Kuru mülkiyet ve intifa hakkı! 26-09-2013

En çok sahibinin ömrüyle sınırlı olan intifa hakkı, sahibine bir başkasına ait olan taşınmaz üzerinde kullanma ve istifade etme hakkını verir. Kuru mülkiyet ve intifa hakkı kavramları haberimizde..

Kuru mülkiyet ve intifa hakkı

Taşınmazın mülkiyetini kuru (çıplak) mülkiyet ve intifa (yararlanım) hakkı olarak ikiye ayırabiliriz. Öncelikle kuru mülkiyet sahibi olup ta intifa hakkı sahibi olmayan kişinin haklarını sıralayalım. Kuru mülkiyet sahibinin hakları Medeni Kanun'un 807, 808, 809 ve 810. maddelerinde şöyle yer alıyor:

a. Gözetim

MADDE 807.- Malik, hakkın konusu olan malın hukuka aykırı ya da niteliğine uygun düşmeyen kullanılış biçimine itiraz edebilir.

b. Güvence isteme

MADDE 808.- Haklarının tehlikeye düştüğünü ispat eden malik, intifa hakkı sahibinden güvence isteyebilir.

İntifa hakkının konusu tüketilebilen şey veya kıymetli evrak ise, malik tehlikenin ispatına gerek olmaksızın teslimden önce de güvence isteyebilir.

Kıymetli evrakın güvenilir bir yere tevdi edilmesi güvence yerine geçer.

c. Bağışlamada güvence

MADDE 809.- İntifa hakkı kendisinde kalmak üzere yapılan bağışlamalarda bağışlayandan güvence istenemez.

d. Güvence verilmemesinin sonuçları

MADDE 810.- İntifa hakkı sahibi, kendisine tanınan uygun süre içinde güvence göstermez veya hakkın konusu olan malı malikin itiraz etmesine rağmen hukuka aykırı şekilde kullanmaya devam ederse; sulh hâkimi, yeni bir karara kadar intifa hakkı sahibinin zilyetliğini kaldırarak hakkın konusunu atayacağı bir kayyıma tevdi eder.

İntifa sahibinin hakları ise şöyle; intifa hakkı sahibi sözleşmede süre belirtilmediyse ömrü boyunca bu hakkın sahibi oluyor. İntifa hakkı sahibi mülkiyetin kullanımını bir başkasına kiraya verebiliyor ancak satış ya da ipotek işlemleri gerçekleştiremiyor.

İntifa hakkı, gayrimenkulün eş ve çocuklar arasında taksimi sırasında eğer eş intifa hakkını seçerse, mirasın yarısına sahip olabilmesinde kendini gösteriyor.

Tüzel kişilerde intifa hakkı sahipliğinin süresi en çok 100 yıl oluyor.

Kuru mülkiyete sahip olmayan ancak intifa hakkı olan kişiler bu durumu tapu kütüğüne tescil edebiliyor. Mülkiyet hakkı gibi görünen intifa hakkı gayrmenkulün mülkiyetliğini devretmek dışında her türlü tasarrufu yapılabiliyor.