Miras hukuku hakkında bilgi! 22-09-2013

Miras hukuku hakkında bilgi verirken, yasal mirasçıların kimler olduğundan, miras paylarından, eşin ve çocukların mirastaki payından, evlatlığın durumundan, saklı paylardan ve mirastan yoksunluk durumlarından bahsedeceğiz...

Miras hukuku hakkında bilgi!

Bir kişinin ölümünden sonra ona ait hak ve mülklerin durumunun ne olacağı Medeni Kanunda açıklanıyor. Mirasbırakan mirasçılara mal, mülk bırakabileceği gibi borç da bırakabiliyor. Mirasçılar gerçek kişiler olabileceği gibi tüzel kişiler de olabiliyor. Ancak, tüzel kişiden kasıt sadece devletin mirasçılığıdır. Miras Hukuku Anayasa’nın teminatı altındadır. Anayasa, “herkes, mülkiyet ve miras haklarına sahiptir” derken ölen kişilere ait haklara devletin el kolmasını yasaklayıp ölenin ailesine veya onun seçtiği kişilere mirasının kalmasını güvence altına alıyor.

Miras hukuku hakkında bilgiler doğrultusunda miras paylarından da bahsetmekte fayda var:

Medeni kanunun 439. maddesine göre birinci derecede mirasçılar mirasbırakanın çocukları oluyor. Tüm çocuklar eşit pay alıyorlar. Mirasbırakandan önce ölen çocukların çocukları da mirasa girebiliyorlar. Çocukları olmayan mirasbırakanın mirasçıları ana babası, yoksa büyükanne ve büyükbabası oluyor. Nesebi sahih olmayan (yani evlilik dışı çocuk), diğer evlilik içi çocuklarla aynı oranda mirasa sahip olabiliyorlar.

Gelelim miras hukuku hakkında bilgi verirken eşin mirastaki payına:

Medeni Kanun’un 444. maddesinde sağ kalan eşin diğer mirasçılarla durumu açıklanıyor. Eş, miras bırakanın çocukları ile birlikte mirasçı olursa, mirasın dörtte biri.

Miras bırakanın anne baba veya kardeşleriyle mirasçı olursa, mirasın yarısı. Miras bırakanın büyükanne veya büyükbabaları ile birlikte mirasçı olursa mirasın dörtte üçüne sahip oluyor. Bu kişilerin hiçbiri yoksa, tüm miras eşine kalıyor.

Miras hukuku evlatlığın durumunu da şöyle düzenliyor:

Mirasbırakanın sağlığında edindiği evlatlığı ve onun çocukları evlat edinenin çocuklarıyla eşit miras hakkına sahip oluyor. Ancak, evlat edinen kişiden önce ölen evlatlığa, evlat edinen mirasçı olamıyor.

Miras hukukunda mahfuz hisse...

Mirasbırakanın; sağ iken ölüme bağlı tasarrufla, çocukları, ana ve babası, kızı ve erkek kardeşleri veya karısı, kocasını, mirastan yoksun bırakması mümkün değildir. Bu kişilerin kanundan doğan mirasçılık payına “mahfuz hisse” deniyor.

Mahfuz hisse miktarları şöyledir:

- Çocuklar için kanuni miras hakkının dörtte üçü.

- Ana babanın herbiri için kanuni miras haklarının yarısı.

- Kardeşlerden herbiri için kanuni miras hakkının dörtte biri.

- Sağ kalan eş için, çocuklarla birlikte mirasçı olunması halinde kanuni miras hakkının tümü kalıyor.

Miras hukukunda mirastan yoksunluk...

Halk arasında “evlatlıktan reddetmek, nüfustan sildirmek” şeklinde bilinen “mirastan iskat “ (çıkarma) ve “ mirastan mahrumiyet” ancak aşağıdaki şartlarda oluyor;

Mirasçı, mirasbırakana veya yakınlarına karşı ağır bir suç işlerse ya da mirasbırakana veya ailesine karşı yasalardan doğan yükümlülükleri yerine getirmezse, mirasbırakan ölümüne bağlı bir tasarrufla bu kişiyi “mirastan iskat” edebiliyor.

Mirastan mahrumiyet ise; kasten mirasbırakanı öldüren veya buna teşebbüs edenler, zorla mirasbırakanı ölüme bağlı tasarrufta bulunmaya (vasiyet gibi) veya bulunmamaya mecbur edenler, mirasbırakanın yeniden yapamayacağı ölüme bağlı tasarrufu gizleyen veya bozanlar, sonradan affedilseler bile mirastan mahrum oluyorlar.

Ancak, yukarıdaki her iki hal de, yani mirastan iskat ve mirastan mahrumiyet halleri kişiseldir. Bunu yapan mirasçıların çocuklarının miras hakları devam eder, sadece bu kişiler mirastan pay alamıyorlar.