Konut kredisine talep azalacak!

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Banka Kredileri Eğilim Anketi'ne göre, bu yılın son çeyreğinde, bireysel kredi türlerinden konut ve taşıt kredilerinde talebin azalması ve diğer bireysel kredilerde talebin önemli düzeyde artması, işletmelere kullandırılan kredi talebinde ise önemli bir değişim olmaması bekleniyor. Merkez Bankası bankaların 2015 yılının üçüncü çeyreğine ilişkin değerlendirmeleri ile dördüncü çeyreğine ilişkin beklentilerini içeren Temmuz- Eylül 2015 dönemi Banka Kredileri Eğilim Anketi sonuçlarını yayımladı. Temmuz- Eylül 2015 dönemi sonuçları incelendiğinde bankaların, işletmelere kullandırılan kredilere uygulanan standartları önemli ölçüde sıkılaştırdığı ifade edildi. Standartların sıkılaştırılmasınm ardındaki neden olarak genel ekonomik faaliyetlere ilişkin beklentiler başta olmak üzere risk algısına ilişkin faktörler gösterildi. Diğer bankaların ve banka dışı mali kesimin rekabeti ile piyasa finansmanı kaynaklı rekabet ise standartları gevşetici yönde etkileyen ana faktörler şeklinde sıralandı. Bu yılın dördüncü çeyreği için beklenti, standartlardaki sıklaştırmanın artarak süreceği yönünde oldu. Bireysel kredilere uygulanan standartların değişimi incelendiğinde, bireysel kredi türlerinden konut kredilerinde standartlar önemli ölçüde sıkılaştırılırken, taşıt kredilerinde gevşetilmesi beklenen standartlar temelde aynı bırakıldı ve diğer bireysel kredilerde sınırlı ölçüde gevşetildi. Konut kredilerindeki sıklaştırılmanın ardındaki neden, fon maliyetleri ve bilanço kısıtlamaları oldu. Diğer bireysel kredilere uygulanan standartların gevşetilmesinin ardındaki nedenler ise diğer bankaların rekabeti başta olmak üzere tüketicilerin kredi itibarı, banka dışı mali kesimin rekabeti, fon maliyederi ve bilanço klsrtlamalan ile talep edilen teminadara ilişkin riskler olarak görüldü. Gelecek çeyrek dönem için beklenti, tüm bireysel kredi türlerinde standartların sıklaştırılacağı yönünde oldu. 

'Konut ve taşıt kredi talebinde azalma bekleniyor' 

Temmuz-Eylül 2015 döneminde kredi talepleri incelendiğinde, isletmelerin banka kredilerine talebi önemli düzeyde bir azalış gösterdi. Konut kredilerinde talep artısı bir önceki seneye göte yavaşlamaya devam ederken, taşıt kredileri ile diğer bireysel kredilere talepteki artısın sürdüğü gözlendi. Bu yılın son çeyreğinde, bireysel kredi türlerinden konut ve taşıt kredilerinde talebin azalması ve diğer bireysel kredilerde talebin önemli düzeyde artması, isletmelere kullandırılan kredi talebinde ise önemli bir degısim yaşanmaması bekleniyor. İsletmelere verilen kredilerde, sabit yatırımlarla birleşmeler/satın almalar ve yeniden yapılanma, talebi azaltıcı yönde etkilerken özellikle diğer bankalardan ve banka dışı mali kesimden alınan krediler ile borçlanmak için menkul kıymet ihracı ve hisse senedi ihracı, talebi artırıcı yönde etkileyen faktörler oldu.Konut kredisi talebini etkileyen faktörlere bakıldığında, tüketici güveni ve dıger bankalardan sağlanan krediler talebi azaltıcı yönde etkilerken, konut piyasasına ilişkin beklentiler, konut alımı dışındaki tüketim harcamaları, bireysel tasarruflar, diğer finansman kaynakları, krediler üzerindeki vergi ve benzeri yükler talep artısının ardındaki faktörler olarak görüldü.Tasıt kredilerinde, özellikle bireysel tasarruflar talepte artışa yol acarken, tüketici güveni ve diğer finansman kaynakları talebi azalttı.Diğer bireysel kredilerde ise menkul kıymet alımları, tüketici güveni ve dayanıklı tüketim mallarına yapılan harcama, talebi artırırken, diğer bankalardan sağlanan krediler talebi azaltan tek faktör olarak gerçekleşti. 

'Fonlama koşullarında sıkılanma artacak' 

İsletmelere kullandırılan kredilere uygulanan kredi koşul ve kurallarına bakıldığında, bankaların ortalama krediler ile daha riskli krediler üzerinden aldıkları kar marjlarını, faiz dışında alınan ücret ve komisyonları, teminat ihtiyacını, vade ile kredi ya da kredi limitinin büyüklüğüne ilişkin koşulları sıkılastırmaya devam ettiği, kredi sözlesmesi özel koşullarını ise gevsettigi görüldü.Bireysel kredilere uygulanan koşul ve kurallar acısından incelendiğinde, bireysel kredi türlerinden konut ve diğer bireysel kredilerde bankaların tüm koşul ve kuralları gevsettigi ancak taşıt kredilerinde ortalama krediler ile daha riskli krediler üzerindeki kar marjlarını artırarak koşul ve kuralları sıkılastırdıkları gözlendi. Bankaların fon sağlama imkanlarının gelişimi değerlendirildiğinde, yılın ücüncü çeyreğinde yurt ici fonlama koşullarındaki sıkılasmanın sürdüğü ortaya çıktı. 2015 yılı basından itibaren sıkılasan yurt dışı fonlama koşullarında ise hem fonlama maliyetinin hem de diğer koşul ve kuralların etkisiyle bu dönemde sıkılasmanın arttığı gözlendi. Bu yılın dördüncü çeyreğinde de fonlama koşullarındaki sıkılasmanın hem yurt içinde hem yurt dışında artarak sürmesi bekleniyor. 

Hürses