Şehirleşme ve küçük konut modeli aile dinamiklerini değiştiriyor!
Türkiye'nin nüfus artış hızının kendisini yenileme eşiğinin altına inmesi, evlenme ve daha fazla çocuk sahibi olma gibi hususlar üzerinde şehirleşme ve konut modellerinin etkisini de gündeme getirdi.
Türkiye’de nüfus artış hızının kendini yenileme sınırının altına inmesi, aile yapısı ve çocuk sahibi olma eğilimlerinde şehirleşme ve konut modellerinin etkisini yeniden gündeme taşıdı.
Konu ile ilgili olarak paylaılan detaylara göre İstanbul Medeniyet Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Mahmut Hakkı Akın, şehirleşme ile demografi arasındaki ilişkiye dikkat çekerek, konut yapısının bu değişimde önemli bir rol oynadığını belirtti.
Verilen bilgilere göre Prof. Dr. Akın, büyük şehirlerdeki hızlı nüfus artışının aile bağlarını ve mahalle kültürünü zayıflattığını, toplumsal dayanışmanın giderek azaldığını ifade etti.
Türkiye’de evlilik, boşanma ve doğurganlık oranlarındaki değişimin, toplumsal dönüşümün bir sonucu olduğunu vurgulayan Akın, doğurganlık oranındaki düşüşün “demografik kriz” olarak nitelendirildiğini söyledi.
Konut modellerinin de bu dönüşümde etkili olduğuna işaret eden Akın, özellikle yüksek katlı ve küçük dairelerin yaygınlaşmasının aile içi ilişkiler ve çocukların psikolojisi üzerinde yeni sorunlar doğurabileceğini dile getirdi.
Akın, “Konut meselesine sadece teknik bir açıdan değil, sosyolojik ve psikolojik boyutlarıyla da yaklaşmak gerekiyor. Mutlu ve sağlıklı bir aile yapısı için yaşam alanlarının da buna uygun olması şart,” dedi.

Şehir planlaması ve kentsel dönüşüm projelerinde geleneksel aile yapısının ve mahalle kültürünün korunmasının önemine değinen Akın, konut ihtiyacının karşılanmasında bir arada yaşamı ve akrabalık ilişkilerini güçlendirecek modellerin geliştirilebileceğini vurguladı.
Küçük konut tiplerinin yaygınlaşmasının aile dinamiklerini değiştirdiğini belirten Akın, çocuk sayısındaki azalmanın nedenleri arasında ev hanımlığının büyükşehirlerde zorlaşması, eğitim seviyesinin yükselmesi ve 1+1, 2+1 dairelerin artışını gösterdi. Ekonomik kaygıların da ailelerin çocuk sahibi olma kararlarını etkilediğini ifade etti.
Prof. Dr. Akın, “Demografi ve ailedeki değişimi anlamak için çok sayıda faktörü birlikte değerlendirmek gerekiyor. Kadın-erkek rollerindeki değişim, şehir hayatı ve yeni konut modelleri bu sürecin önemli parçaları,” diye konuştu.
Anadolu’nun geleneklerinde komşuluk ilişkilerinin çok önemli bir yere sahip olduğunu hatırlatan Akın, günümüzde ise daha yalıtılmış yaşam alanlarının ve bireyselleşmenin öne çıktığını belirtti.
Akın ayrıca, mahalle hayatının dönüşümünün, şehirleşme ve dijitalleşmeyle birlikte toplumsal yapıda kalıcı değişikliklere yol açtığını sözlerine ekledi.