Yüksek kiradan kaçana tazminat şoku!
Geçtiğimiz sene döviz kurlarındaki artıştan kaynaklı kiralarda TL'ye geçiş zorunlu kılınırken, 3 ay önceden bildirmek suretiyle tazminatsız çıkış için karar alınmıştı. Fakat bazı AVM'lerde yüksek kiralardan dolayı çıkmak isteyenlere ise tazminat dayatması yapıldığı ortaya çıktı.
Döviz kurlarında yaşanan yükselişten kaynaklı zor duruma düşen çok sayıda AVM kiracısı dövizle sözleşmelerin Türk Lirası'na çevrilmesi ve tazminatsız çıkış hakkı ile rahat bir nefes aldı. Yeni Şafak gazetesinde yer alan habere göre geçtiğimiz yıl Ekim ayında hayata geçirilen uygulamalar ile çok sayıda marka AVM yönetimleri ile karşılıklı olarak anlaşarak sözleşmelerini Türk Lirası'na çevirmiş, oranları yüksek bulan markalar ise 3 ay önceden bildirmek kaydı tazminatsız çıkış hakkını kullanmaya başladı.
REHİN TUTULUYORLAR
Fakat uygulamanın üzerinden 5 ay geçmesine rağmen kimi AVM yönetimlerinin hem dövizle sözleşmede hem de tazminatsız çıkış konusunda direndiği ortaya çıktı. Kararın uygulanmamasından kaynaklı çok sayıda alışveriş merkezinde faaliyet gösteren onlarca marka adeta rehin bir şekilde tutuluyor. Kontratına göre iki yıllık kira bedeline kadar çıkan tazminat bedelleri yine kirasına göre milyon liralar ile ifade ediliyor.
Sektör temsilcileri ise yüksek kiralar yüzünden Türkiye genelinde alışveriş merkezlerinde 5 bin mağazanın boş olduğuna vurgu yaparak ciro kirasına dönülmesi durumunda boş mağazaların hızla dolacağına inanıyor.
YABANCI SERMAYELİ AVM'LERDE SIKINTI VAR
Konuyla ilgili Yeni Şafak gazetesine konuşan Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel tazminatsız erken çıkış konusunda alışveriş merkezlerinin önemli bir kısmı ile aslında sorunları olmadığını ve kendilerine teşekkür ettiklerini ifade ederken sıkıntının özellikle yabancı sermayeli AVM’lerde yaşandığına dikkat çekti.
ÇIKIŞ HALİNDE İKİ YILLIK KİRA TAZMİNAT OLARAK İSTENİYOR
Söz konusu AVM'lerde faaliyet gösteren markaların erken çıkmak istediklerinde ciddi sorunlarla karşılaşabildiklerini belirten Öcel, ''Özellikle 2016 ‘dan önce imzalanan bazı kira sözleşmelerinde erken fesih durumunda asgari 6 aylık tazminat ödenmesini öngören maddeler var. Tazminat talep edilen süre bazı kontratlarda iki yıla kadar çıkabiliyor. Markanın AVM’yi terk etmesi için bu bedeli peşin olarak ödemesi gerekiyor.'' diye konuştu.
CİRONUN YÜZDE 35'İ KİRAYA GİDİYOR
AVM’lerden tazminatsız çıkış yapmak isteyen markaların bu yönde karar almalarının perde arkasında yüksek kira oranları olduğuna dikkati çeken Öcel, sözlerine şu şekilde devam etti; ''Kira, markalarımızın giderleri arasında en yüksek kalemi oluşturuyor. Bazı AVM’lerde kira, cironun yüzde 25’ini hatta 35’ini oluşturabiliyor. Bir işletmenin böylesine yüksek kira / ciro oranı ile bırakın kar etmeyi varlığını bile sürdürmesi çok zor.''
ÇOK SAYIDA ŞİKÂYET GELİYOR
Tazminatsız çıkış konusunda kaç mağazanın bu durumdan dolayı zorda olduğuna ilişkin soruya; sayı vermenin yanıltıcı olacağını belirterek yanıt veren Öcel, ancak üyelerinden çok sık şikayet aldıklarını kaydetti.
YARGI YOLU AÇIK
AVM'lerin tazminat noktasında diretmeleri halinde yargı yolunun açık olduğunu söyleyen Öcel, kendisinin sahip olduğu marka için böyle bir süreci başlattığını, aynı yolu deneyen başka üyelerin de olduğunu belirtti.
DÖVİZLE KİRAYA DEVAM EDEN AVM'LER VAR
Dövizle sözleşme yasağı sonrasında kira sözleşmelerini dövizle sürdüren AVM'ler olup olmadığına ilişkin soruya ise Öcel, ''Cumhurbaşkanlığı Kararı doğrultusunda Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın yaptığı düzenleme uyarınca 2018’in sonunda kiralarda TL’ye geçildi. Ancak yine aynı düzenlemeyi gerekçe gösteren bazı AVM yönetimleri sermayesinin yüzde 50 ve üzeri yabancı olan markalara döviz bazlı fatura göndermeye devam ediyor. Cumhurbaşkanlığı Kararı’nın ruhuna aykırı olan bu uygulamanın bir an önce düzeltilmesini bekliyoruz.'' şeklinde cevap verdi.
KİRALAR YÜZÜNDEN 5 BİN MAĞAZA BOŞ!
Türkiye’deki AVM’lerde beş binden fazla boş mağaza olduğunu, bu kadar çok mağazanın boş kalmasının en önemli nedenlerinden birinin de hiç kuşkusuz yüksek kiralar olduğunu söyleyen Öcel, AVM yönetimlerinin mümkünse ciro kirasına dönmeleri durumunda bu boş mağazaların hızlı bir şekilde dolacağına inandıklarını belirtti.
