İşte deha mimar Zaha Hadid'in sırrı!
Mimarinin temeli olan bütünlük anlayışına karşı çıkan Hadid, binaların dış cephesini yüzey oyunlarıyla kaydırdı. Yeni bir akım başlattı.
Zaha Hadid tarihine adını yazdıran sıra dışı bir mimar. Estetiğin ve bilimin sınırlarında gezindi. Sanatın babası deyimiyle mimarinin kurallarını değiştirdi. Edebiyatın Nobel’ine eşdeğer Pritzker Mimarlık Ödülü’nü kazanan ilk ve tek kadın olan Hadid, geçen yıl 31 Mart’ta hayata gözlerini kapattı. Bugün sanat dünyası onu anmak yerine estetiğe bakış açısını canlı tutmak için sergiler düzenliyor. Biz de sizi bir efsanenin hayatıyla başbaşa bırakıyoruz.
Onu işe alan şirketin patronu oldu
Zaha Hadid’in hikayesi 1950’de Bağdat’ta başlıyor. Iraklı siyasetçi babası Saddam Hüseyin rejiminin başlamasıyla ailesiyle ülkeden göç etti. Beyrut’ta matematik bölümü mezunu olan Zaha Hadid 1972’de Londra’ya yerleşti ve mimarlık eğitimine başladı. Hadid’in ileride onun ‘dekonstrüktivizmin kraliçesi’ olarak anılmasını sağlayacak çizgisi okul yıllarında gelişti. Mezun olduğu yıl 1977’de çalışmaya başladığı Office For Architects firmasının kısa süre sonra ortağı olacağını aklından bile geçirmemişti.
‘Kağıt mimarı’ dediler
Bir yapıyı oluşturan bütünlük anlayışının temellerini yıkan Hadid, yüzey oyunlarıyla dış cepheyi kaydırırdı. Onun imzası olan eğriler ve dalgalar ün ve saygınlık kazandırsa da yıllarca adı ‘kağıt mimarı’ olarak kaldı. 1995 yılında Cardiff Bay Opera Evi tasarımının birinci olmasıyla kariyer yıldızı parladı.
Kariyerinin 20’nci yılında keşfedildi
Mesleğinin 20’nci yılında Hadid’in dehası anlaşıldı. Katar’daki Dünya Kupası Stadyumu’ndan Çin, Rusya, Meksika, Miami’deki pek çok kuleye, kültürel projeye kadar portföyü vardı. 2004’te aldığı Pritzker Mimarlık Ödülünü alan ilk ve tek kadın sanatçı oldu. Forbes’un dünyanın en güçlü kadınları arasında gösterdiği Hadid UNESCO’nun ‘Barış için Sanatçı’ ödülünü aldı. İki önemli eserinden bahsedecek olursak eğer Almanya ve Wolfsburg Phaeno’daki Bilim Merkezi ve Bakü’deki Haydar Aliyev Kültür Merkezi’dir.
Tavizsiz agresif!
Hadid, elemanı olduğu şirketin ortağı olmuştu. Bunun yanında Londra’da 400 kişinin çalıştığı ‘Zaha Hadid Architects’ firmasını kurdu. Patrik Schumacher ile ortak oldu. Çalışanlarına göre Hadid, agresif ve zor bir kişilikti. O ise “Sevilmek gibi bir derdim hiç olmadı” demişti. Erkeklerin hakimiyetindeki bir meslekte Orta Doğulu kadın olarak var olmasıyla övündü. Hadid’in müşterileriyle de arası iyi değildi. Tavizsiz ve uzlaşmaz kişiliğini dengeleme görevi ortağınındı. Moda anlayışıyla da kendini özel bir alanda konumlandırmayı başaran Hadid’in yapacağı çok iş vardı. Ama 31 Mart 2016 gecesi 65 yaşında yakalandığı bronşit yüzünden hayatını kaybetti. Geriye bir mimari imparatorluk, ilham veren eserler ve ‘Starchitect/Mimarinin yıldızı’ olarak anılmasını sağlayacak bir efsane bıraktı.
Mimarinin temeli olan bütünlük anlayışına karşı çıkan Hadid binaların dış cephesini yüzey oyunlarıyla kaydırdı. Yeni bir akım başlattı.
Star
