Ev almayı düşünenler dikkat! Konut kredisi faiz oranları düşecek mi?

Piyasaların merakla beklediği Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası aralık ayı faiz kararı belli oldu. TCMB faizi yüzde 50'den yüzde 47.50'ye düşürdü. TCMB 22 ay sonra ilk defa faiz indirirken, söz konus kararın konut kredilerini nasıl etkileyeceği de pek çok kişi tarafından merak ediliyor. 

Prof. Dr. Ali Hepşen bugünkü yazısında konut kredilerinde beklentileri kaleme aldı. Hepşen yazısında senenin 2. yarısında konut kredi faiz oranlarında önemli gevşeme olsa da BDDK’nın özellikle konut kredilerinde uyguladığı sıkı tedbirleri devam ettireceğini kaydetti.

İşte Prof. Dr. Ali Hepşen’in o yazısı..

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası geçtiğimiz ay çok önemli bir ra­poru bizlerle paylaştı: Finansal İstikrar Ra­poru. Söz konusu bu rapor konut kredileri ve genel kredi piyasalarında yaşanan gelişmelere ilişkin kapsam­lı bir değerlendirme sunuyor… Önce genel bir değerlendirme, daha sonrasında detaylar ve beklentiler…

Ülkemizde uygulanan sıkı para politikası ve makroihtiyati önlemler, kredi büyümesi­ni de kontrol altına alarak finansal istikrarı ve dezenflasyon sürecini desteklemeyi hedefliyor… Söz konusu bu süreçte konut kredileri de diğer bireysel kredi türleri gibi sıkılaştırıcı politika­ların etkisi altında kalmış durumda…

Herkesin malumu; 2023 yılının Ağustos ayında Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından alınan sıkılaştırıcı önlemler, konut kredi piyasasını belirgin bir biçimde etki­ledi. Alınan bu tedbirler kapsamında kredi/değer oranlarına getirilen sınırlamalar ve yüksek faiz oranları, konut kredisi kullanımını da­ralttı.

Yaşanan bu durum, hem konut alımı için kullanılan ipotekli satışları hem de genel konut talebini sınırlayıcı bir etki de yarattı. Bu bağlamda, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın raporunda da sıkı pa­ra politikasının ve makroihtiyati çerçevenin kredi büyümesini kontrol altına aldığı ve söz konusu bu durumun iç talepteki dengelenmeyi destek­lediği belirtiliyor.

Bu yılın ilk yarısında bireysel kredi büyümesi genel olarak ihtiyaç kredileri ve bireysel kredi kartları kaynaklı gerçekleşti. Konut kredilerinde de senenin 2. yarısın­da sınırlı bir artış görüldü. Söz konusu bu artış, yüksek faiz oranları ve sıkı mali düzenlemelere rağ­men konut talebindeki kısmi toparlanma­yı yansıtıyor. Aslında sıkılaştırıcı tedbir or­tamında kredi kullanabilme imkanı olanlar, gelecek dönemlerde konut fiyatlarında olası yükseliş ihtimali düşünerek bugünden talep yaratır bir durumda geldiler.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun konut satışlarına ilişkin verileri de kredi piyasaları ile güçlü bir ilişkiyi or­taya koydu. Özellikle ipotekli sa­tışların toplam konut satışlarına oranındaki değişim, kredi faiz oranları ve düzenleme­lerden de doğrudan etkileniyor.

Bu yılın ilk çeyreğinde ipotekli satışlar, faiz oranlarının yüksek seyretmesi sebebiyle düşük kaldı. Fakat senenin ilerleyen dönemlerinde, ipotekli satışlarda sınırlı bir toparlanma görüldü. Yaşanan bu durum, konut kredisi piyasasında likidite koşullarının kademeli olarak iyileştiğini ve kredi erişiminin talebi desteklemeye başla­dığını gösteriyor.

Gelelim yeni yıl beklentilerine… 2025’te konut kredilerinin durumu, mevcut politikaların devamlılığı, makroekonomik koşullar ve sektörel dinamikler tarafından belirlenecek gibi duruyor.

1- Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Düzenlemeleri ve Kredi Dina­mikleri: 2023 ve 2024 senelerinde uygu­lanan sıkılaştırıcı makroihtiyati önlemlerin etkisi, 2025’te  kredi büyümesi üzerin­de belirleyici olacak. Kredi/değer oranla­rına ilişkin düzenlemelerin gevşetilmesi halinde konut kredilerindeki büyüme de hızlanabilir. Fakat söz konusu bu düzenlemelerin devam etmesi, kredilere erişimi de sınırlayarak bü­yümeyi baskılayabilir. Şahsi görüşüm, senenin 2. yarısında konut kredi faiz oranlarında önemli gevşeme olsa da Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun özellikle konut kredilerinde uyguladığı sıkı tedbirleri devam ettireceği yönünde.

2- Konut Talebi: 2025’te ekonomik toparlanma hızlanırsa, toplam konut satışlarında  ve ipotekli satışlarda artış görü­lebilir. Özellikle tüketici güveninin artma­sı, konut talebini de destekleyici bir rol oyna­yacaktır.

3- Gayrimenkul Piyasasında Yapısal Dönüşüm: Yeni yılda konut piyasa­sında arz-talep dengesizliklerinin kredile­rin yönünü belirleyeceği de muhakkak. Yeni konut arzının artışı, krediye olan talebi des­tekleyebilir fakat, elimizdeki mevcut ruh­sat verileri 2025’te arz artışının kolay olmayabileceğini bize gösteriyor.

4-Ekonomik Büyüme ve Dezenflasyo­nun Rolü: Tabi ki, ekonomik büyüme oranlarının yükselmesi ve dezenflasyonun kalıcı duruma gelmesi, konut kredisi piyasası­nı olumlu şekilde etkileyecek. Büyüyen bir ekonomi, tüketici gelirlerini artırarak kredi geri ödeme kapasitesini desteklerken, borç­lanma maliyetlerinin de azalmasına neden olabilir fakat jeopolitik riskin arttığı bugünler­de büyüme beklentileri açısından da işler kolay olmayacaktır.

Hakimlere ve savcılara da kira hukuku eğitimi verilecek! Kira davaları hızlanacak! 

2013’te 1 milyon 157 bin olan konut satışları 2024’te 1.5 milyona yaklaşacak!

Sıfır konut satışları 74 şehirde arttı!