüğü görevini yürüttü ve son dönemde kurduğu eğitim danışmanlığı şirketi ile Türkiye, İngiltere, Almanya, Fransa, A.B.D., Azerbeycan, Kazakistan ve Rusya'da çeşitli eğitim ve danışmanlık projeleri yürütmekte. Her iki uzmanın da verecekleri eğitimin broker ve danışmanlarımıza çok değerli katkıları olacağına inanıyorum." dedi.