Salda Gölü Kayadibi Göleti'nin inşaatına durdurma kararı!

Türkiye'nin derin tatlı su göllerinden biri olan Burdur’un Yeşilova ilçesindeki Salda Gölü’nü besleyen su kaynakları üzerine Devlet Su İşleri’nin (DSİ) yaptığı Kayadibi Göleti ile ilgili ‘Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) gerekli değildir’ kararının iptali için 2017 yılında dava açılıp, davada Isparta İdare Mahkemesi’nce ‘ret’ kararı verildi. Mahkemenin kararı, Danıştay’a temyiz edildi. Danıştay 14’üncü Dairesi ise yerel mahkemenin kararını bozdu.

Su seviyesi uyarısı

Hürriyet Gazetesi'nden Salim Uzun'un haberine göre; Danıştay’ın bozma kararı sonrasında yeniden görülen davada, bölgede keşif yapan bilirkişi heyeti rapor hazırladı. Raporda, birinci derece doğal sit alanı içinde kalmasına karşın gölet yapımı için Salda Gölü etrafından kum alındığı belirtildi. Göletin Salda Gölü’nün beslenme havzasında olduğu belirtilen raporda, “Salda Gölü’nü besleyen sınırlı sayıdaki su kaynakları göz önünde bulundurulduğunda, Kayadibi Göleti’nin Salda Gölü’ndeki su seviyesinin azalmasına neden olacağı öngörülmektedir” ifadeleri kullanıldı.

Karar değişti

Bilirkişi heyetinin raporu sonrasında Isparta İdare Mahkemesi, Kayadibi Göleti’nin Salda Gölü’nde su seviyesinin azalmasına neden olacağı, bölgenin uluslararası önemde ‘Önemli Kuş Alanı’ sınırlarında, göçmen kuşlar için önemli bir barınma ve dinlenme yeri olduğu, bu alanların yaban hayvanları için de doğal yaşama bölgesi olduğu konuları dikkate alındığında ‘ÇED gerekli değildir’ kararında hukuka uygunluk görülemediği karar verilerek ‘ÇED gerekli değildir’ raporu iptal edildi.

Görsel bir kirlilik

Yeşilova Belediye Başkanı Mümtaz Şenel, karar sonrası göletin nasıl değerlendirileceği ile ilgili ciddi bir tartışma yaşandığının altını çizerek şu açıklamalarda bulundu: “Bir hafta önce göleti yakından inceledim. Ortada görsel bir kirlilik var. Salda Gölü’nün ahengi bozulmuş. Keşke dava açılan bir projeyi alelacele yapmak yerine bölgenin hassasiyetini göz önüne alarak davransalardı. ‘Şimdi bu ucube yıkılsın’ deniyor. Ama yıkmak da ayrı bir emek. Bize göre geç gelen adalet yüzünden bu yapı ortada kaldı. Oysa biz göletin Salda’ya zarar vereceğini ısrarla söylemiştik. 1960 yılından beri bu gölü takip ediyorum. Gölde ciddi bir çekilme var. Buna rağmen siz gölet yaparsanız Salda’yı öldürürsünüz.”

"Yıkmayız tesis yaparız"

Mahkeme kararına uyacaklarını söyleyen Devlet Su İşleri (DSİ) 18’inci Bölge Müdürü Mahmut Berber, “Kayadibi Göleti’ni mermer ocağının pasa malzemesi ile yaptık. Yani bize çok büyük maliyeti olmadı. Bu gölet Salda’yı kurutmaz. Göletin hacmi 200 bin metreküp, Salda’nın hacmi 4 milyar metreküp. Biz sürece bilimsel olarak bakıyoruz. Proje sürecinde hukuksuz hiçbir şey yapmadık. Gölet tamamlandı ama ortaya yargı kararı çıktı. Göleti yıkmayız. Gerekirse tortu tutucu, taşkın öteleme tesisi olarak kullanırız” açıklamasında bulundu.

Gölet kaçak hale geldi

Göletin yapımına çevreciler adına dava açan avukat Tuncay Koç şu ifadeleri kullandı: “Son alınan kararla bu yapının hukuki bir tarafı kalmadı. Yani kaçak durumda. Ancak alınan karara göre şu an için yıkılması söz konusu değil. Ancak DSİ yeni bir başvuru ile göleti işlevsel hale getirmeye çalışabilir. Bu da Salda gibi özel bir doğa harikasına zarar verir. Açıkçası Salda Gölü’nün tepesine böyle bir yapı inşa edilmesi tamamen hukuk sistemimizin işleyiş eksikliğinden kaynaklanıyor.”

Endemik türler raporda

Bilirkişi heyetinin raporunda ‘aphanius splendens’ adlı yosun balığı, ‘pseudophoxinus burduricus’ adlı yağ balığı, ‘cyprinus carpio’ adlı ot balığı ve ‘oxynoemacheilus’ adlı sürüngen damalı yılan balığı gibi endemik türlerin Salda Gölü’nde yaşadığı kaydedildi.