Gayrimenkuller noterde parsellere ayrılabilir mi?
Posta yazarı Tamer Heper, 'Dedemden miras tarla kalıyor. Babamlar, beş kardeş noterde tarlayı parsellere ayırıp, kime hangi kısmın ait olacağını belirliyor. Biz çocuklara miras kalıyor. İçimizden biri izale-i şuyu davası açabiliyor mu?' sorusunu cevapladı.
Posta yazarı Tamer Heper, 'Dedemden miras tarla kalıyor. Babamlar, beş kardeş noterde tarlayı parsellere ayırıp, kime hangi kısmın ait olacağını belirliyor. Sözleşmede isteyen ‘hakkını satabilir’ ibaresi geçiyor. İçlerinden biri hakkını yabancıya satıyor. Aradan 20 yıl geçmiş, hiçbiri hayatta değil. Biz çocuklara miras kalıyor. Bu, parsellere ayırarak yerlerin belirlendiği sözleşme, bizler için de geçerli oluyor mu? İçimizden biri izale-i şuyu (ortaklığın giderilmesi) davası açabiliyor mu?' sorusunu yanıtladı. İşte Heper'in o yazısı...
Dedemden miras tarla kalıyor. Babamlar, beş kardeş noterde tarlayı parsellere ayırıp, kime hangi kısmın ait olacağını belirliyor. Sözleşmede isteyen ‘hakkını satabilir’ ibaresi geçiyor. İçlerinden biri hakkını yabancıya satıyor. Aradan 20 yıl geçmiş, hiçbiri hayatta değil. Biz çocuklara miras kalıyor. Bu, parsellere ayırarak yerlerin belirlendiği sözleşme, bizler için de geçerli oluyor mu? İçimizden biri izale-i şuyu (ortaklığın giderilmesi) davası açabiliyor mu? l N.G.
***
Okuyucuma önce babalarının yaptığı işlemden söz edeyim. Kardeşlere babalarından tarla miras kalıyor, sonra onlar notere gidip bu yeri parsellere ayırıyorlar ya işte o parseller aslında yok. Çünkü bir arazi veya arsa, notere gidilerek parsellere ayrılamaz. Yani o parsel halen tek parseldir ve babaların vefatı sonrası, okuyucum grubuna tek parsel halinde elbirliği mülkiyeti şeklinde kalmıştır.
Yani bugün kardeşler ve yeğenler bu parsele birlikte maliktir ve mülkiyet durumu da elbirliği mülkiyetidir. İçlerinden birinin payını bir yabancıya satmasına gelince, ya bu satış yine noterde yapılmış bir satıştır ve geçersizdir veya bir şekilde elbirliği mülkiyeti, paylı mülkiyete geçirilmiş. O hali ile ortaklardan biri hissesini satmıştır. Yani tapuda yapılmış bir hisse satışı ise olabilir, tapu dışında bir işlemle yapılmış satış ise olmaz.
***
Önceki maliklerin (yani baba grubunun) kendi aralarında yaptığı bölüşme, kullanma maksadına yöneliktir. Yeni parseller oluşmasına yönelik değildir. İçlerinden biri ortaklığın giderilmesi talebiyle dava açabilir mi? Evet açabilir, ancak böyle bir dava sonucu gayrimenkul mutlaka ‘ortaklar arasında bölünür’ diyemem.
Hukuken ve fiilen bölünmesi imkansız durumda olabilir. Bu halde de satışı cihetine gidilir, açık artırma ile satılır ve gelen parası paylaşılır. Benim önerim, öncelikle tapu kayıtlarını tetkik edip, gayrimenkulün mülkiyet durumunu sağlıklı biçimde öğrenmenizdir.
