İrtifak hakkı çeşitleri nelerdir?

İrtifak hakkı çeşitleri nelerdir?

İlgili gayrimenkullerin harita ve belgelerinde gösterilmesi ve tescili için yapılması gereken işlemler arasında olan irtifak hakları, sahiplerine sadece kullanma veya yararlanma ya da her iki hakkı da sağlayan yetkiye deniyor.

Bir diğer ifadeyle irtifak hakkı, sahibine irtifak hakkına konu olan gayrimenkul üzerinde kullanma ve yararlanma yetkisi veriyor. Bu hak, ayırma işlemi gibi teknik çalışmayı gerektirip tescile tabi tutuluyor. 

Böylece "İrtifak hakkı nedir?" sorusunun yanıtı verdikten sonra gelelim asıl sorumuz olan "İrtifak hakkı çeşitleri nelerdir?"in yanıtına..

İrtifak hakkı çeşitleri..

İrtifak hakkı çeşitleri şahsi irtifak hakkı ve arzi irtifak hakkı olmak üzere ikiye ayrılıyor.

1-  Şahsi hakkı irtifak hakkı nedir?

Şahsi irtifak hakları, mülkiyet hakkına sahip bulunmayan bir kişinin lehine kurulan irtifak haklarını ifade ediyor. Bu irtifak hakkında tek bir taşınmaz söz konusu oluyor. Bu hakkın konusuna birden fazla taşınmaz dâhil olsa da bunlar karşılıklı olmuyor. Bu hak, şahıs lehine kurulup; hak sahibi şahıs, gerçek veya tüzel kişi olabiliyor.

2-  Arzi irtifak hakkı nedir?

Arzi irtifak hakları, bir taşınmaz aleyhine başka bir taşınmaz lehine kurulan irtifak çeşidine deniyor. Bu irtifak hakkında şahsi irtifak hakkından farklı olarak karşılıklı iki gayrimenkul söz konusu oluyor. Bu hak “Taşınmaz İrtifakı” olarak da ifade ediliyor.

Medeni Yasa’da arzi irtifak hak şu şekilde tanımlanıyor; “Taşınmaz lehine irtifak hakkı, bir taşınmaz üzerinde diğer bir taşınmaz lehine konulmuş bir yük olup yüklü taşınmazın malikini, mülkiyet hakkının sağladığı bazı yetkileri kullanmaktan kaçınmaya veya yararlanan taşınmaz malikinin yüklü taşınmazı belirli şekilde kullanmasına katlanmaya mecbur kılar.”

Işıl Seren KESKİN/Emlakkulisi.com