25 / 04 / 2024

TOKİ'den Kayabaşı için tasarım yarışması

TOKİ'den Kayabaşı için tasarım yarışması

Toplu Konut İdaresi (TOKİ), özel sektör ile birlikte toplam 60-65 bin konutun yapımının planladığı İstanbul Kayabaşı için "konut tasarım yarışması" düzenledi.



Konut için ilk kez ulusal mimari tasarım yarışması düzenleyen TOKİ, mevcut olanaklar çerçevesinde, konut üretim hedefleri ve maliyetlerini dikkate alarak projelerinde çeşitlilik sağlamayı hedefliyor. Sürekli gelişerek değişen toplumsal, kültürel ve kişisel kullanıcı gereksinimlerini ve beklentilerini düşünüp yorumlamaya, "yeni yaşam çevreleri, kentsel tasarım, konut mimari tasarımı ve konut yapım sistemleri" konusunda yenilikçi önerileri geliştirmeye yönelik yarışma, mimarlar odaları üyelerine açık olacak. Yarışmacılar, İstanbul'un Avrupa yakasında bulunan Kayabaşı toplu konut bölgesi için öneri geliştirecek. Yarışma duyurusunda, mimarlardan, "doğal, ekolojik ve enerji duyarlılığı göz önünde
bulundurularak engelsiz, güvenli, ekonomik, sürdürülebilir, mesleki ve bilimsel etik açısından toplumsal tutarlılığı olan çevre ve yapı önerileri geliştirmelerinin" beklendiği belirtildi. Yarışmacılar ayrıca, kentsel tasarım çerçevesinde, bu bölge ile ilgili öneri ve mimarisini geliştirecekleri konut tiplerinin söz konusu bölgedeki yapı adalarında nasıl var olacağı ile ilgili çizimlerini de hazırlayacak.

Ulusal nitelikli yarışma için kayıtlar 18 Şubat'ta başladı.

Yarışmacıların, projeleri 29 Nisan'a kadar teslim etmesi gerekiyor. Yarışmaya katılacaklar, şartnameyi TOKİ'den 50 YTL bedel ile alabilecek. Yarışma sonuçlarının 11 Mayıs'ta açıklanması öngörülüyor. Yarışmada dereceye giren projeler, 16-22 Mayıs günlerinde sergilenecek. Yarışmada, 8 eşdeğer eser belirlenecek ve bunların her birine 40 biner TL ödül verilecek. Ayrıca, belirlenecek 8 eser de 10 biner TL karşılığında alınacak. Bedeli ödenen
projeler TOKİ'ye ait olacak ve  TOKİ  bu tasarıları, gerek Kayabaşı'nda gerekse diğer projelerde uygulayacak. Şimdiye kadar 400 bin civarında konutun inşaatını üstelenen TOKİ, bütün projelerde aynı tasarımları uyguladığı "sabun kalıbı gibi konutlar ürettiği" gerekçesiyle eleştiriliyordu. İlk defa açılan ulusal konut tasarımı projesi ile uygulamalarda farklılık ve çeşitlilik yaratılması da hedefleniyor.

Kayabaşı'nda "Çevreye duyarlı, sürdürülebilir şehir"

TOKİ; İstanbul-Kayabaşı'nda kurmayı planladığı toplam 60-65 bin konutluk projede, "çevreye daha duyarlı ve sürdürülebilir şehir" kurmak amacıyla değişikliğe gitmiş ve geçen yıl eski proje kapsamında açılan 9 ihaleden 6'sını iptal etmişti. Kayabaşı'nda 6,5 milyon metrekare büyüklüğünde arazisi bulunan TOKİ, burada 40-65 bin konutluk bir proje hazırladı. Toplam büyüklüğü 12,8 milyon metrekare olan alanda özel sektör tarafından da 20 bin konut yapımı öngörüldü.

Kayabaşı bölgesi için İstanbul Metropolitan Planlama Merkezi tarafından tasarlanan ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin 11 Nisan 2007'de onayladığı imar planları bulunuyordu. Ancak, yapılan analizler sonucunda, bu planlar ile çağdaş, insan ve çevre odaklı, sürdürülebilir ve ahenkli bir şehir hedefine ulaşmanın mümkün olmadığı belirlendi. Onaylı bu planlarda, yoğun bir yapılaşmaya izin verildiği, 10 binlerce kişinin yaşayacağı alanda istihdam yaratacak konut dışı kentsel çalışma alanlarının bulunmadığı, Plan Yapım Yönetmeliği'nde asgari alan büyüklükleri belirlenmiş olan sosyal donatı alanlarının standarda uymadığı ve yaklaşık 3 milyon 19,7 bin metrekare eksik bulunduğu, bu durumun çevre ve sağlık sorunlarına yol açacağı, ulaşım aksının topografya ile uyumsuz olduğu görüldü. Bunun üzerine bu planlarla insan ve çevre odaklı sürdürülebilir bir yerleşim yerinin kurulmasının mümkün olmadığı gerekçesi ile planlamanın, yeni baştan ve farklı bir anlayışla ele alınmasına karar verildi.

Emsal değer 1,45'den 1,19'a düştü

Bu amaçla, şehir plancıları, harita mühendisleri, hukukçular, mimarlar ve uygulamacılardan oluşan özel bir ekip oluşturuldu. TOKİ tarafından hazırlanan yeni planlar, 13 Şubat 2008'de İstanbul Büyükşehir Belediyesi Meclisi tarafından onaylandı. Eski planda 1,45 olan ortalama inşaat emsaline karşılık, yeni planda emsal değer 1,19'a düşürüldü. Kentsel tasarım ve mimari tasarım çalışmaları gözetilerek, imar mevzuatında öngörülen asgari sosyal donatı alanlarının da üzerinde yer ayrıldı. Yeşil alanlar ve donatıların birbiri ile bağlı ve bölge içerisinde dengeli dağılmasına önem verildi. Topoğrafya ve jeolojik yapı ile uyumlu ulaşım aksı oluşturulurken, Sazlıdere Barajı ve Gaziosmanpaşa ormanlarına cephe ticaret ve konut alanlarına düşük inşaat emsali verildi. Bölgede yaşayacak insanların bir kısmının istihdam ve diğer ihtiyaçlarını karşılamak üzere, 200 dönüme yakın konut dışı kentsel çalışma alanları belirlendi. Şehircilik ilkeleri ve kamu yararı lehine, çağdaş ve sürdürülebilir bir şehir için gerekli düzenlemeler yapıldı. Yeni planda, asgari standartların 1 milyon 844,4 bin metrekare üzerinde sosyal donatı alanı ayrıldı. Eski planda 9 milyon 234,4 bin metre kare olan toplam inşaat alanı 7 milyon 206,6 bin metrekareye düşürüldü. Kayabaşı'nda her 5 bin konut için 50 bin hektar yeşil alan ayrıldı, kişi başına 36 metre yeşil alan planladı.

Yağmur suyu depolama sistemi şart

Kayabaşı Toplu Konut Alanı İmar Planı'nda, "bahçe sulaması amacıyla yağmur suyu depolama sistemi yapılması" plan notu olarak zorunlu kılındı. Bu alanda inşa edilecek binlerce konutun üreteceği atık suyun kurulacak bir atıksu arıtma tesisi ile yeniden kullanımının sağlanması öngörülüyor. Verilen bilgiye göre, 200-250 bin nüfusun yaşayacağı şekilde düşünülen Kayabaşı'nda, 2 bin 305 yatak kapasiteli 299 bin 700 metre karelik sağlık tesis alanı, 2 bin 247 derslik kapasiteli, 449 bin 417 metre karelik ilköğretim tesis alanı, 500 derslik kapasiteli 100 bin 83 metre karelik kreş alanı, bin 254 derslik kapasiteli 250 bin 733 metre karelik ortaöğretim tesis alanı, 246 derslik kapasiteli 49 bin 262 metre karelik meslek lisesi alanı planlandı.

Bölgede, 17 adet Gülhane Parkı büyüklüğünde 2 milyon 839 bin 238 metrekarelik park ve spor alanı, 12 adet İSKİ Genel Müdürlüğü binası büyüklüğünde 300 bin metrekarelik teknik altyapı alanı, 8 adet  Ankara  Adliyesi büyüklüğünde 399 bin 850 metrekarelik resmi kurum alanı, 16 adet Ali Sami Yen Stadı büyüklüğünde 552 bin metrekarelik rekreasyon alanı, 7 adet Atatürk Kültür Merkezi büyüklüğünde 340 bin 850 metrekare kültürel tesis alanı ayrılması öngörülüyor.

Geri Dön