İntifa hakkının kaldırılması! 24-09-2013

İntifa hakkı bir gayrimenkul üzerindeki yararlanma ve kullanım hakkının gayrimenkul sahibi tarafından bir başkasına verilmesinde ortaya çıkan ayni bir haktır. Peki intifa hakkın kaldırılması hangi durumlarda mümkündür?

İntifa hakkı genelde mirasın eş ve çocuklar arasında bölüşümü sırasında, eşin intifa hakkını seçmesi halinde mirasın yarısına sahip olabilmesinde kendini gösterir. Gerçek kişilerde intifa hakkın süresi sahibi ölene kadardır. Tüzel kişilerde bu haktan süre belirtilerek yararlanabilirler. Tüzel kişilerde intifa hakkının süresi en fazla yüz yıldır.

İntifa hakkı üç şekilde kurulur:

1-Kanundan doğan intifa hakkı.

2-Sözleşmeyle kurulan intifa hakkı.

3-Mahkeme kararıyla kurulan intifa hakkı.

İntifa hakkının kaldırılması yani intifa hakkının feshi nasıl mümkündür?

İntifa hakkının kaldırılması yani sona ermesi bir kaç şekilde mümkün olabilir.

1- Taşınmazın ortadan kalkması durumunda:

Bu konuyu biraz açacak olursak, Sözkonusu taşınmaz yangın, su basması, deprem vs. sebeplerle tamamen ortadan kalkarsa veyahut yararlanılamayacak derecede harap olursa intifa hakkı sona erer. Taşınmazın tamamen ortadan kalkması halinde, intifa hakkı terkin edilmeden sicil dışı sona ermiştir. Terkinin ancak açıklayıcı görevi vardır.

2- Taşınmazın kamulaştırılması durumunda:

Medeni Kanun madde 798 uyarınca; Malik, yararlanılamayacak derecede harap olan intifa konusu malı yararlanılacak hale getirmekle yükümlü değildir; getirirse intifa hakkı yeniden kurulmuş olur.

Sigorta ve kamulaştırma gibi durumlarda intifa hakkı, hakkın konusu yerine geçen karşılık üzerinde devam eder.

3- Mahkeme kararı durumunda:

İntifa hakkı sahibi, malike karşı terkin borcu altında ise ve terkinden kaçınırsa, malik, terkini talep eden dava açabilir. Mahkeme kararı ile intifa hakkı, sicil dışı yani tarkinden önce sona ermiş olur.

4- Taşınmazın kullanım süresinin dolması:

Belirli bir süreyle kullanılan gayrimenkulün intifa hakkı sürenin dolması sebebiyle sona erer.

5- Cebri İcra:

İntifa hakkı sahibinin söz konusu gayrimenkulden önce gelen bir taşınmaz rehni bulunuyorsa, borcun ödenmemesi sebebiyle rehnin paraya çevrilmesi halind eintifak sona erer.

6- İntifak sahibinin ölümü:

İntifa kurulan kişinin ölümüyle intifa hakkı da sona erer. İntifa hakkı ayrılmaz bir biçimde kişiye bağlı olduğundan mirasçılarına geçmez.

7- Terkin yoluyla kaldırılması:

İntifa hakkı sahibinin geçerli ve yazılı terkin beyanıyla de bu hak sona erer.Bu halde terkinin rolü açıklayıcı değil, “sona erdirici”dir. Bu nedenlerle, vazgeçme (feragat) sözleşmesi intifa hakkını terkin dışı sona erdirmez. Hak sahibinin terkine yazılı muvafakat beyanı aranır.

İntifa hakkı bu sebeplerin dışında sona erdirelemez ve kaldırılamaz.