Lisanslı emlak müşavirliği ve komisyonculuğu yasa tasarısı Meclis'te!

Gayrimenkul sektöründe yaklaşık 5 yıldır çıkan birçok yasanın varlığına rağmen sektörün belki de en önemli temsilcileri niteliğindeki emlakçıların bir hukuki güvence ve statüye sahip olamamaları yadırganır bir hale gelmiştir. 

Lisanslı Emlak Müşavirliği, Emlak Müşavirliği Şirketleri ve Emlak Komisyonculuğu yasa tasarısı geçtiğimiz yıl sonunda meclise sunuldu ve yasalaşmayı bekliyor. Bu konuda ülkemizde bu konuya emek veren, yatırım yapan birçok emlakçı arkadaşımız artık bu işin sonlanmasını beklemektedir. Yurt dışına emlak satmak için mütekabiliyet yasasını değiştirdiğimiz, yabanılar yasasında emlak edinme nedeniyle 1 yıl oturma hakkı tanıdığımız, kentsel dönüşüm yasası ile yeni bir dönüşme girdiğimiz bu dönemde devlet ve sektör artık aracı olan emlakçı dostlarımızın sesine kulak vermelidir. Bu yasanın çıkması sadece emlakçılar için değil onlarla çalışacak olan inşaat yapımcıları, geliştiriciler, yabancı yatırım şirketleri ve vatandaşlarımız açısından çok büyük önem arz etmektedir. 

Peki meclise sunulan yeni yasa tasarısı neleri düzenliyor;

a) Artık tüm emlakçılar emlak müşaviri veya emlak komisyoncusu olsun lisans almak zorundadırlar. Lisans sahibi  olmak için de bir takım kriterler yanında hapis cezası almamış olma kriteri getirilerek sektörü içerisinde daha önceki dönemlerde dolandırıcılık yapıp ceza almış ve bu nedenle sektörün imajına zarar verenlerin ayıklanması hedeflenmiştir. 

b) Emlakçı olarak nitelendirdiğimiz ve aslında Borçlar Kanununda Simsar olarak tanımlanan alan artık Emlak Müşaviri ve Emlak Komisyoncusu olarak ikiye ayrılmıştır. Emlak Müşavirini piyasada Emlak Brokerı veya şirket sahibi olarak Emlak Komisyoncusunu da yine Gayrimenkul Danışmanları olarak tanımlayabiliriz. 

c) Emlak Müşaviri olmak için; Tapu Kadastro Meslek Yüksekokulu veya Emlak ve Emlak Yönetimi mezunu değilseniz  4 yıllık üniversite okuma zorunluluğu getirilmiştir. Emlak Müşavirleri lisans sınavına girmek zorundadır. Yine 6 ayı başka bir emlak müşaviri yanında 6 ayıda teorik eğitim süreci olan bir eğitim almış olmaları gerekmektedir. 

d) Emlak müşaviri kiralama, alım satım işlerinde aracılık hizmeti yapacağı gibi bu işlemlere ilişkin form ve belgeleri düzenleme hakkına sahip olacaktır. Yine emlak müşavirleri faaliyet alanına ilişkin bilirkişi hizmeti verecektir. Tapuda her türlü kayıt inceleme, rapor düzenleme, araştırma hakkı tanınmıştır. 

e) Emlak müşavirliği şirketleri en az 200.000 TL. sermaye ile kurulabilecektir. Şirket Anonim Şirket olmak zorundadır ve şirketin 3 kurucu ortağı da lisanslı emlak müşaviri olacaktır. Emlak müşavirliği şirketleri kadrolu veya sözleşmeli avukat bulundurmak zorundadır. 

f) Emlak komisyoncusu olmak için lise ve dengi okul mezunu olma, lisans sınavına girme, yine 12 aylık eğitimden geçme şartı getirilmiştir. 

g) Emlak komisyoncuları kiralama, alım satım işlerinde aracılık yapacaklar ve bu işlemlere ilişkin resmi ve özel kurumlarda  işlemleri takip edebileceklerdir. 

h) Başbakanlığa bağlı bir Emlak Müşavirliği ve Komisyonculuğu Kurulu kurulacak olup bu kurul hem lisans verme, hem bu lisanslı emlak müşavirleri ve komisyoncularının sicil ve disiplin dosyalarını tutma gereğinde lisansı iptal etme yetkisine sahip olacaktır. Yine bu kurul yabancı emlakçıların da izinlerini verecektir. Lisansla beraber emlak müşavirleri ve komisyoncularının teorik 6 aylık eğitimlerini içeriklerini belirleyecekler hizmet sözleşmesi standartlarını getireceklerdir. 

i) Emlak müşavirleri lisans olarak 3000 lira, komisyoncular 1000 lira, emlak müşavirliği şirketleri 60.000 TL. lisans bedeli ödeyeceklerdir. Bu lisanslar devredilemez, düzenlenecek her türlü hizmet sözleşmesini artık emlak müşaviri ve komisyoncusu imzalayacaktır. 

j) Lisanslı emlak müşavirleri ve komisyoncuları yetki alanı olan ilçe sınırında çalışacaklardır. İlçe dışında hizmet verilebilmesi o diğer ilçedeki emlak müşaviri veya emlak komisyoncusu ile işbirliği yapılması şartına bağlanmıştır. 

k) Emlak müşavirleri ve emlak komisyoncuları içeriği kurul tarafından belirlenecek olan standart hizmet sözleşmesi kullanacaklardır. Artık bu hizmet sözleşmeleri yapılacak iş ile ilgili tapu müdürlüğüne sunulacak ve saklanacaktır. 

l) Artık kurul her yıl Ocak ayında belirlenecek bir hizmet bedeli kriterleri ve bedeli belirleyecektir. Yine hizmet nedeniyle oluşacak zararlardan dolayı Sigorta Fonu oluşturulacak ve zarar buradan karşılanacaktır. 

m) Geçmişe dönük olarak; yasanın yürürlüğü öncesinde Emlak müşavirlerinde 4 yıllık üniversite mezunu olmak, koşulu ile 3 yıldır faaliyette olduğunu belgeleyenler 1 yıl içinde kurula başvurmak kaydı ile lisanslı emlak müşaviri olacaklardır. Burada bu işi yıllardır yapanlar için bir muafiyet getirilmiştir. 

n) Emlak komisyonculuğu içinde geçmişse dönük olarak 3 yıldır bu işi yaptığını belgelemek ve yine kurula 1 yıl içinde başvurmak kaydı ile lisanslı emlak komisyoncusu olacaklardır. 

o) Emlak müşavirliği şirketleri de geçmişse dönük 4 yıldır bu faaliyeti yürütüyorlarsa ve yasada tanımlanan kriterleri 1 yıl içinde sağlamak kaydı ile lisanslı emlak müşavirliği şirketi olacaklardır. 

Yasanın meclis sürecinde nasıl değişiklikler geçireceğini tam olarak bilememekle beraber emlakçı dostlarımız için çok büyük güvenceler ve bir statü kazandırdığını görüyoruz. Tellal ile başlayıp simsar statüsü layık görülen sektörün belki de en önemli temsilcilerine layık oldukları statü bu yasa ile verilmiş olacaktır. 

Saygılarımla

Av.Ali Güvenç KİRAZ

Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı