Gayrimenkul sektörü koronavirüs sonrası toparlanacak mı?
Uluslararası ticari gayrimenkul danışmanlık şirketi Cushman & Wakefield tarafından, "Koronavirüsün Türkiye Gayrimenkul Pazarına Etkileri" başlıklı yayınlanan raporda, gayrimenkul sektörünün koronavirüs sonrası hızlı bir toparlanma süreci yaşaması beklendiği belirtildi...
Uluslararası ticari gayrimenkul danışmanlık şirketi Cushman & Wakefield tarafından, "Koronavirüsün Türkiye Gayrimenkul Pazarına Etkileri" başlıklı bir rapor yayımlandı.
Anadolu Ajansı'nda yer alan habere göre; gayrimenkul sektörünün koronavirüs (Kovid-19) salgını sonrasında hızlı bir toparlanma süreci yaşaması beklendiği ifade edildi.
Rapora göre, Oxford Economics, Türkiye'nin 2020 büyüme tahminini yüzde 2,8’den yüzde 1,7'ye, Moody's yüzde 3'ten yüzde eksi 1,4'e çektiği kaydedilirken, Fitch Ratings yüzde 0,8'lik büyüme beklediği belirtildi.
Salgın sonrası uzun vadede uzaktan çalışma, çalışan sağlığı ve güvenliğini önceleyen iş yeri ve ofislerin gündeme gelmesi ofis pazarındaki yaşanacak en büyük etkilerden olacak.
Ofis pazarında kiralama işlemleri kısa dönemde etkilenmezken, devam eden işlemlerin ilerliyor. Halihazırda kiralama görüşmeleri devam ederken, çoğu şirket uzaktan çalışmaya adapte olmaya odaklandıkça kiralama işlemlerinde görülen reaksiyonun kısa dönemde yavaşlaması öngörülüyor. Kullanıcıların kısa dönem kiralama işlemlerine olan ilgisinin artması tahmin ediliyor.
İnşaatı süren İstanbul Uluslararası Finans Merkezi'nde salgın sebebiyle herhangi bir iptal kararı alınmazken, Avrupa yakasındaki bazı projelerin inşaatları geçici olarak durduruldu.
Akıllı binalarda daha az temas sağlayan teknolojilere yer verilmesi bekleniyor
Rapora göre, gayrimenkul sektörü, 2001 ve 2008'de yaşanan ekonomik kriz dönemlerinde bulunduğu konumdan farklı bir yerde. Bu sebeple mevcut durumdan çıkıldığında gayrimenkulde toparlanma süreci daha hızlı yaşanacak.
Esnek ofis ve ortak kullanımlı alanların, ofis binalarında ve projelerinde oldukça önem arz eden bir unsur olması öngörülüyor. Akıllı binalarda daha az temas sağlayan teknolojik çözümlere ağırlık verilmesi, bilgi işlem ve otomasyon adına daha hızlı çözümler sunması gerekli olacak.
Esnek ofis alanlarına olan talebin ivme kazanması tahmin edilirken, kullanıcıların, iş yeri optimizasyonuna yönelik stratejilerle kullanacakları çalışma alanlarında daha etkin çözümlere gitmeyi istemesi bekleniyor.
E-ticaretin hızlı gelişimi devam ediyor
Salgının perakende sektörüne etkileri değerlendirildiğinde, fiziksel perakendede AVM'lerin ve mağazaların kapanmasıyla zorlu bir süreç başaldı.
e-ticaretin gelişimi hızla sürerken, gelecek dönemde dijital dünyaya uygun, müşteri odaklı, çok kanallı perakende çözümlerinin hız kazanması gerekiyor.
Yılın ilk yarısında alışveriş merkezi perakende arzının 2019'un aynı dönemine göre gerilemesi tahmin edilirken, perakendede salgın sonrası ciroların tekrar yükselişe geçmesi için alışveriş merkezleri ve caddelerinde sosyal içeriği güçlü yeni dönüşümlere uygun geliştirmelerin de eklenmesi gerektiği belirtiliyor.
Alışveriş merkezi geliştiricilerinin, sosyal mesafelere verilen önemin uzun vadeli olması durumunda açık ve sosyal alanlara göstereceği ilginin artması öngörülüyor.
Depo kiralama işlemleri hız kazandı
Koronavirüs salgını sebebiyle, lojistik pazarında kısa dönem tedarik ihtiyaçlarını karşılamak adına ek depo alanlarında kiralama faaliyetleri kısa süreli olarak hızlandı.
e-ticaretin salgın sürecine paralel olarak giderek büyüyecek olması da son kilometre lojistiğinin oluşturacağı depo ihtiyacından kaynaklı uzun süredir düşük tempoda seyreden geliştirme faaliyetlerini tekrar canlandırabileceği belirtiliyor.
Uluslararası büyük e-ticaret firmaları ve online perakendecilikte gelişmesini sürdüren yerli firmaların, hızlı tedarik konusunda sıkıntı çekmemek için tetikte olması gerekiyor.
Salgın sebebiyle yabancı yatırım işlemlerinde kısa ve orta dönemde bir duraksama beklenirken, banka kanallarından batık kredi sonucunda acil satılık gayrimenkullerde artış gerçekleşmesi öngörülüyor.
Raporda, Türkiye ekonomisinde özellikle 2018'den beri sert esen rüzgarlar ve jeopolitik gerginliklerin yanı sıra halihazırda yaşanan küresel salgının ekonomiyi zorlayıcı önemli bir unsur olduğuna dikkat çekildi.
