Deprem bölgesinde yıl sonunda 455 bin ev ve iş yeri hak sahiplerine teslim edilmiş olacak!
Kahramanmaraş merkezli depremlerden sonra yeniden inşa sürecinde son bir yılda 254 bin konutun daha bitirilmesiyle sene sonunda toplam 455 bin ev ve iş yeri hak sahiplerine teslim edilmiş olacak.
6 Şubat 2023'te Kahramanmaraş merkezli meydana gelen ve "asrın felaketi" olarak nitelendirilen depremlerin ardından, afet bölgesindeki yeniden inşa çalışmaları sona yaklaşıyor.
Konu ile ilgili olarak paylaşılan detaylara göre son bir sene içinde 254 bin konutun daha tamamlanmasıyla, yıl sonunda toplam 455 bin konut ve iş yerinin hak sahiplerine teslim edilmesi planlanıyor. Bu teslimatlarla deprem bölgesindeki inşa sürecinin büyük ölçüde tamamlanacağı bildiriliyor.
Paylaşılan bilgilere göre 11 ili etkileyen 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki depremler sonrasında Türkiye, uluslararası yardımı da içeren 4. seviye alarm ilan etmiş ve ülke genelinde 7 gün milli yas ilan edilmişti. Afetin hemen ardından etkilenen illerde çadır ve konteyner kent alanları belirlendi. Yaklaşık 1 milyon çadır sevk edildi ve 350 çadır kentte 645 bin çadır kurularak 2,5 milyon civarında afetzedeye geçici barınma imkanı sağlandı.
Kredi Yurtlar Kurumu (KYK) yurtlarında 477 bin 952 kişi, Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı yurt ve tesislerde ise 710 bin 266 kişi misafir edildi. Böylece toplam 1 milyon 188 bin 218 afetzede kamu tesislerinde geçici barınma hizmeti aldı. Ayrıca, 428 konteyner kentte 220 bin konteyner kuruldu ve buralarda 707 bin kişiye barınma sağlandı.
Konteyner alanlarında barınmanın yanı sıra beslenme, eğitim, sağlık ve sosyal alanlar da oluşturuldu. İhtiyaçlar doğrultusunda konteynerlere 105 bin vantilatör ve 149 bin 305 klima takıldı.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yürütülen hasar tespit çalışmaları kapsamında, 2 milyon 381 bin 888 bina ve 6 milyon 612 bin 685 bağımsız bölümde hasar tespiti yapıldı. Bu incelemeler sonucunda acil yıkılacak, ağır, orta hasarlı ve yıkık durumda 311 bin 440 bina ve 810 bin 902 bağımsız bölüm tespit edildi.
Acil yıkılacak ve yıkık durumdaki 60 bin 763 binanın enkazı 68 gün içinde tamamen kaldırıldı. Yıkımı gereken 200 bin 167 ağır hasarlı binadan 182 bin 773'ünün enkazı temizlendi. Böylece 18 ilde hacim bazında yaklaşık %97, bina sayısına göre ise %91 oranında enkaz kaldırma çalışması tamamlandı.
Hak sahipliğine ilişkin süreç de geniş kapsamlı bir çalışmayla yürütüldü. 18 il, 179 ilçe, 8 bin 474 mahalle ve 2 bin 472 köyü kapsayan hak sahipliği başvuruları, 30 Mayıs 2023'te başlayıp 211 günde tamamlandı.
Toplam 845 bin 371 talep değerlendirildi. 85 milyon evraktan oluşan dosyalar ilgili komisyonlarca incelendi ve 15 milyon sayfalık 70 bin komisyon kararı üretildi. Başvuruların %65'i e-Devlet, %35'i AYDES (Afet Yönetim ve Karar Destek Sistemi) üzerinden alındı.
Deprem konutlarının yapımında ise adeta bir "inşa seferberliği" yürütüldü. Bakanlık koordinasyonunda TOKİ, Emlak Konut GYO, Yapı İşleri Genel Müdürlüğü, Kentsel Dönüşüm Başkanlığı ve İller Bankası işbirliğiyle 11 ilde 174 ayrı alanda, 3 bin 481 şantiyede çalışmalar sürdürülüyor.
Yaklaşık 200 bin mimar, mühendis ve işçi sahada görev aldı. Bu süreçte ortalama saatte 23, günde 550 konut inşa edildi. İlk temel, depremin 15. gününde Gaziantep Nurdağı'nda atılırken, 45. günde ilk köy evlerinin teslimi gerçekleştirildi.
Bugüne kadar Malatya'da 68 bin 293, Kahramanmaraş'ta 51 bin 875, Adıyaman'da 38 bin 533, Gaziantep'te 29 bin 433, Hatay'da 98 bin 74, Elazığ'da 12 bin 326, Adana'da 11 bin 381, Osmaniye'de 9 bin 200, Kilis'te 2 bin 261, Diyarbakır'da 16 bin 319, Şanlıurfa'da 12 bin 96, Bingöl'de 62, Kayseri'de 64, Tunceli'de 97 ve Sivas'ta 164 olmak üzere, 11 ilde toplam 350 bin 178 konutun anahtarları hak sahiplerine teslim edildi.
Son bir yılda tamamlanan 254 bin yeni konutla, 27 Aralık'ta toplam 455 bin konut ve iş yerinin hak sahiplerine teslim edilmesi hedefleniyor. Böylece deprem bölgesindeki inşa faaliyetlerinde önemli bir eşik geride bırakılmış olacak.
Bununla birlikte, bölgedeki Yerinde Dönüşüm Projesi kapsamında talep toplama ve değerlendirme aşaması da tamamlandı.
Şu ana kadar 121 bin bağımsız bölüm için destek sağlanırken, bunlardan 44 bin bağımsız bölümün inşası bitirilerek hak sahiplerine teslim edildi. Tüm bu çalışmalar, deprem bölgesinde hem kalıcı konut stokunun yenilenmesi hem de afetlere karşı daha dayanıklı şehirlerin inşası açısından kritik bir süreç olarak öne çıkıyor.