Sağlık Bakanlığı'ndan AVM açıklaması!
Sağlık Bakanlığı, koronavirüse karşı AVM'lerde alınması gerekenleri önlemlerle ilgili açıklamalarda bulundu.
Sağlık Bakanlığı, taksiler ile taksi duraklarında Covid-19'a karşı alınan önlemleri maddelerden bahsetti. Bakanlık, "AVM’de ve AVM’deki iş yerlerinde görünür yerlere COVID-19 önlemleri ile ilgili afişler (el yıkama, maske kullanımı ve iş yeri içinde uyulması gereken kurallar) asılmalıdır. AVM ve iş yerlerinin girişinde, ayrıca AVM içerisinde uygun yerlerde el antiseptiği bulundurulmalıdır. AVM girişlerinde bulunan hava perdeleri çalışıyorsa kapatılmalıdır." açıklamasında bulundu.
Hürriyet Gazetesi'nde yer alan habere göre; Bakanlık'ın yaptığı açıklamada, taksi duraklarında Covid-19 hakkında bilgilendirme yapılması ve duraklara Covid-19, el yıkama, maske takma kuralları konusunda afişler asılması gerektiği sözlerine ekledi. Açıklamada, "Ticari taksi duraklarında kişiler arası mesafe (3-4 adım, 1 metre) korunmalıdır. Ateş, öksürük veya solunum sıkıntısı olan, Covid-19 olan ya da son 14 gün içinde Covid-19 vakası ile teması olan şoförlerin çalışmaması sağlanmalıdır. Ticari taksi duraklarının temizliği günlük olarak su ve deterjan ile yapılmalıdır. Durağın içinde sık dokunulan yüzeylerin (kapı kolları, masa yüzeyleri, elektrik düğmeleri gibi) temizliğine özellikle dikkat edilmelidir" ifadeleri kullanıldı.
TAKSİ ŞOFÖRLERİ İÇİN ÖNLEMLER
Açıklamada, şoförler için alınması gereken önlemlerle ilgili şunları söyledi:
"Ticari taksilere aynı anda 3 kişiden fazla müşteri kabul edilmemelidir. Ticari taksi şoförleri, kişisel hijyen kurallarına uygun şekilde hareket etmeli ve aracın içinde mutlaka tıbbi maske kullanmalıdır. Maskeler nemlenmesi durumunda değiştirilmelidir. Maskeler çıkarılırken lastiklerinden tutulmalı, maskelerin dış yüzeyine dokunulmamalı, maskeler tekrar lastiklerinden tutularak takılmalıdır. Kullanılmış maskeler ağzı bağlı çöp torbasına atılmalıdır. Maske değiştirme söz konusu ise el antiseptiği kullanılmalıdır. Temassız ödeme yöntemleri teşvik edilmelidir."
MÜŞTERİLER İÇİN ALINAN ÖNLEMLER
Takside bulunan müşteriler için alınması gereken önlemler belirtilerek, şu ifadeler kullanıldı:
"Taksiye binen tüm müşteriler tıbbi/bez maske takmalı ve yolculuk boyunca çıkarmamalıdır. Covid-19 ile uyumlu belirtileri (ateş, öksürük, burun akıntısı, nefes darlığı vb.) olanların tıbbi maske takması sağlanmalı, sağlık merkezine yönlendirilmelidir. Ticari taksilerde, gün içerisinde araca binen her müşterinin kullanımına yetecek ölçüde alkol bazlı el antiseptiği veya yüzde 70’lik alkol içeren kolonya bulundurulmalı, müşteri taksiye bindiği anda şoför tarafından alkol bazlı el antiseptiği veya kolonya müşteriye ikram edilmelidir."
TAKSİLERİN TEMİZLİĞİ
Açıklamada taksilerin havalandırılması, temizlik ve dezenfeksiyonu ile ilgili de şu ifadeler kullanıldı:
"Taksilerdeki klima sistemi havalandırması, dışarıdan temiz havanın içeriye alınması şeklinde olmalıdır. Klimanın iç havalandırma sistemi (içerideki havanın tekrar içeriye verilmesi) fonksiyonu önlenmelidir. Ticari takside pencereler uygun olan her fırsatta açılarak taksinin iç havasının temizlenmesi sağlanmalıdır. Ticari taksinin genel iç temizliği günde en az 6 saatte bir olmak üzere su ve deterjan ile yapılmalıdır. Aracın iç yüzeyi su ve deterjanlı bez kullanılarak silinmelidir. Her müşteriden sonra sık temas edilen yüzeyler (kapı kolları, telsiz, cam açma düğmesi, emniyet kemeri tokaları) önce su ve deterjanlı bezle silinmeli, daha sonra da 1/100 oranında sulandırılmış çamaşır suyu veya yüzde 70’lik alkol/kolonya ile dezenfekte edilmelidir. Bu temizlik yolcu olmadığı durumlarda yapılmalı ve sonrasında kuruyana ve koku çıkana kadar havalandırılmalıdır."
AVM giriş ve çıkış kapılarına yönelik alınacak önlemler şöyle:
"-Giriş ve çıkışlar kişilerin birbirleriyle temasını engelleyecek şekilde düzenlenecek ve zeminde tek yönlü gidiş-geliş işaretleri konulacak.
- AVM'de olabildiğince fazla sayıda giriş kapısı açık olacak.
- Alışveriş merkezindeki kişi sayısı her 10 metrekareye bir kişi olacak şekilde düzenlenecek.
- AVM'den çıkan kişi sayısı kadar kişi içeri girebilecek.
- AVM'ye girişte tıbbi/bez maske takılacak ve maskesi olmayanların içeri girmesine izin verilmeyecek.
- Girişte ateş ölçümü yapılacak. Ateşi 38 dereceden yüksek olanlar içeri alınmayacak.
- AVM giriş ve çıkışlarında sosyal mesafe kurallarına uyulacak, kişiler sırayla içeriye alınacak, sırada durulması gereken alanlar, aralarında en az 1 metre mesafe olacak şekilde yer işaretleriyle ayarlanacak.
- Müşteriler anonslar ya da videolarla koronavirüs önlemleri kapsamında AVM'de uyulması gereken kurallar konusunda bilgilendirilecek. Bu anonslarda AVM ziyaretinin 3 saatten uzun olmaması ve grup halinde dolaşılmaması ifade edilecek.
- Yemek katındaki her türlü masa ve sandalyenin kullanılmasına izin verilmeyecek."
AVM'lerde koronavirüs bulaşma riski artacağından, konser ve gösteri gibi toplu etkinlikler, broşür dağıtımı, promosyon uygulamaları olmayacak.
Sigara içme, dinlenme ve oyun alanları, sinemalar ve mescitler kapalı olacak. Oto yıkama ve vale hizmeti sağlanamayacak.
Genel alanlarda yemek ve diğer gıdaların tüketimi, tekerlekli sandalye ve mama sandalyesi kullanımı, bebek arabası kiralanması yapılmayacak.
Asansörlere kapasitesinin üçte biri sayıda kişi binebilecek ve bu sayı asansör girişinde belirtilecek. Asansör içerisinde sosyal mesafeyi korumak amacıyla kişilerin durması gereken alanlar, aralarında en az 1 metre mesafe olacak şekilde yer işaretleriyle ayarlanacak.
Yürüyen merdivenlerin bantları ve diğer ortak alanların kapı kolları, tırabzanlar, asansör düğmeleri gibi sık dokunulan yüzeylerin günde en az 3 kez temizlik ve dezenfeksiyonu yapılacak.
AVM tuvaletlerine el yıkama ve maske kullanımıyla ilgili afişler konulacak. El kurutma makineleri kullanılmayacak, tek kullanımlık kağıt havlu sistemine geçilecek. Sıvı sabun bulundurulacak, su ve sabunların mümkünse fotoselli olması, tuvalet alanlarına giriş kapılarının elle tutularak açılmaması imkanı sunulacak.
Ortam havalandırmasına yönelik önlemler
AVM'ler etkin şekilde ve dış ortamdan havalandırılacak, havalandırma sisteminin filtrelerinin kontrolleri ve değişimi düzenli sağlanacak.
Filtre değişimi sırasında personel N95/FFP2 maske takacak, eldiven ve yüz siperliği kullanacak, çıkarılan filtre çift poşetlenecek.
Klima santrallerinin normal temizlik periyotları kısaltılacak. Merkezi havalandırma sistemleri dışındaki klima sistemleri kullanılmayacak. Havalandırma gece bina kullanımda değilken dahi sürdürülecek, daha az hava miktarı ile de olsa gece boyu havalandırma sistemi çalıştırılacak.
Kirli hava çıkışının yapıldığı yerlerden insan geçişi yapılamayacak. AVM'de teknik olarak gerekli asgari hava sirkülasyonu sağlanacak.
- Deneme kabinlerinde kalma süresi 10 dakikayla sınırlandırılacak
AVM içindeki iş yerlerinde alınacak önlemler de şöyle belirlendi:
- Mağaza çalışanları maske kullanacak,
- Girişlerde ve kasalarda el antiseptiği bulundurulacak, el antiseptiğinin doluluk durumu belirli aralıklarla kontrol edilecek,
- İş yeri içerisinde kalabalık oluşmasını engellemek için, dış kapıda içeriye girilmesini engelleyecek basit bir uyarıcı/engelleyici bulunacak.
- Müşteriler iş yerlerine tek başına girecek,
- Mağazada 8 metrekareye 1 kişi düşecek şekilde müşteri olacak.
- İş yeri dışında da sosyal mesafenin korunmasını sağlamak üzere kalabalık oluşmasını engelleyecek tedbirler alınacak. Gereken yerlerde zemine aralarında en az 1 metre mesafe olacak şekilde yer işaretleri yerleştirilecek.
- Deneme kabinleri mümkün olduğu kadar kullanılmayacak, içeride kalma süresi 10 dakikayla sınırlandırılacak. Her müşteriden sonra kabin havalandırılarak sık kullanılan yüzeyler uygun
olarak temizlenecek.
- Kabinler kullanılmadığı zamanlarda kapı/perdeler açık bırakılarak havalandırmanın sürdürülmesi sağlanacak.
- İkiden fazla deneme kabini olan iş yerlerinde deneme kabinleri birer atlayarak ve dönüşümlü
kullanılacak.
- Denenen ürünlere Avrupa Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezi, Amerika Birleşik Devletleri Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezince de önerilmeyen, insan sağlığına zararlı olabilecek ultraviyole ışınları uygulanması yapılmayacak.
- Kozmetik ürünler ve parfümlerin deneme amacıyla kullanımı engellenecek.
- Kasa önünde sıra beklerken durulması gereken yerlere, aralarında en az 1 metre mesafe olacak şekilde yer işaretleri yerleştirilecek.
Bakanlıkça müşterilere nakit ödeme yerine kartla temassız ödemeyi tercih etmeleri önerisinde de bulunuldu.
Mal kabul alanlarına yönelik önlemler
AVM'lerin mal kabul alanlarında çalışan personel sayısı mümkünse azaltılacak personelin sosyal mesafe kuralına uyması, maske takması sağlanacak.
Buradaki kargo malzemeleri ve insanların üzerine dezenfektan püskürtülmeyecek.
AVM'de müşteriler de sosyal mesafe kurallarına dikkat edecek, tıbbi/bez maske kullanacak. Berber veya güzellik salonlarını kullanacak müşteriler, bu iş yerlerine yönelik önlemlere uyacak.
Bakanlık ayrıca müşterilerin mecbur kalmadıkça yüzeylere dokunmaması, dokunulduğunda ellerini su ve sabunla yıkaması, su ve sabuna ulaşılamıyorsa el antiseptiği kullanılması, sık dokunulması mümkün olan yüzeylerin farkında olunmasının önemini de vurguladı.
Personelin yemekleri kumanya halinde dağıtılacak
Kovid-19 tanısı alan ya da Kovid-19 temaslı olan personel en az 14 gün çalıştırılmayacak. Çalışanlardan ateş, öksürük, burun akıntısı, nefes darlığı gibi belirtileri olanlar izole edilerek ilgili sağlık birimine yönlendirilecek.
Personel vardiyalı çalıştırılarak çalışma ortamında aynı anda az sayıda personelin bulunması sağlanacak. Personelin tümünün kuralına uygun tıbbi maske takması, maske nemlendikçe ya da kirlendikçe değiştirmesi sağlanacak. Yeni maske takılırken eller el antiseptiği ile temizlenecek.
Personelin dinlenme alanlarında en az 1 metrelik sosyal mesafenin korunması ve maske takılmasının sürdürülmesi sağlanacak.
AVM yönetimi personelin yemeklerinin kumanya şeklinde verilmesini organize edecek. Yemekler toplu halde yenmeyecek.
Güvenlik görevlileri yüz koruyucu kullanacak
Güvenlik görevlilerinin mümkünse yüz yüze temas olasılığını azaltmak için camlı kabinlerde bulunmaları sağlanacak. Böyle bir imkan yoksa kuruma giriş yapanlarla güvenlik görevlileri arasında en az 1 metre mesafeyi sağlayacak şekilde düzenleme yapılacak, 1 metreden uzak durulacaksa sadece tıbbi maske yeterli olacak.
Bir metreden yakın temasta bulunan güvenlik görevlileri için önlemler şöyle açıklandı:
"- Üst araması yapılacaksa tıbbi maske ve gözlük/yüz koruyucu gibi kişisel ekipmanlar görevlinin aktif olarak görevini yaptığı süre boyunca kesintisiz kullanılacak.
- Vücut salgılarıyla gözle görülür bir kirlenme olasılığı yoksa eldiven kullanılmayacak bunun yerine el hijyeni sağlanacak.
- Kişisel koruyucu ekipmanın uygun kullanımı konusunda güvenlik görevlilerine eğitim verilecek.
- Dinlenmek üzere yerinden ayrılan görevli kullandığı maske ve eldiveni çıkarıp, çift poşetleyerek atacak, gözlük/yüz koruyucunu ise bir sonraki kullanıma hazırlık için yüzde 70'lik alkolle temizleyecek, görev yerine dönerken yeni maske ve eldiven kullanacak.
Ortam dezenfeksiyonu
Mağazaların temizliği günlük yapılıp ve havalandırılacak, özellikle sık dokunulan yüzeylerde su ve deterjanın yanı sıra 1/100 sulandırılmış çamaşır suyu kullanılacak.
Tuvalet temizliğinde 1/10 sulandırılmış çamaşır suyu; bilgisayar klavyeleri, telefon ve diğer cihaz yüzeyleriyle çalışma tezgahlarında ise yüzde 70'lik alkol kullanılacak.
Ödeme terminalleri de müşterilerin dokunmasının ardından yüzde 70’lik alkolle temizlenecek.
Temizlik yapan personel tıbbi maske ve eldiven kullanacak. Temizlik sonrasında personelin maske ve eldivenlerini çıkarıp iş yerindeki çöpe atması, yıkanabilir bez maske kullandıysa yenisiyle değiştirmesi ve ellerini en az 20 saniye boyunca su ve sabunla yıkaması, sabun ve suyun olmadığı durumlarda el antiseptiği kullanması sağlanacak.
