Arsa yatırımı mı, tarla yatırımı mı?
Özellikle sosyal medyada çok takip edilip çok sorulan Remax 7tepe ofisinde arazi yatırım uzmanı olarak çalışan Mert Başaran'la sektörü konuşmak için bir araya geldik.
S:Arsa,Arazi sevdanız nereden geliyor?
C:Yıllarca ,DHL, ARKAS, AVEA, Kuehne Nagel gibi global firmalarda önce satış sonra Satış müdürü olarak çalıştım. Ama bu surelerde tüm arkadaşlarım ev alırken ben paramı küçük küçük araziye yatırdım. İlk tarlamı babamın desteği ile o zaman dağ bası olan Gebze’de 20 yasında 3.000 (üç bin)dolar gibi komik bir paraya aldım. Şuan 41 yasındayım tutsam orası 3 milyon USD idi. Neyse...
S:Peki profesyonel olarak bu işe ne zaman başladınız?
C:Yıllar boyu küçük küçük almaya devam ettim. Kocaeli Sevindkili bölgesinde yıl 2008 maaşım 5000 TL ile 2000 TL 1 donum yerler aldım, sonra yıl 2015 her gün sabah 7 de kalk 2 saat trafiğe gir çok mutsuzum, toplantılar, sunumlar tansiyon hastalığı başladı aradım bölgedeki emlakçıyı benim arsalar ne ediyor diye bazı yerler 50-70 kat artmış dedim artık emekli olup kurumsal hayatı bırakabilirim.
S:Çok zengin oldunuz herhâlde?
C:Yok beni bilen bilir çok mütevazi yasarım, çok az harcayarak idare edebiliyorum o yüzden elimdeki para ve arsalar bana yetecek dedim ve bıraktım. Bıraktığımda çok iyi bir maaş ve şirket arabam vardı.
S:Kurumsal hayatı bıraktığınızda en çok nerede zorlandınız?
C:En zorladığım hayatımda hiç araba almamıstım arabaya para vermek ve sonra ona benzin doldurmak çok zor geldi. Dile kolay tam 15 yıl bunlara para vermemiştim.
S:Neden arazi yatırımı?
C:Dunyada üretilmeyen tek şey arsadır, âmâ nüfus artmaya devam ediyor. Dolayışı ile iktisattaki en temel kural fiyatı arz ve talep belirler, arz sabit kalıyor âmâ talep sürekli artıyor ise o zaman fiyatta artmaya devam edecektir.
S:Peki nereden arazi alalım?
C:Spesifik bölge vermek istemiyorum ama nüfusun normal üzerinde arttığı devletin büyük projeler yaptığı yerlerde arazi alanlar hayal edemeyecekleri karları etmeye devam edeceklerdir.
S:Sizin uzmanlık bölgeniz neresi?
C:Ben çoğu insanın aksine bir bölgede uzmanlaşmam tüm bölgelerle ilgilenirim,20 yasından beri bu işin içinde olduğum için hemen hemen her bölgede işlem yapmışlığım var bu nedenle donem dönem bölgeleri değiştiririm. Bazen Çanakkale’ye girerim bazen orada fiyatlar artar Balıkesir’e geçerim orada artar Kocaeli’ne geçerim. Yani fırsat nerede ise ben oradayım, ticarette saplantı olmaz, hiçbir bölgeye saplantım yok.
S:Arsa mı, tarla mı?
C:Guzel soru ama bunun cevabı müşterinin risk ve karakter profilinde gizli. Benim çalışma sistemin önce müşteriye sorduğum bazı sorular var bununla risk ve beklenti profilini anlamaya çalışıyorum. Eğer 3 yıl sonra satmak isteyen daha önce hiç tarla almamış risk sevmeyen müşteri ise imarlı arsa; 5 yıl ve üzeri beklerim ama yüksek kar kazanmak isterim risk almayı severim derse tarla derim. Bunu ölçümlediğimiz bir kaç sorumuz var ona göre bölge secimi yapıyoruz.
S:Nasıl?Her müşteri için farkı bölge mi seçiyorsunuz?
C:Her müşteri için değil ama profillere göre farklı analiz gerekiyor. Gidip yeri göreyim ,projeler son asamaya gelmiş olsun en kotu ev yapar otururum diyen konservatif müşteri için İstanbul’un dibi Kocaeli sevindeki çıkısı bölgesi; düşük fiyatlı yer olsun projeler yeni başlamış olsun ama çok kazanayım diyen müşteri için Kütahya bölgesi diyebiliyoruz.
S:Peki müşteriler niye sizin ile çalışşın? Farkınız nedir?
C:İlla benim ile çalışsınlar diye bir tavsiyem yok bu işi düzgün yapan çok kaliteli arkadaşlarda var onlarla da çalışabilirler ama mutlaka işinde uzman biri ile çalışmalılar. Benim farkım çok uzun yıllar kurumsal hayatta çalıştığım için onların korku ve endişelerini anlayabiliyorum ve empati yaparak çözüm sunabiliyorum. Birde yaşım 41 tam 21 yıldır bu işin içinde olduğum için ciddi bir tecrübem var bunu da paylaşmak fark yaratmama neden oluyor. Buna ek olarak bu işi yıllardan beri başarı ile yapan ülkenin sayılı ofislerinden biri olan Remax 7tepe'de çalışmak müşterilerimiz için diğer bir avantaj.
S:Boyle bir marka altında olmak size dolayısı ile müşteriye ne faydası var?
C: 1-Bir müşterinin tek başına 10 donum için fiyat alması ile bizim ofis olarak 1 milyon m2 yer için fiyat almamız arasında ciddi bir satın alma farkı oluyor. Dolayışı ile bizim ile çalışan bizim satın alma gücümüz ile uygun fiyata yer alabiliyor.2- Biz tüm bölgelerin imar planlarını, yapılacak projeleri en ince detaylarına kadar inceliyoruz ve o bölgeler arasında arasında en çok prim yapacak lokasyonu ortaya çıkarıp müşterilerimizle paylaşıyoruz.3-Arazi alırken tapu temiz mi? Üzerinde ipotek haciz var mı? Sit alanı mı? Altında boru hattı ,üstünde yüksek gerilim var mı? Su havzası mı gibi bir suru teknik detay var dolayısı ile urunu aldığınız kurumun güvenilir olması, bir marka olması çok önemli. Bin liralık telefon alırken insan marka bir dükkândan alırken yüzbinlerce liralık yatırımı kendi basına yapması rasyonel bir davranış olamaz.
S:Doviz veya faizi rakip görüyormuşsunuz?
C:Ben görmüyorum çünkü elimdeki datalara göre dolar uzun vadede değil arsayı enflasyonu hatta asgari ücreti bile yenememiştir. Size söyle basit bir data vereyim 2001 yılında dolar 1.6TL idi bugün 5.3TL 3.5 kat artmış aynı donemde asgari ücret 120 TL idi bugün 2000 TL 16 kat artmış. Bir başka data ben öğrenci iken okuduğum okul 1000 USD idi bugün aynı okul 6000 USD. Tüm buna onlarca veri eklerim ki dolar değil araziyi enflasyonu yenmemiştir. İsteyen bana özelden son 30-40 içinde aldığı arsa yada evin fiyatını yollasın dolar bazı bakalım zarar eden var mı? İmkânsızdır...O yüzden arazinin rakibi dolar değil yine başka bölgedeki arazidir. Benim hastalığım istatistik son 50 yılın tüm rakamları mevcut bu tip sorularınız için bana 0553 124 49 21 nolu telefondan her zaman ulasabilirsiniz, ınstagram ise /investinnland/...
