Miras kalan arsayı müteahhide veren avantajlı!

Miras kalan eski binayı müteahhide verenler de bunun yıkılıp, yerine yeni bina yapılması sonucu edindikleri daire ve dükkanları sattıklarında, gelir vergisi ödemeyecekler.

DAYANAĞI NE

Siz sormadan ben açıklayayım. Maliye Bakanlığı Gelir idaresi Başkanlığı'nın, bu konuda bir sirküleri var. Sirkülerdeki açıklama ve örnek aşağıdaki gibi: "Gayrimenkullerin, ivazsız şekilde (yani miras ya da bağış yoluyla) edinilmesi, değer artışı kazancının konusuna girmemektedir. Bu çerçevede, ivazsız olarak iktisap edilen gayrimenkulün üzerine, sahibi tarafından inşa edilen veya kat karşılığı olarak alınan gayrimenkullerin, daha sonra elden çıkarılması halinde elde edilen gelir, değer artış kazancı kapsamında değerlendirilmeyecektir.

ÖRNEK: Bay (B), veraset yolu ile intikal eden iki katlı ahşap binayı, yıkılıp yerine yeni bir bina yapması ve bu yeni binadan kendisine iki adet daire verilmesi karşılığında, müteahhide vermiştir. Bay (B) müteahhitten kat karşılığı aldığı iki adet daireyi, teslim aldığı yıl içinde satmıştır. İvazsız olarak (veraset yoluyla) iktisap edilen gayrimenkulün, cins tashihi yapılarak kat karşılığı verilmesi halinde, 'ivazsız iktisap edilme' niteliği değişmeyeceğinden, gayrimenkulün satışından elde edilen gelir de değer artış kazancına tabi olmayacaktır (MB. GİB. GV. Sirküleri/76, 25 Mart 2011 Tarih ve GVK-76/2011-2 sayılı).

OLAY NETLEŞTİ

Danıştay'ın öteden beri verdiği kararlar; veraset yolu ile edinilen arsanın müteahhide kat karşılığı verilmesi karşılığı alınan dairelerin, dört yıl (1.1.2007'den itibaren 5 yıl) içinde satılmasından elde edilen kazancın "değer artış kazancı" olarak, gelir vergisine tabi olmayacağı şeklindeydi (Örneğin; Dn. 4.D. 30.06.2004 Tarih ve E.2004/310, K.2004/1618; Dn. Vergi Dava Daireleri Kurulu Kararı 22.04.2005 Tarih ve E.2004/310, K.2005/146). Maliye Bakanlığı'nın görüş ve uygulaması ise aksi yönde olduğu için konuyla ilgili ciddi sorunlar ve ihtilaflar ortaya çıkıyordu. Birkaç gün önce bu konuda önemli bir gelişme oldu. Maliye Bakanlığı 25 Mart 2011 tarihli bir sirküler yayımladı ve "miras kalan ya da bağış yolu ile edinilen arsanın, kat karşılığı müteahhide verilmesiyle edinilen dairelerin satılması olayının, değer artış kazancı' olarak vergilendirilmeyeceğini" açıkladı. Böylece Danıştay kararlan doğrultusundaki yaklaşımla önemli bir sorun giderilmiş oldu.

ARSASINI MÜTEAHHİDE VERENLER

Miras ya da bağış dışında edindikleri yani satın alma yolu ile edindikleri arsayı, müteahhide daire karşılığı verenlere gelince, onların durumu biraz karışık. Danıştay'ın kararlan, arsanın edinme tarihinden itibaren beş yıllık süre geçtikten sonra satılması halinde, "değer artışı kazancı" olarak gelir vergisine tabi olmayacağı yönünde (Bkz. Şükrü KIZILOT, İnşaat Muhasebesi Vergilendirilmesi Mevzuatı ve Asgari İşçilik, Yaklaşım Yayınlan, 17. Baskı,  Ankara  2012). Ancak, Maliye'nin olaya bakışı farklı. - Arsa karşılığı alınan dairelerin, yukarıda belirtilen beş yıllık süre geçtikten sonra tamamının bir kişiye satılması, gelir vergisine tabi değil. - Arsa karşılığı alınan dairelerin, beş yıllık süre geçtikten sonra, aynı yılda birden fazla kişiye ya da birbirini izleyen yıllarda satılması durumunda, bundan doğan kazanç "ticari kazanç" olarak nitelendiriliyor. Bu konuyu ileride biraz daha ayrıntılı olarak, emsal Danıştay Kararları ve Maliye Bakanlığı özelgeleriyle birlikte açıklayacağız.

Şükrü Kızılot-Hürriyet Emlak