Borçlunun malı yoksa icra nasıl yapılabilir?

Posta köşe yazarı Tamer Heper, bugünkü yazısında bir okuyucusunun 'Babamın üzerine olan dükkandaki kiracıyı yasalar çerçevesinde (kirasını ödemediği için) tahliye ettik. Borçlarını icra yoluyla almak istedik, üzerine kayıtlı bir toplu iğne olmadığı için tahsil edemedik. Bu durumda ne yapabiliriz, herhangi bir cezai müeyyidesi yok mu?' sorusuna cevap verdi. İşte Tamer Heper'in yazısı...

Babamın üzerine olan dükkandaki kiracıyı yasalar çerçevesinde (kirasını ödemediği için) tahliye ettik. Borçlarını icra yoluyla almak istedik, üzerine kayıtlı bir toplu iğne olmadığı için tahsil edemedik. Bu durumda ne yapabiliriz, herhangi bir cezai müeyyidesi yok mu? l Ö.Y.

***

Evet yapacak bir şey de yok, cezai müeyyidesi de yok. Köşemi takip edenler hatırlayacak, kesinleşmiş icra takibine muhatap olmuş borçludan tahsilat yapabilmek için, borçlunun ya parası olacak veya malı. Şayet bunlar var ise alacak bunlara haciz tatbik edilerek tahsil edilir.

Bunların hiçbiri yoksa yapacak bir şey yoktur. Bir iki ihtimalden söz edeyim. Mesela borçlu bir yerde çalışıyor olsaydı bu halde işyerine bildirim yapılıp maaşına (ücretine) haciz tatbik edilirdi. Okuyucumun anlattığı olayda kiracı esnaf, şayet alacaklı olduğu birileri tespit olunursa bu para onlardan talep edilir.

İcra müdürlüğü bir tezkere göndererek, borçlarını eski kiracıya değil (borçluya değil), icra dairesine ödemeleri istenir veya takip dosyası açık bekletilir, bir gün bir malı olduğu tespit edilirse ona haciz tatbik edilir. Netice itibarıyla malı mülkü bulunmayan biri aleyhine yapılan icra takibi sonuçsuz kalmaya mahkumdur.

***

Peki cezası yok mu? Malının olmaması ceza konusu değil. Ancak icra dairesine yalan beyanda bulunursa veya taksitle ödeme taahhüdünde bulunur da taksitlerini aksatırsa veya kendisine yed-i emin sıfatı ile bırakılan hacizli malı kaçırırsa hapis kararı verilebilir. Bunlar özel durumlardır, bunların hiçbiri yoksa ve borçlunun gerçekten de hiçbir malvarlığı bulunamıyor ise herhangi bir cezası da yoktur.