Kamu Denetçiliği Kurumu'ndan sosyal konut projesinde ‘kütük’ şartına düzenleme tavsiyesi!

Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK), Toplu Konut İdaresi Başkanlığı’na (TOKİ) önemli bir tavsiyede bulunarak, sosyal konut projelerinde kadınların evlilik nedeniyle nüfus kütüğünün değişmesinin, başvuru şartlarını sağlamaya engel sayılmaması gerektiğini belirtti.

Konu ile ilgili olarak paylaşılan detaylara göre KDK’nin kararına konu olan olayda, TOKİ’nin Kilis’te 20 Mayıs’ta başlattığı sosyal konut projesine başvuran bir kadın, kurada hak sahibi oldu. Ancak sözleşme imzalamak üzere bankaya gittiğinde, nüfus kaydının Hatay’a bağlı görünmesi nedeniyle işlemi tamamlayamadı.

Kadın, evlilik sebebiyle nüfus kaydının Hatay’a taşındığını, ancak kendisi ve eşinin 25 yıldır Kilis’te ikamet ettiğini belirterek KDK’ye başvurdu ve hak sahipliğinin haksız biçimde geri alındığını ifade etti.

Aktarılan bilgilere göre söz konusu başvuruyu inceleyen KDK, kadını haklı buldu. Kurum, hem söz konusu konutun başvurucuya tahsis edilmesini, hem de benzer durumların tekrar yaşanmaması için TOKİ’nin açık ve düzenleyici bir değişiklik yapmasını tavsiye etti. Bu düzenleme ile evlilik nedeniyle zorunlu olarak gerçekleşen nüfus kaydı değişikliklerinin, sosyal konut başvuru şartlarını ortadan kaldırmayacağının netleştirilmesi istendi.

Kararda, TOKİ’nin sosyal konut projeleriyle alt gelir grubundaki kişilere konut imkânı sunmayı amaçladığı, “il nüfusuna kayıtlı olma” ve “ikamet” şartlarının da projenin yapıldığı şehirde yaşayanlara öncelik tanımak için getirildiği hatırlatıldı. Ancak evlilik nedeniyle nüfus kaydının taşınmasının, kadının fiili yaşam ilişkilerini, yaşadığı kenti veya başvuru öncesi ikamet koşullarını ortadan kaldırmadığı vurgulandı.

KDK, evlilik sebebiyle zorunlu olarak değişen nüfus kaydının, sosyal konuta erişimi imkânsız hale getirecek katı bir yorumla uygulanmasının Anayasa’nın “eşitlik” ve “ölçülülük” ilkeleriyle bağdaşmadığını, bu uygulamanın kadınları erkeklere kıyasla dezavantajlı konuma ittiğini belirtti.

Kararda şu değerlendirmeye yer verildi: Başvuru öncesinde gerekli süre boyunca ilgili ilde ikamet ettiğini resmi belgelerle ortaya koyan ve yalnızca evlilik nedeniyle nüfus kaydı değişmiş olan kişilerin hak sahipliğinin engellenmesi, yasanın amacına aykırı sonuçlar doğurmaktadır.

Evlilik sebebiyle zorunlu gerçekleşen nüfus kaydı değişikliklerinin sosyal konut başvurularında hak kaybına yol açmaması, kadınların bu nedenle dezavantajlı duruma düşürülmemesi ve  TOKİ  kriterlerinin yorumunda eşitlik, makul denge ve hakkaniyet ilkelerinin gözetilmesi gerektiği vurgulandı.