Konut kredisine talepler azalacak!

Merkez Bankasının 2011 yılı Ocak-Mart dönemi Banka Kredileri Eğilim Anketinin sonuçlarına göre, bankaların geçen yıldan beri sürdürdükleri işletmelere verilen kredilerdeki standartları sıkılaştırma eğilimi bu çeyrekte de tüm kredi türlerinde devam etti.

KONUT KREDİSİ TALEPLERİ AZALACAK
         
 2011 yılının ilk üç aylık döneminde bankalar, 2009 yılının ikinci
 çeyreğinden beri sıkılaştırma bildirmedikleri konut kredileri standartlarını
 sıkılaştırmaya başlarken, buna neden olarak fon maliyetleri ve bilanço
 kısıtlamalarını gösterdi. Bankaların gelecek dönem için öngörüsü, konut kredileri
 standartlarındaki sıkılaştırmanın artarak süreceği yönünde oldu. Ocak-Mart 2011
 döneminde, bankaların önceki dönemlerin aksine konut kredilerine uyguladıkları
 koşul ve kurallarda da sıkılaştırmaya gittikleri görüldü. Bu dönemde bankalar
 krediler üzerindeki teminat oranını ve ortalama krediler üzerindeki kar marjını
 artırmaya başlarken, son dönemlerde beklentilerin üzerinde artışlar gözlenen
 konut kredileri talebinin artış hızı bu dönemde yavaşlayarak beklentilerin
 altında kaldı ve bunda en etkili faktör konut alımı dışındaki tüketim
 harcamalarındaki artış oldu. Konut piyasasına ilişkin beklentiler ile tüketici
 güveninin konut kredisi talebi üzerindeki olumlu etkileri de bu dönemde azaldı.
 Bankalarda 2011 yılının ikinci çeyreğinde konut kredisi talebinin azalmaya
 başlayacağı beklentisi hakim.
        
 Ocak-Mart 2011 döneminde taşıt kredilerine uyguladıkları standartlar
 üzerinde fon maliyetleri ve bilanço kısıtlamalarının sıkılaştırıcı yöndeki
 etkisine rağmen bankaların tamamı, beklentilere uygun şekilde standartları
 değiştirmemeyi tercih etti. Ankete katılan bankalar, rekabet baskısı ya da risk
 algılamasına ilişkin faktörlerin standartların temelde aynı bırakılmasında etkili
 olduğunu düşünüyor. Koşul ve kurallar açısından, taşıt kredilerinde de konut
 kredilerine benzer şekilde son dönemlerde ortalama krediler üzerindeki kar
 marjını kısmayı tercih eden bankaların, bu dönemde marjı artırmaya başladığı
 görüldü. 2010 yılı boyunca beklentilerin çok üzerinde artışlar gerçekleşen taşıt
 kredileri talebi, 2011 yılı ilk çeyreğinde de beklentilerin üzerinde artış
 gösterdi ancak talep artışı 2010 yılı son çeyreğine göre oldukça yavaşladı. Bu
 yavaşlamada, krediler üzerindeki vergi ve benzeri yüklerin olumsuz etkisi kadar
 taşıt piyasasına ilişkin beklentilerin talep üzerindeki olumlu etkisini büyük
 ölçüde yitirmesi de rol oynadı. Taşıt kredileri talebi artışındaki yavaşlamanın
 önümüzdeki dönemde de süreceğini öngören bankalar, yine de talepte artış
 beklentisi içerisinde.
         

 Merkez Bankası tarafından hazırlanan ve 2011 yılının Ocak-Mart dönemini
 kapsayan Banka Kredileri Eğilim Anketi sonuçları açıklandı. Ankete göre, bu
 dönemde standartları etkileyen faktörlerden diğer bankaların rekabeti haricindeki
 tüm faktörlerin bankaları standartların sıkılaştırılması yönünde etkilediği ve bu
 dönemdeki sıkılaştırma eğiliminde sermaye yeterliliği ile ilgili kısıtların en
 kuvvetli etkiyi oluşturduğu görüldü. İşletmelere verilen kredilerin koşul ve
 kurallarından ortalama krediler üzerindeki kar marjını kısmayı ve faiz dışında
 alınan ücret ve komisyonları azaltmayı bu dönemde de sürdüren bankalar, kredi
 sözleşmesi özel koşullarını sıkılaştırmaya başladı.
        
 Nisan-Haziran 2011 dönemi için bankaların, başta büyük işletmelere
 verilen krediler olmak üzere tüm kredi türlerinde standartların gevşetileceği
 beklentisi içerisinde oldukları belirlendi. 2011 yılının ilk çeyreğinde
 işletmelerin kredi talebindeki artışın beklentiler doğrultusunda sürdüğü ve en
 yüksek artışın küçük ve orta ölçekli işletmelerin kredi talebinde olduğu
 gözlenirken, bu dönemde işletmelerin uzun vadeli kredi talebinin, kısa vadeli
 kredi talebine göre daha fazla arttığı görüldü. Talep artışındaki temel etken bu
 dönemde de işletmelerin stok artırımı ve işletme sermayesi gereksiniminden
 kaynaklanan finansman ihtiyaçları olurken, 2011 yılı ikinci çeyreği için
 bankaların beklentileri, talepteki artışın yavaşlayarak da olsa süreceği ve en
 çok küçük ve orta ölçekli işletmelerin kredi talebinin artacağı şeklinde
 gelişti.
        
KREDİ STANDARTLARI GEVŞETİLDİ

 2011 yılının ilk çeyrek dönemi için bankalar diğer bireysel kredilere
 uygulanan standartların değişmeyeceği beklentisinde olmasına rağmen standartların
 gevşetildiği görülmekte. Standartların gevşetilmesinin ardındaki tek etken, diğer
 bankaların rekabetinden kaynaklanan rekabet baskısı oldu ve diğer bireysel
 kredilerde beklenti gelecek dönemde de standartların gevşetileceği yönünde. Diğer
 bireysel kredilere uygulanan koşul ve kurallardan ortalama krediler üzerindeki
 kar marjı konut ve taşıt kredilerinde olduğu gibi bu dönemde artırılmaya
 başlanırken, teminat ve vade koşulları da esnetildi. 2011 yılı ilk çeyreğinde
 diğer bireysel kredilere yönelik talep yine beklentilerin üzerinde bir
 gerçekleşme ile artışını sürdürdü. Ancak talepteki artış bir önceki dönemin
 altında kaldı. Talep artışında, dayanıklı tüketim mallarına yapılan harcamalardan
 kaynaklanan finansman ihtiyaçlarındaki artış ile tüketici güveni etkili oldu. Bu
 dönemde talebi daraltan faktörler olarak, banka kredilerine alternatif finansman
 kaynaklarının kullanımındaki artış gösterildi. Bankalar önümüzdeki dönemde, diğer
 bireysel krediler talebinde de taşıt kredilerinde olduğu gibi yavaşlayan bir
 artış öngörüyor.
AA