Çimento sektöründe kur baskısı karlılığın önüne geçiyor!

INTERCEM Konferansı’nın açılışında konuşan Çimento, Cam, Seramik ve Toprak Ürünleri İhracatçıları Birliği (ÇCSİB) Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Abdulhamit Akçay, sektörün yılın ilk sekiz ayında ihracatta yakaladığı
yüzde 22’lik artışa dikkat çekti.

Akçay, bu başarıya rağmen sektörün kârlılıkla ilgili ciddi sorunlar yaşadığını belirterek, “TL maliyetlerimizin enflasyon oranında veya bunun da üzerinde artması, diğer tarafta ise zayıf dolar kuru, özellikle bizim gibi ihracatçı endüstrileri olumsuz etkiliyor. Sektör olarak en büyük beklentimiz kurun serbest piyasa koşullarında belirlenmesi. Aksi durum sürdürülebilir değil” dedi.

KÜRESEL BEKLENTİLER ÇİMENTO SEKTÖRÜNÜ NASIL ETKİLİYOR?

küresel gelişmelerin sektöre yansımalarını değerlendirerek başlayan Akçay, “Geçtiğimiz dönem, beklentiler ve gerçeklerin birbiriyle çeliştiği bir süreç oldu. Çünkü 2024’ten 2025’e geçerken ABD seçimleri ve savaşların sona ereceğine dair öngörüler küresel piyasalarda olumlu bir hava yaratmıştı.

Ancak akabinde jeopolitik gerilimlerin kimi zaman gerileyip kimi zaman yeniden tırmanması bu pozitif sürece gölge düşürdü. Buna ticaret savaşları ve agresif tarife tartışmaları da eklenince uluslararası piyasalarda ciddi bir endişe oluştu.

Her ne kadar tarife müzakerelerinde ilerleme sağlanmış ve küresel resesyon endişeleri bir miktar azalmış olsa da
uluslararası ticaret üzerindeki kaygılar tamamen ortadan kalkmış değil. 2025’in ilk sekiz ayı da bu belirsizliklerin gölgesinde geçti.

Dünyanın en büyük çimento ithalatçısı olan ABD’de iç talepte geçen yıla oranla düşüş yaşanırken Çin’de de özellikle gayrimenkul sektöründeki sorunlar ithalatı neredeyse durma noktasına getirdi. Buna karşılık Batı Afrika, Latin Amerika ve bazı Avrupa ülkelerinde talep artışı gözleniyor.

Ayrıca birçok ülkedeki faiz indirimleri küresel talepte bir canlanma yarattı. Kısacası bir yanda durgunluk varken diğer yanda taleplerin artması nedeniyle küresel çimento endüstrisinin bu yılı geçtiğimiz yıla benzer bir performansla kapatacağını öngörüyoruz. Belki yüzde 1 gibi sınırlı bir düşüş olabilir ama yılın geri kalanındaki jeopolitik gelişmeler bu süreçte belirleyici olacak” dedi.

Akçay, küresel zorluklara rağmen Türk çimento sektörünün uluslararası pazarlarda elde ettiği başarıya dikkat çekerek, “Türkiye, dünya çimento ihracatında lider ülkelerden biri. Akdeniz bölgesinden yapılan ihracatın yarısından fazlasını, dünya genelindeki ihracatın ise yüzde 10’unu tek başımıza gerçekleştiriyoruz. ABD’nin ithalatındaki payımız yüzde 30 seviyesinde.

Bu yılın ilk sekiz ayında da ABD’ye ihracatımızı tonaj bazında yüzde 13 artırdık. Üstelik bunu, ABD’nin ithalatı
düşerken başardık. Bunun ardında tarifelerdeki değişiklikler, jeopolitik kaygılar ve Türkiye’nin güvenilir tedarikçi konumu var.

Afrika’da, özellikle Batı Afrika’da artan talep ve Mısır’daki iç talep artışı gibi geleneksel tedarikçilerin yaşadığı sorunlar Türkiye’yi yeniden güçlü bir oyuncu haline getirdi. Kısacası, dünya genelinde belirsizlikler sürerken Türk çimento sektörü; kapasitesi, güçlü lojistik altyapısı, güvenilirliği, rekabetçiliği ve kesintisiz hizmet performansıyla öne çıkmaya devam ediyor” diye konuştu.

KUR SERBEST PİYASA ŞARTLARINA GÖRE BELİRLENMELİ

Akçay, 2024 yılında 1,1 milyar dolar olan Türk çimento endüstrisinin ihracat tutarını 2025 yıl sonu itibarıyla yüzde 18’in üzerinde artışla 1,3 milyar dolara; tonaj bazında ise yüzde 20’den fazla artışla 19,1 milyon tondan 23 milyon tona ulaştırmayı hedeflediklerini belirtti.

Yılın ilk sekiz ayında ihracatta tonaj bazında yakaladıkları yüzde 22’lik artışın yıl sonu hedeflerine ulaşacaklarının bir göstergesi olduğunu vurgulayan Akçay şöyle devam etti; “Bu başarıya rağmen en önemli sorunlarımızdan biri kârlılık. TL maliyetlerimiz enflasyon oranında, hatta kimi zaman üzerinde artarken diğer tarafta zayıf dolar kuru, bizim gibi ihracatçı sektörleri olumsuz etkiliyor. En büyük beklentimiz, kurun serbest piyasa koşullarında belirlenmesi. Aksi halde bu tablo sürdürülebilir değil.” dedi. 

Akçay, iç pazardaki gelişmelere ilişkin olarak, “Deprem bölgesindeki yeniden yapılanma çalışmaları iç talebi güçlü tutsa da pek çok bölgede yaşanan daralma nedeniyle yılın ilk beş ayındaki büyüme yüzde 2 ile sınırlı kaldı. Ancak bu düşüşleri ihracatla telafi ediyoruz. Böylece sektörümüzün genel dengesini koruyor ve güçlü performansını sürdürüyoruz” dedi.

2026'DA YÜZDE 10'LUK BÜYÜME BEKLİYORUZ

Dünya ve Türk çimento sektörü için 2026 yılına dair öngörülerini de paylaşan Akçay, “Önümüzdeki yıl makroekonomik koşullardaki olumlu gelişmelerin sektöre de yansımasını bekliyoruz. ABD’de beklenen faiz indirimleri, inşaat ve konut sektöründe bir rahatlama yaratacak. Büyük bir çıkış olmasa da ABD pazarında pozitif bir tüketim trendi oluşacağını düşünüyoruz. Bu istikrar, küresel çimento ticareti için de önemli bir gösterge olacak.

Türkiye’nin 2026 yılı ihracat performansı içinse beklentilerimiz oldukça iyimser. Afrika’daki talebin artışı ve Avrupa’daki ekonomik toparlanma ile birlikte ABD’deki istikrarın da etkisiyle Türkiye’nin ihracatında yüzde 10 gibi belirgin bir büyüme bekliyoruz” dedi.

Sürdürülebilirlik ve dönüşüm başlıklarına da değinen Akçay sözlerini şöyle tamamladı; “Sektörümüzün gündeminde kârlılık kadar yeşil dönüşüm, enerji verimliliği ve dijitalleşme de var. 2026 itibarıyla kademeli olarak devreye girecek Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması’na yönelik hazırlıklarımızı sürdürüyoruz.

Aynı zamanda yapay zekâ ve dijital teknolojilerin üretim ve kalite süreçlerine entegrasyonu ile verimliliği artırmayı hedefliyoruz. Türk çimento sektörü, küresel belirsizlikler ve iç dinamiklerdeki zorluklara rağmen güçlü üretim kapasitesi, istihdamı ve dönüşüm vizyonuyla ülke ekonomisine katkı sağlamaya ve küresel tedarik zincirinde kritik rolünü pekiştirmeye devam edecek.” dedi.